۱۰۶٬۲۹۸
ویرایش
نی‌نامه (چهار رساله درباره مولانا): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''نی‌نامه (چهار رساله درباره مولانا)''' تألیف یعقوب چرخی و دیگران، تحشیه و تعلیق خلیل‌الله | '''نی‌نامه (چهار رساله درباره مولانا)''' تألیف [[چرخی، یعقوب بن عثمان|یعقوب چرخی]] و دیگران، تحشیه و تعلیق [[خلیلی، خلیل‌الله|خلیل‌الله خلیلی]]، با مقدمه و تصحیح [[مستشارنیا، عفت|عفت مستشار نیا]]، این کتاب مجموعه چهار رساله کوتاه و بلند، از چهار نویسنده و متعلق به زمان‌های مختلف است که با موضوع [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] و [[مثنوی معنوی|مثنوی]] در این دفتر فراهم آمده و جهت سهم‌گیری در بزرگداشت سال جهانی مولانا انتشار یافته است. | ||
عناوین رساله‌های چهارگانه عبارت است از: رساله نی‌نامه؛ رسالۀالناییه یا نی‌نامه؛ رودبار نی؛ از بلخ تا قونیه. | عناوین رساله‌های چهارگانه عبارت است از: رساله نی‌نامه؛ رسالۀالناییه یا نی‌نامه؛ رودبار نی؛ از بلخ تا قونیه. | ||
رساله نی‌نامه؛ تالیف یعقوب چرخی | رساله نی‌نامه؛ تالیف [[چرخی، یعقوب بن عثمان|یعقوب چرخی غزنوی]]، با تحشی و تعلیق [[خلیلی، خلیل‌الله|خلیل‌الله خلیلی]] است. این رساله، در نیمه اول قرن نهم هجری نگارش یافته و گفته می‌شود پس از شرح جواهر الاسرار خوارزمی، اولین اثری است که در شرح ابیات دیباچه [[مثنوی معنوی|مثنوی]] نگاشته شده است. | ||
روش مؤلف در این شرح، به این ترتیب است که ابیات نی‌نامه را به ترتیب شرح و تفسیر می‌کند؛ در این شرح و تفسیر، نخست غرض و مقصود مندرج در بیت را ذکر می‌کند و سپس آن را با استناد به آیات و شواهدی از اشعار مولانا و اقوال مشایخ به صورت موجز توضیح می‌دهد و در ادامه، فرازهایی از حکایت پادشاه و کنیزک، داستان شیخ دقوقی و شیخ محمد سرزی را نیز ذکر و تنها به برخی نکات آن اشاره‌ای کرده است. | روش مؤلف در این شرح، به این ترتیب است که ابیات نی‌نامه را به ترتیب شرح و تفسیر می‌کند؛ در این شرح و تفسیر، نخست غرض و مقصود مندرج در بیت را ذکر می‌کند و سپس آن را با استناد به آیات و شواهدی از اشعار [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] و اقوال مشایخ به صورت موجز توضیح می‌دهد و در ادامه، فرازهایی از حکایت پادشاه و کنیزک، داستان شیخ [[دقوقی]] و شیخ [[محمد سرزی]] را نیز ذکر و تنها به برخی نکات آن اشاره‌ای کرده است. | ||
رسالۀالناییه یا نی‌نامه؛ تألیف عبدالرحمن | [[مرقع نی‌نامه جامی|رسالۀالناییه]] یا نی‌نامه؛ تألیف [[جامی، عبدالرحمن|عبدالرحمن جامی]]، عارف قرن نهم هجری است. این رساله با همۀ شهرتی که در میان شرح‌نویسان مثنوی دارد، تنها دو بیت اول مثنوی را با نظم و نثر شرح داده و شامل هفته صفحه است. | ||
رودبارِ نی، تألیف بهایی جان | رودبارِ نی، تألیف [[بهایی جان هاشمی]]، اثر یکی از شاعران معاصر است که برخی ابیات نی‌نامه مثنوی را به صورت منظوم و منثور شرح نموده است. مطالب این بخش شامل اشعار و تقریظ‌های شاعران و ادیبان و صوفیان معاصر افغانستان در شرح و تفسیر بیت‌هایی از نی‌نامه مثنوی و دیگر موضوعات صوفیان و مطالب متفرقه است. | ||
نثر کتاب مسجّع و روان و نزدیک به نثر پیر هرات است. به نظر می‌رسد محرّک بهایی در این اشعار خلیل الله خلیلی بوده است. | نثر کتاب مسجّع و روان و نزدیک به نثر پیر هرات است. به نظر می‌رسد محرّک بهایی در این اشعار خلیل الله خلیلی بوده است. | ||
از بلخ تا قونیه، متن منظوم و منثور دو پیام مرحوم | از بلخ تا قونیه، متن منظوم و منثور دو پیام مرحوم [[خلیلی، خلیل‌الله|خلیل‌الله خلیلی]] است که به مناسبت مراسم سالگرد [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] در قونیه ایراد نموده. [[خلیلی، خلیل‌الله|خلیلی]] همچنین در آغاز کتاب، زندگی‌نامه تفصیلی [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] را ادبی ادیبانه نگاشته و به زندگی و اندیشه [[چرخی، یعقوب بن عثمان|یعقوب چرخی]] نیز اشاراتی کرده است. | ||
مصحح فهارس لغات، ترکیبات اسمی، ترکیبات فعلی، فهرست آیات، احادیث، اقوال، اشعار، ضرب‌المثل‌ها،اشخاص و کتاب‌ها را در پایان کتاب درج نموده است.<ref> ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص127-128</ref> | مصحح فهارس لغات، ترکیبات اسمی، ترکیبات فعلی، فهرست آیات، احادیث، اقوال، اشعار، ضرب‌المثل‌ها،اشخاص و کتاب‌ها را در پایان کتاب درج نموده است.<ref> ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص127-128</ref> | ||