۱۰۸٬۹۹۱
ویرایش
تیمستیوس: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - '¬' به ''
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'جـ' به 'ج') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '¬' به '') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۷۵: | خط ۷۵: | ||
| سبک نوشتاری = | | سبک نوشتاری = | ||
| آثار = شرح بر | | آثار = شرح بر تحلیلهای نخستین، شرح بر تحلیلهای دومین، شرح بر کتاب النفس، شرح بر طبیعیات، شرح بر دربارۀ آسمان، در باره فضیلت، دانش دانش‌ها، دربارۀ روان، رساله‌ای دربارۀ فرمانروایی، رسالۀ به یولیانوس، تلخیص و شرح کتاب الحیوان، شرح کتاب السماء و العالم، شرح بر کتاب مابعدالطبیعه، شرح بر چندین مقاله از کتاب اخلاق ارسطو، رساله در رد آراء ماکسیموس، خطابه‌ها، شرح قاطیغوریاس، شرح بر طوبیقا، شرح بر بوطیقا، تفسیر سماع طبیعی، شرح بر کون و فساد | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
| خط ۱۰۴: | خط ۱۰۴: | ||
تمیستیوس مشاورِ امپراتوران و آموزگارِ شاهزادگان بود. در 355م، امپراتور کُنستانتینوس او را عضو سنای قسطنطنیه کرد و دو سال بعد، وی به فرمانداری این شهر منصوب شد. مناصب حکومتیِ وی در طول حکومت یولیانوس محل اختلاف است هرچند اگر به گزارش ابن ندیم اعتماد داشته باشیم، او تمیستیوس را وزیر یولیانوس خوانده است. | تمیستیوس مشاورِ امپراتوران و آموزگارِ شاهزادگان بود. در 355م، امپراتور کُنستانتینوس او را عضو سنای قسطنطنیه کرد و دو سال بعد، وی به فرمانداری این شهر منصوب شد. مناصب حکومتیِ وی در طول حکومت یولیانوس محل اختلاف است هرچند اگر به گزارش ابن ندیم اعتماد داشته باشیم، او تمیستیوس را وزیر یولیانوس خوانده است. | ||
به هرحال، پس از آن در دورۀ حکومت تِئودوسیوس در 380م، وی باز به | به هرحال، پس از آن در دورۀ حکومت تِئودوسیوس در 380م، وی باز به مقام‌های عالی حکومتی رسید. خصلت مهم تمیستیوس در فعالیت‌های سیاسی، نرم‌خویی و تساهل بوده است. با اینکه وی خود از نظر مذهب بر شرک یونانیان باقی مانده بود، در مقام مشاور امپراتوران، همواره ایشان را به تساهل و مدارای مذهبی فرا می‌خواند؛ چنان‌که یولیانوس را از آزار و شکنجۀ مسیحیان بازداشت و والنس آریوسی‌مذهب را به مدارا با مسیحیان غیرآریوسی ترغیب کرد. | ||
==آرای فلسفی او== | ==آرای فلسفی او== | ||
تمیستیوس خود را مروّج فلسفه‌ای می‌داند که نفع آن عاید همگان شود. از این‌رو، در | تمیستیوس خود را مروّج فلسفه‌ای می‌داند که نفع آن عاید همگان شود. از این‌رو، در شرح‌های خود نیز کمتر به نظربافیهای غامض و دشوار می‌پردازد و همواره درک مخاطب عام را در نظر دارد و همین امر خود یکی از دلیل‌های رواج و اقبال آثار او در میان نسل‌های پس از او بوده است. فلسفه در نظر وی در حکم مقدمۀ کوتاهی برای فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی است، نه عمری تعهد حرفه‌ای. توجه او به سخنوری و خطابه نیز از همین‌روست. تعهد فیلسوف به اشاعۀ اندیشه‌ورزی فلسفی در میان تودۀ مردم و توجه به آیین سخنوری برای برآوردن این مقصود، از مضامین اصلی خطابه‌های تمیستیوس است. | ||
==شروح او بر آثار فلسفی== | ==شروح او بر آثار فلسفی== | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
