واع‍ظ ق‍زوی‍ن‍ی‌، م‍ح‍م‍درف‍ی‍ع‌: تفاوت میان نسخه‌ها

ملا محمدرفیع‌، ملقب به رفیع‌الدین، گاهی ملا رفیع‌‌ یـا میرزا رفیع‌ و در افواه ملا رفیعا، مشهور به واعظ قزوینی‌ و متخلص بـه واعظ از‌ مردم‌ صفی‌آبـاد قـزوین‌ و نواده ملا فتح‌اللّه واعظ قزوینی بود.

توضیح آنکه بعضی چون شیخ محمد بن حسن عاملی (متوفی 1104ق)، میرزا محمدباقر موسوی خوانساری‌ اصفهانی (متوفی 1313ق)، شیخ‌ عباس قمی (متوفی 1359ق) و شـیخ آغابزرگ طهرانی (متوفی 1348ش)، وی را فرزند مولانا یا ملا فتح‌اللّه‌ قزوینی‌ نوشته‌اند، اما ظاهر آن است که به شیوه قدما، چون جدش از پدر نامورتر بوده، او را بـه جـد منتسب ساخته‌اند؛ چه، تذکره‌نویس معاصر وی، میرزا محمدطاهر نصرآبادی اصفهانی‌ در ذکر علما و فضلای آن عصر بیاورده که: «واعظ قزوینی، اسم شـریفش مـیرزا رفیع است، نواده ملا فتح‌اللّه واعظ‌ قزوینی‌ است»<ref>ر.ک: ناصری، سید حسن‌سادات، ص182</ref>‏.

سال تولد او را ارباب تألیف‌ یـاد‌ نـکرده‌اند‌، اما سید حسن حاج سیدجوادی قزوینی می‌نویسد: «در یـکی از دسـت‌نویس‌های جـلد دوم أبواب الجنان، زادروز واعظ، شهر ذی‌حجه 1027ق، به قلم‌ آمده‌ است‌‌».

از پدر و مادر‌ و جد و خاندان و روزگار کودکی واعظ آگـاهی نـداریم، جـز اینکه می‌دانیم از شاگردان دانشمند و فقیه و متکلم و مـفسر مـعروف‌، ملا خلیل بن غازی قزوینی، مشهور به آخوند ملا خلیلا یا‌ آخوند (متوفی 1089ق) بـوده اسـت. واعظ تا پایان زندگانی ارتباط خود‌ را‌ از استاد خویش نگسست<ref>ر.ک: همان، ص183</ref>‏.

‌از شگفتی‌ها آنکه بنا به روایات مشهور، درگذشت این‌ استاد‌ و شاگرد هـردو در یـکسال روی نموده است‌؛ چراکه بنا‌ بر نقل «الأمل الآمل»‌ و «روضات الجنات» و «الكنی‌ و الألقـاب»‌ و «هـدية الأحـباب»، درگذشت واعظ به رمضان‌ سال 1089ق، روی نموده‌ است‌‌ و صاحب «الذريعة» و صاحب «ريحانة‌ الأدب»‌ نـیز هـمین‌ سـال‌ را‌ برای فوت او ملحوظ داشته‌اند<ref>ر.ک: همان، ص184</ref>‏.