پرش به محتوا

الإجتهاد بین أسر الماضي و آفاق المستقبل: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'خـ' به 'خ'
جز (جایگزینی متن - 'مـ' به 'م')
جز (جایگزینی متن - 'خـ' به 'خ')
خط ۳۱: خط ۳۱:
بخش دوم این کتاب، با عنوان «اجتهاد و عصر کنونی» چند مقاله‌ را‌ در خود گنجانده کـه هرکـدام‌ از‌ زاویه‌ای به‌ دشواری‌های‌ فهم‌ اجتهادی شریعت، معطوف است. این مقالات‌ عبارتند‌ از: «اجتهاد معاصر: رویکردها و کارکردها»، «نشانه‌های روش‌شناختی در تعامل با نص قرآن‌»، «اثر‌ زمان و مکان در اجتهاد» و «بحثی پیرامون‌ مسائل عـلمی نـص و تأویل‌»<ref>ر.ک: همان، ص46</ref>‏.
بخش دوم این کتاب، با عنوان «اجتهاد و عصر کنونی» چند مقاله‌ را‌ در خود گنجانده کـه هرکـدام‌ از‌ زاویه‌ای به‌ دشواری‌های‌ فهم‌ اجتهادی شریعت، معطوف است. این مقالات‌ عبارتند‌ از: «اجتهاد معاصر: رویکردها و کارکردها»، «نشانه‌های روش‌شناختی در تعامل با نص قرآن‌»، «اثر‌ زمان و مکان در اجتهاد» و «بحثی پیرامون‌ مسائل عـلمی نـص و تأویل‌»<ref>ر.ک: همان، ص46</ref>‏.


در مقاله «اجتهاد معاصر: رویکردها و کارکردها»، به ضرورت‌های منجر به شکل‌گیری اجتهاد و آسیب‌های ناشی از بسته‌ شدن‌ باب اجتهاد در میان اهل سنت - که یکی از بزرگ‌ترین آسـیب‌های آن خـارج شدن امامان اهل‌بیت(ع) از دایره مشروعیت رسمی حکومتی بود - اشاره می‌کند؛ اگرچه به تعبیر فضل‌اللّه‌ اجتهاد‌ در دایره شیعی متوقف نشده و با پویایی و ژرفا به حرکت خود ادامه داد و در دوران جدید بخش گسترده‌ای از عـلمای اهل سنت بار دیگر به اجتهاد روی آورده‌اند. فضل‌اللّه‌ با‌ ذکر‌ رویکردی که به بازنگری در‌ فقه‌ بر اساس‌ وضعیت عصر به کمک الهام‌گیری از روح اسلام فرامی‌خواند، بر آن است چنین ‌گونه‌ای از اجتهاد به الغای نـص و هرج و مرج منجر‌ می‌شود‌؛ زیرا‌ انسان در استنتاج روح اسلام، مبنای ثابت و معقولی ندارد‌؛ چراکه فهم این روح به‌تناسب اختلاف ذهنیت‌هایی که به فهم و الهام‌گیری نص روی می‌آورد، متفاوت است<ref>ر.ک: همان، ص47</ref>‏.
در مقاله «اجتهاد معاصر: رویکردها و کارکردها»، به ضرورت‌های منجر به شکل‌گیری اجتهاد و آسیب‌های ناشی از بسته‌ شدن‌ باب اجتهاد در میان اهل سنت - که یکی از بزرگ‌ترین آسـیب‌های آن خارج شدن امامان اهل‌بیت(ع) از دایره مشروعیت رسمی حکومتی بود - اشاره می‌کند؛ اگرچه به تعبیر فضل‌اللّه‌ اجتهاد‌ در دایره شیعی متوقف نشده و با پویایی و ژرفا به حرکت خود ادامه داد و در دوران جدید بخش گسترده‌ای از عـلمای اهل سنت بار دیگر به اجتهاد روی آورده‌اند. فضل‌اللّه‌ با‌ ذکر‌ رویکردی که به بازنگری در‌ فقه‌ بر اساس‌ وضعیت عصر به کمک الهام‌گیری از روح اسلام فرامی‌خواند، بر آن است چنین ‌گونه‌ای از اجتهاد به الغای نـص و هرج و مرج منجر‌ می‌شود‌؛ زیرا‌ انسان در استنتاج روح اسلام، مبنای ثابت و معقولی ندارد‌؛ چراکه فهم این روح به‌تناسب اختلاف ذهنیت‌هایی که به فهم و الهام‌گیری نص روی می‌آورد، متفاوت است<ref>ر.ک: همان، ص47</ref>‏.


بخش سوم، گفتگوهای اجتهادی‌، شامل‌ عـناوین زیـر است: عقل اجتهادی و نوشوندگی زندگی، مقاصد شریعت، رهیافت قاعده‌سازی و پیچیده‌سازی ثبات و تحول‌ در‌ فهم‌ نص قرآن، استنباط فقهی، دشواره‌ها و پرتوها، اجتهاد و امکانات نواندیشی در روش و قرائت نص و...
بخش سوم، گفتگوهای اجتهادی‌، شامل‌ عـناوین زیـر است: عقل اجتهادی و نوشوندگی زندگی، مقاصد شریعت، رهیافت قاعده‌سازی و پیچیده‌سازی ثبات و تحول‌ در‌ فهم‌ نص قرآن، استنباط فقهی، دشواره‌ها و پرتوها، اجتهاد و امکانات نواندیشی در روش و قرائت نص و...