پرش به محتوا

ابن صباغ، ابونصر عبدالسيد بن‌ محمد بغدادی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۵: خط ۴۵:
'''ابن صَبّاغ‌، ابونصر عبدالسيد بن‌ محمد بغدادی''' (400-477ق‌/ 1010-1084م‌)، فقيه‌ شافعى‌، محدث، مصنف کتاب الشّامل   
'''ابن صَبّاغ‌، ابونصر عبدالسيد بن‌ محمد بغدادی''' (400-477ق‌/ 1010-1084م‌)، فقيه‌ شافعى‌، محدث، مصنف کتاب الشّامل   


ابوالفدا نام‌ وی را يوسف‌ ضبط کرده‌ است‌.
[[ابوالفداء، اسماعیل بن علی|ابوالفدا]] نام‌ وی را يوسف‌ ضبط کرده‌ است‌.


==تولد و تحصیلات==
==تولد و تحصیلات==
وی در بغداد متولد شد و از افرادی چون‌ ابوالحسين‌ محمد ابن‌ حسين‌ فضل‌ قَطّان‌ و ابوعلى‌ حسن‌ بن‌ شاذان‌ حديث‌ شنيد و نزد قاضى‌ ابوالطيب‌ طاهر بن‌ عبدالله‌ طبری فقه‌ آموخت‌. ابن‌ جوزی وی را همپايه ابواسحاق‌ شيرازی، فقيه‌ بزرگ‌ شافعى‌، دانسته‌ است‌. ابن‌ عقيل‌ حنبلى‌ نيز او را يکى‌ از سه‌ فردی دانسته‌ که‌ با آنان‌ ملاقات‌ داشته‌ و دارای شرايط اجتهاد مطلق‌ بود‌ه‌اند. اينکه‌ قاضى‌ القضاه ابن‌ ماکولا در 444ق‌/1053م‌ شهادت‌ وی را نافذ شمرده‌ او را مدح‌ کرده‌، بيانگر مقبوليت‌ شخصيت‌ او نزد ايشان‌ است‌.
وی در بغداد متولد شد و از افرادی چون‌ ابوالحسين‌ محمد ابن‌ حسين‌ فضل‌ قَطّان‌ و [[ابوعلى‌ حسن‌ بن‌ شاذان‌]] حديث‌ شنيد و نزد قاضى‌ [[ابوالطيب‌ طاهر بن‌ عبدالله‌ طبری]] فقه‌ آموخت‌. [[ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی|ابن‌ جوزی]] وی را همپايه [[شیرازی، ابراهیم بن علی|ابواسحاق‌ شيرازی]]، فقيه‌ بزرگ‌ شافعى‌، دانسته‌ است‌. [[ابن عقیل، علی بن عقیل|ابن‌ عقيل‌ حنبلى‌]] نيز او را يکى‌ از سه‌ فردی دانسته‌ که‌ با آنان‌ ملاقات‌ داشته‌ و دارای شرايط اجتهاد مطلق‌ بود‌ه‌اند. اينکه‌ قاضى‌ القضاه [[ابن ماکولا، علی بن هبةالله|ابن‌ ماکولا]] در 444ق‌/1053م‌ شهادت‌ وی را نافذ شمرده‌ او را مدح‌ کرده‌، بيانگر مقبوليت‌ شخصيت‌ او نزد ايشان‌ است‌.


==تدریس در نظامیه==
==تدریس در نظامیه==
درپى‌ گشايش‌ نظاميه بغداد در 10 ذيقعده 459ق‌/23 سپتامبر 1067 و امتناع‌ اوليه ابواسحاق‌ شيرازی از تدريس‌، ابن‌ صباغ‌ به‌ عنوان‌ نخستين‌ مدرس‌ نظاميه‌ در آنجا به‌ تدريس‌ پرداخت‌، اما پس‌ از 20 روز با کوشش‌ شاگردان‌ ابواسحاق‌، وی به‌ تدريس‌ در نظاميه‌ راضى‌ گرديد و ابن‌ صباغ‌ برکنار شد.
درپى‌ گشايش‌ نظاميه بغداد در 10 ذيقعده 459ق‌/23 سپتامبر 1067 و امتناع‌ اوليه [[شیرازی، ابراهیم بن علی|ابواسحاق‌ شيرازی]] از تدريس‌، ابن‌ صباغ‌ به‌ عنوان‌ نخستين‌ مدرس‌ نظاميه‌ در آنجا به‌ تدريس‌ پرداخت‌، اما پس‌ از 20 روز با کوشش‌ شاگردان‌ ابواسحاق‌، وی به‌ تدريس‌ در نظاميه‌ راضى‌ گرديد و ابن‌ صباغ‌ برکنار شد.