مانند سُفونیاس و پسلوس قرار گرفت. تمیستیوس در مقدمۀ «شرح بر تحلیلهای دومین» می‌گوید که هدفی جز فراهم آوردن جزوه‌ای آسان‌فهم برای نوآموزان ندارد و هرگز نمی‌خواهد با آراء مفسران پیشین رقابت کند. دیدگاه و روش غالب در این تفسیرها، دیدگاه و روش مشائی است و به رغم رواج اندیشه‌های نوافلاطونی درآن عصر، این اندیشه‌ها درآثار وی چندان مشهود نیست. با این حال، برخی کوشیده‌اند رگه‌هایی از اندیشه‌های افلاطونی و نوافلاطونی را در آثار وی نشان دهند. برای نمونه، تعریف او از فلسفه همچون «تشبّه به خدا در حد طاقت بشر»، و توصیف پادشاه، چونان «کسی که جامع خصائل سقراط و اسکندر باشد»، از معدود نمودهای اندیشۀ افلاطونی در نوشته‌های اوست. | مانند سُفونیاس و پسلوس قرار گرفت. تمیستیوس در مقدمۀ «شرح بر تحلیلهای دومین» می‌گوید که هدفی جز فراهم آوردن جزوه‌ای آسان‌فهم برای نوآموزان ندارد و هرگز نمی‌خواهد با آراء مفسران پیشین رقابت کند. دیدگاه و روش غالب در این تفسیرها، دیدگاه و روش مشائی است و به رغم رواج اندیشه‌های نوافلاطونی درآن عصر، این اندیشه‌ها درآثار وی چندان مشهود نیست. با این حال، برخی کوشیده‌اند رگه‌هایی از اندیشه‌های افلاطونی و نوافلاطونی را در آثار وی نشان دهند. برای نمونه، تعریف او از فلسفه همچون «تشبّه به خدا در حد طاقت بشر»، و توصیف پادشاه، چونان «کسی که جامع خصائل سقراط و اسکندر باشد»، از معدود نمودهای اندیشۀ افلاطونی در نوشته‌های اوست. | ||
==تاثیر آرای فلسفی وی بر | ==تاثیر آرای فلسفی وی بر فلسفه‌ای اسلامی== | ||
تأثیر تمیستیوس بر فلسفۀ اسلامی: تمیستیوس یکی از شناخته‌شده‌ترین اندیشمندان یونانی در میان مسلمانان بوده، و بسیاری از آثار وی به عربی ترجمه شده بوده است. کثرت ترجمۀ آثار او موجب شده بود تا مسلمانان تصویری تقریباً منسجم از آراء و تا اندازه‌ای هویت او داشته باشند. مسلمانان غالباً از وی، درکنار اسکندر افرودیسی، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شارحان آثار ارسطو نام می‌برده‌اند. ابن ندیم وی را کاتب و وزیر یولیانوس دانسته است و اشاره می‌کند که انتصاب وی به وزارت از سوی یولیانوس سبب شد تا فلسفه بار دیگر در میان رومیان رونق یابد. فیلسوفان مسلمان در شرح افکار ارسطو، به خصوص در شرح کتاب النفس و «رسالۀ لامبدا»ی مابعدالطبیعه به آراء او استناد می‌جسته‌اند. اعتماد ایشان به شروح وی به حدی بوده است که مثلاً شهرستانی در نقل آراء مابعدالطبیعی ارسطو، با اعتماد کامل به شروح تمیستیوس متوسل می‌شود و برای موجه ساختن کار خود، چنین اعتمادی را به ابن‌سینا نیز نسبت می‌دهد. | تأثیر تمیستیوس بر فلسفۀ اسلامی: تمیستیوس یکی از شناخته‌شده‌ترین اندیشمندان یونانی در میان مسلمانان بوده، و بسیاری از آثار وی به عربی ترجمه شده بوده است. کثرت ترجمۀ آثار او موجب شده بود تا مسلمانان تصویری تقریباً منسجم از آراء و تا اندازه‌ای هویت او داشته باشند. مسلمانان غالباً از وی، درکنار اسکندر افرودیسی، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شارحان آثار ارسطو نام می‌برده‌اند. ابن ندیم وی را کاتب و وزیر یولیانوس دانسته است و اشاره می‌کند که انتصاب وی به وزارت از سوی یولیانوس سبب شد تا فلسفه بار دیگر در میان رومیان رونق یابد. فیلسوفان مسلمان در شرح افکار ارسطو، به خصوص در شرح کتاب النفس و «رسالۀ لامبدا»ی مابعدالطبیعه به آراء او استناد می‌جسته‌اند. اعتماد ایشان به شروح وی به حدی بوده است که مثلاً شهرستانی در نقل آراء مابعدالطبیعی ارسطو، با اعتماد کامل به شروح تمیستیوس متوسل می‌شود و برای موجه ساختن کار خود، چنین اعتمادی را به ابن‌سینا نیز نسبت می‌دهد. | ||