پرش به محتوا

ابن‌ مبارک‌شاه‌، احمد بن‌ محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۳: خط ۴۳:
}}
}}


''' اِبْن‌ِ مُبارَک‌شاه‌، شهاب‌الدين‌ احمد بن‌ محمد '''(806 -862ق‌/ 1403- 1458م‌)، اديب‌ صوفى‌ مسلک‌ و جُنگ‌ نويس‌ حنفى‌.


 
== ولادت ==
''' اِبْن‌ِ مُبارَکشاه‌، شهاب‌الدين‌ احمد بن‌ محمد '''(806 -862ق‌/ 1403- 1458م‌)، اديب‌ صوفى‌ مسلک‌ و جُنگ‌ نويس‌ حنفى‌.
وی در 806ق در قاهره‌ زاده‌ شد، اما از زندگى‌ او چيزی نمى‌دانيم‌.
 
وی در قاهره‌ زاده‌ شد، اما از زندگى‌ او چيزی نمى‌دانيم‌.




خط ۵۴: خط ۵۳:
احتمالاً او و پدرش‌ هر دو گرايش‌ به‌ تصوف‌ داشتند و پدرش‌ نيز ظاهراً به‌ سبب‌ همين‌ گرايش‌ لقب‌ مبارکشاه‌ يافت‌.
احتمالاً او و پدرش‌ هر دو گرايش‌ به‌ تصوف‌ داشتند و پدرش‌ نيز ظاهراً به‌ سبب‌ همين‌ گرايش‌ لقب‌ مبارکشاه‌ يافت‌.


وی از محضر استادانى‌ چون‌ ابن‌ هُمام‌ و ابن‌ دَيری بهره‌ برد و تمايل‌ اين‌ دو استاد به‌ تصوف‌ در روحيه ابن‌ مبارکشاه‌ بى‌اثر نبوده‌ است‌. بارزترين‌ نشانه تصوف‌ او را بايد قصيده‌ای دانست‌ که‌ در مناقب‌ ليث‌ سمرقندی سروده‌ است‌. اين‌ قصيده‌ مورد توجه‌ ابن‌ حجر نيز قرار گرفت‌ و اينکه‌ ابن‌ حجر نسخه‌ای از آن‌ را نوشته‌ و بر ابوالسير ابن‌ نقاش‌ مى‌خوانده‌، تعجب‌ سخاوی را برانگيخته‌ است‌.
وی از محضر استادانى‌ چون‌ [[ابن همام، محمد بن عبدالواحد|ابن‌ هُمام‌]] و ابن‌ دَيری بهره‌ برد و تمايل‌ اين‌ دو استاد به‌ تصوف‌ در روحيه ابن‌ مبارکشاه‌ بى‌اثر نبوده‌ است‌. بارزترين‌ نشانه تصوف‌ او را بايد قصيده‌ای دانست‌ که‌ در مناقب‌ ليث‌ سمرقندی سروده‌ است‌. اين‌ قصيده‌ مورد توجه‌ ابن‌ حجر نيز قرار گرفت‌ و اينکه‌ ابن‌ حجر نسخه‌ای از آن‌ را نوشته‌ و بر ابوالسير ابن‌ نقاش‌ مى‌خوانده‌، تعجب‌ سخاوی را برانگيخته‌ است‌.  
 
ابن‌ مبارکشاه‌ همواره‌ صوفيانه‌ مى‌زيست‌ و سخاوی از قناعت‌ و تواضع‌ او در برابر طالبان‌ علم‌ که‌ به‌ خدمتش‌ مى‌آمدند، ياد کرده‌ است‌. وی با صلاح‌الدين‌ اسيوطى‌ پيوندی دوستانه‌ داشت‌ و مکاتباتى‌ اديبانه‌ به‌ شعر و نثر ميان‌ آن‌ دو رد و بدل‌ مى‌شد.


ابن‌ مبارکشاه‌ به‌ ابن‌ حجر عسقلانى‌ استاد سخاوی نيز ارادتى‌ خاص‌ مى‌ورزيد و سخاوی از احترام‌ فراوانى‌ که‌ ابن‌ مبارکشاه‌ نزد ابن‌ حجر داشت‌، ياد کرده‌ است‌. سخاوی که‌ خود را از دوستان‌ نزديک‌ ابن‌ مبارکشاه‌ مى‌دانسته در مجالسى‌ که‌ با هم‌ داشتند، اشعار بسياری از او مى‌شنيد.
ابن‌ مبارک‌شاه‌ همواره‌ صوفيانه‌ مى‌زيست‌ و [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] از قناعت‌ و تواضع‌ او در برابر طالبان‌ علم‌ که‌ به‌ خدمتش‌ مى‌آمدند، ياد کرده‌ است‌. وی با صلاح‌الدين‌ اسيوطى‌ پيوندی دوستانه‌ داشت‌ و مکاتباتى‌ اديبانه‌ به‌ شعر و نثر ميان‌ آن‌ دو رد و بدل‌ مى‌شد.