از اين‌ تاريخ‌ تا 13 شعبان‌ 467ق‌/3 آوريل‌ 1075م‌ که‌ به‌ همراه‌ مؤيد الملک‌ فرزند نظام‌ الملک‌ و ابواسحاق‌ و ساير بزرگان‌ در مراسم‌ بيعت‌ خليفه‌ المقتدی بامرالله‌ حضور يافت‌، درباره او اطلاعى‌ در دست‌ نيست‌.
از اين‌ تاريخ‌ تا 13 شعبان‌ 467ق‌/3 آوريل‌ 1075م‌ که‌ به‌ همراه‌ مؤيد الملک‌ فرزند نظام‌ الملک‌ و ابواسحاق‌ و ساير بزرگان‌ در مراسم‌ بيعت‌ خليفه‌ المقتدی بامرالله‌ حضور يافت‌، درباره او اطلاعى‌ در دست‌ نيست‌.
خط ۶۱: خط ۶۱:


==شاگردان==
==شاگردان==
ابن‌ صباغ‌ احتمالاً مسافرت‌های علمى‌ نيز داشته‌ است‌ و نوشته‌ا‍ند که‌ مشيخه ابن‌ عرفه‌ را در اصفهان‌ تدريس‌ کرده‌ است‌. از شاگردان‌ مشهور وی مى‌توان‌ از فرزندش‌ على‌، ابونصر غازی، اسماعيل‌ بن‌ احمد معروف‌ به‌ ابن‌ سمرقندی، مؤتمن‌ بن‌ احمد، معروف‌ به‌ ساجى‌، ابوعلى‌ حسن‌ بن‌ ابراهيم‌ فارقى‌، ابوبکر محمد بن‌ احمد شاشى‌ و ابومحمد قاسم‌ بن‌ على‌ بصری صاحب‌ مقامات‌ حريری را نام‌ برد. خطيب‌ بغدادی با وجود اينکه‌ به‌ سال‌ از وی بزرگ‌تر بوده‌، از او روايت‌ کرده‌ است‌. سبکى برخى‌ از آراء خاص‌ وی را آورده‌ است‌، از جمله‌ اينکه‌ او بيع‌ باب‌ تعليق‌ ايجاب‌ را (يعنى‌ اينکه‌ فروشنده‌، ايجاب‌ خود را منوط به‌ قبول‌ خريدار کند) صحيح‌ نمى‌شمرده‌ و نيز معتقد بوده‌ که‌ اگر کسى‌ روز‌ه‌ای نذر کند و شمار روز‌های آن‌ نذر را معين‌ ننمايد، روزه يک‌ روز کافى‌ نيست‌ و چون‌ کمترين‌ حد روزه شرعى‌ 3 روز است‌، بايد 3 روز روزه‌ بگيرد.
ابن‌ صباغ‌ احتمالاً مسافرت‌های علمى‌ نيز داشته‌ است‌ و نوشته‌ا‍ند که‌ مشيخه ابن‌ عرفه‌ را در اصفهان‌ تدريس‌ کرده‌ است‌. از شاگردان‌ مشهور وی مى‌توان‌ از فرزندش‌ على‌، ابونصر غازی، اسماعيل‌ بن‌ احمد معروف‌ به‌ ابن‌ سمرقندی، [[مؤتمن‌ بن‌ احمد]]، معروف‌ به‌ ساجى‌، ابوعلى‌ حسن‌ بن‌ ابراهيم‌ فارقى‌، [[ابوبکر محمد بن‌ احمد شاشى‌]] و [[حریری، قاسم بن علی|ابومحمد قاسم‌ بن‌ على‌ بصری]] صاحب‌ [[مقامات الحریری|مقامات‌ حريری]] را نام‌ برد. [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطيب‌ بغدادی]] با وجود اينکه‌ به‌ سال‌ از وی بزرگ‌تر بوده‌، از او روايت‌ کرده‌ است‌. [[سبکی، عبدالوهاب بن علی|سبکى]] برخى‌ از آراء خاص‌ وی را آورده‌ است‌، از جمله‌ اينکه‌ او بيع‌ باب‌ تعليق‌ ايجاب‌ را (يعنى‌ اينکه‌ فروشنده‌، ايجاب‌ خود را منوط به‌ قبول‌ خريدار کند) صحيح‌ نمى‌شمرده‌ و نيز معتقد بوده‌ که‌ اگر کسى‌ روز‌ه‌ای نذر کند و شمار روز‌های آن‌ نذر را معين‌ ننمايد، روزه يک‌ روز کافى‌ نيست‌ و چون‌ کمترين‌ حد روزه شرعى‌ 3 روز است‌، بايد 3 روز روزه‌ بگيرد.


==آثار==
==آثار==