ابن‌ مبارک‌شاه‌ به‌ [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن‌ حجر عسقلانى‌]] استاد [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] نيز ارادتى‌ خاص‌ مى‌ورزيد و [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] از احترام‌ فراوانى‌ که‌ ابن‌ مبارکشاه‌ نزد ابن‌ حجر داشت‌، ياد کرده‌ است‌. [[سخاوی، محمد بن عبدالرحمن|سخاوی]] که‌ خود را از دوستان‌ نزديک‌ ابن‌ مبارکشاه‌ مى‌دانسته در مجالسى‌ که‌ با هم‌ داشتند، اشعار بسياری از او مى‌شنيد.


==آثار==
==آثار==


1. السفينه،
1.السفينه،


اين‌ مجموعه 14 جلدی شامل‌ منتخباتى‌ است‌ در شعر و ادب‌ و حکايت‌ و فنون‌ و دانشهای گوناگون‌ که‌ از منابع‌ بسيار فراهم‌ آمده‌ است‌. جلد نهم‌ آن‌ که‌ قمطر الطبيب‌ نام‌ دارد، به‌ مسائل‌ پزشکى‌ اختصاص‌ يافته‌ است‌. دوره اين‌ مجموعه‌ به‌ لحاظ آنکه‌ به‌ خط مؤلف‌ کتابت‌ شده‌، از نفاست‌ و ارزش‌ بسيار برخوردار است‌ و اکنون‌ در کتابخانه فيض‌الله‌ استانبول‌ نگهداری مى‌شود.
اين‌ مجموعه 14 جلدی شامل‌ منتخباتى‌ است‌ در شعر و ادب‌ و حکايت‌ و فنون‌ و دانشهای گوناگون‌ که‌ از منابع‌ بسيار فراهم‌ آمده‌ است‌. جلد نهم‌ آن‌ که‌ قمطر الطبيب‌ نام‌ دارد، به‌ مسائل‌ پزشکى‌ اختصاص‌ يافته‌ است‌. دوره اين‌ مجموعه‌ به‌ لحاظ آنکه‌ به‌ خط مؤلف‌ کتابت‌ شده‌، از نفاست‌ و ارزش‌ بسيار برخوردار است‌ و اکنون‌ در کتابخانه فيض‌الله‌ استانبول‌ نگهداری مى‌شود.
 
2.زهر الحديقه فى‌ الاطعمه الانيقه،
 
2. زهر الحديقه فى‌ الاطعمه الانيقه،


درباره خوراکي‌ها؛ نسخه‌ای از آن‌ در گوتا موجود است.
درباره خوراکي‌ها؛ نسخه‌ای از آن‌ در گوتا موجود است.
خط ۷۴: خط ۷۰:
در منابع‌ دو کتاب‌ ديگر از وی ياد شده‌ است‌:
در منابع‌ دو کتاب‌ ديگر از وی ياد شده‌ است‌:


 
3. التذکره،
 
3. التذکره،


که‌ ظاهراً جنگى‌ ادبى‌ بوده‌ است‌؛
که‌ ظاهراً جنگى‌ ادبى‌ بوده‌ است‌؛


 
4.فى‌ مناقب‌ الامام‌ ابى‌ الليث‌،
4. فى‌ مناقب‌ الامام‌ ابى‌ الليث‌،
 


اما در منابع‌ ديگر به‌ آن‌ اشاره‌ای نشده‌ است‌.
اما در منابع‌ ديگر به‌ آن‌ اشاره‌ای نشده‌ است‌.


سيوطى‌ برخى‌ از اشعار او را نقل‌ کرده‌ است‌. در ميان‌ آن‌ها قصيده‌ای در مدح‌ ابن‌ حجر و يادآور هنگامى‌ است‌ که‌ وی الفتح‌ الباری خود را در شرح‌ بخاری به‌ اتمام‌ رسانده‌ بود.
سيوطى‌ برخى‌ از اشعار او را نقل‌ کرده‌ است‌. در ميان‌ آن‌ها قصيده‌ای در مدح‌ ابن‌ حجر و يادآور هنگامى‌ است‌ که‌ وی الفتح‌ الباری خود را در شرح‌ بخاری به‌ اتمام‌ رسانده‌ بود.<ref>مؤذن‌ جامى‌، محمدمهدی، ج4، ص579-578</ref>.
 
 
 
<ref>مؤذن‌ جامى‌، محمدمهدی، ج4، ص579-578</ref>.
== پانویس==
== پانویس==