۶۱٬۱۸۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ': ==' به '==') |
جز (جایگزینی متن - ' :' به ':') |
||
خط ۵۱: | خط ۵۱: | ||
اين كتاب در ده فصل برخى از مهمترين عناوين اعتقادى را مورد بررسى قرار داده است .عناوين مورد بحث عبارت است از : حسن و قبح عقلى، جبر و اختيار، توحيد در خالقيت، اراده، رؤيت، عصمت، متكلم، بداء، حكومت، صحابه . تفصيل اين عناوين را در كتابهاى ديگر نويسنده كه برخى مشتمل بر چند عنوان و بعضى يك موضوع را مورد بحث قرار داده است، مىتوان پىگيرى نمود. | اين كتاب در ده فصل برخى از مهمترين عناوين اعتقادى را مورد بررسى قرار داده است .عناوين مورد بحث عبارت است از: حسن و قبح عقلى، جبر و اختيار، توحيد در خالقيت، اراده، رؤيت، عصمت، متكلم، بداء، حكومت، صحابه . تفصيل اين عناوين را در كتابهاى ديگر نويسنده كه برخى مشتمل بر چند عنوان و بعضى يك موضوع را مورد بحث قرار داده است، مىتوان پىگيرى نمود. | ||
== گزارش محتوا== | == گزارش محتوا== | ||
خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
مطالبى كه در اين رسالهها طرح شده است به ترتيب شماره آنها به اختصار به اين شرح است: | مطالبى كه در اين رسالهها طرح شده است به ترتيب شماره آنها به اختصار به اين شرح است: | ||
1-حسن و قبح عقلى از مباحثى است كه در علوم مختلف مانند : اصول، كلام و فلسفه مورد بحث واقع شده است، لذا علما متعددى در رابطه با آن قلم زدهاند . نويسنده در ابتدا با طرح ملاكات سه گانه حسن و قبح، يكى از ملاكات را پذيرفته و حسن و قبح را ذاتى مىداند و پس از بحثهاى مقدماتى به تبيين ادله قائلين و منكرين حسن و قبح عقلى مىپردازد . وى در پايان به يازده مورد از ثمرات اين بحث بيان مىكند. | 1-حسن و قبح عقلى از مباحثى است كه در علوم مختلف مانند: اصول، كلام و فلسفه مورد بحث واقع شده است، لذا علما متعددى در رابطه با آن قلم زدهاند . نويسنده در ابتدا با طرح ملاكات سه گانه حسن و قبح، يكى از ملاكات را پذيرفته و حسن و قبح را ذاتى مىداند و پس از بحثهاى مقدماتى به تبيين ادله قائلين و منكرين حسن و قبح عقلى مىپردازد . وى در پايان به يازده مورد از ثمرات اين بحث بيان مىكند. | ||
وى بعثت انبيا، وجوب عقلى معرفت، خاتميت و استمرار احكام اسلام و ثبات اخلاق در تمامى عصرها را از نتايج اين بحث مىداند. | وى بعثت انبيا، وجوب عقلى معرفت، خاتميت و استمرار احكام اسلام و ثبات اخلاق در تمامى عصرها را از نتايج اين بحث مىداند. | ||
2- مسأله جبر و اختيار از مسائل مهم در تاريخ حيات انسانى است. از سؤالهاى اساسى هر انسانى اين است كه آيا در اعمالش مختار است يا مجبور ؟ دو ديدگاه در مسأله ايجاد شده كه هر كدام قائلينى دارد . عوامل مختلفى در تقويت و ترويج جبرگرايى مؤثر بوده است .مواردى مانند : حكومت اموى، اساطير احبار و رهبان و اسرائليات را مىتوان از اين عوامل برشمرد .معناى صحيح قضا و قدر و شبهات مختلفى كه در رابطه با آن ايجاد شده است، زمينه بحثهاى مفصلى را ايجاد كرده است كه پس از پاسخ به آنها در اين رساله نظريه " امر بين الامرين " كه ديدگاه اهل بيت عليهم السلام است، طرح و تبيين شده است. | 2- مسأله جبر و اختيار از مسائل مهم در تاريخ حيات انسانى است. از سؤالهاى اساسى هر انسانى اين است كه آيا در اعمالش مختار است يا مجبور ؟ دو ديدگاه در مسأله ايجاد شده كه هر كدام قائلينى دارد . عوامل مختلفى در تقويت و ترويج جبرگرايى مؤثر بوده است .مواردى مانند: حكومت اموى، اساطير احبار و رهبان و اسرائليات را مىتوان از اين عوامل برشمرد .معناى صحيح قضا و قدر و شبهات مختلفى كه در رابطه با آن ايجاد شده است، زمينه بحثهاى مفصلى را ايجاد كرده است كه پس از پاسخ به آنها در اين رساله نظريه " امر بين الامرين " كه ديدگاه اهل بيت عليهم السلام است، طرح و تبيين شده است. | ||
3- نويسنده در مقدمه رساله هدف از نگارش اين رساله را تبيين " نظريه كسب " دانسته است. وى حقيقت اين نظريه را چنين بيان مىكند : " خداوند سبحان خالق و بنده كاسب است، خلق و ايجاد در افعال انسان از خداوند سبحان و كسب و اكتساب از بنده است. بنابراين ثواب و عقاب بخاطر كسب است." از آنجا كه نظريه كسب از قول به توحيد در خالقيت و حصر آن در الله سبحانه و تعالى به معناى مختار اهل حديث ناشى شده است، لذا ابتدا نظريه اهل حديث را تبيين مىكند و سپس به تبيين نظريات اشعرى و ديگران مىپردازد. در ادامه ديدگاه اماميه و قرآن كريم و مراحل تطور اين نظريه در قرون مختلف بررسى شده است. | 3- نويسنده در مقدمه رساله هدف از نگارش اين رساله را تبيين " نظريه كسب " دانسته است. وى حقيقت اين نظريه را چنين بيان مىكند: " خداوند سبحان خالق و بنده كاسب است، خلق و ايجاد در افعال انسان از خداوند سبحان و كسب و اكتساب از بنده است. بنابراين ثواب و عقاب بخاطر كسب است." از آنجا كه نظريه كسب از قول به توحيد در خالقيت و حصر آن در الله سبحانه و تعالى به معناى مختار اهل حديث ناشى شده است، لذا ابتدا نظريه اهل حديث را تبيين مىكند و سپس به تبيين نظريات اشعرى و ديگران مىپردازد. در ادامه ديدگاه اماميه و قرآن كريم و مراحل تطور اين نظريه در قرون مختلف بررسى شده است. | ||
4- در موضوع " اراده الهى " و تأثير آن در اختيار انسان در طول تاريخ بحثهاى فراوانى شده است . حكما آن را از صفات ذات و محدثين و متكلمين از صفات فعل دانستهاند. در اين رساله پس از تبيين اين دو ديدگاه با توجه به روايات و نظريات علما به تبيين نظريه مختار مىپردازد . در پايان بحثى پيرامون اراده تكوينى و تشريعى آمده است. | 4- در موضوع " اراده الهى " و تأثير آن در اختيار انسان در طول تاريخ بحثهاى فراوانى شده است . حكما آن را از صفات ذات و محدثين و متكلمين از صفات فعل دانستهاند. در اين رساله پس از تبيين اين دو ديدگاه با توجه به روايات و نظريات علما به تبيين نظريه مختار مىپردازد . در پايان بحثى پيرامون اراده تكوينى و تشريعى آمده است. |
ویرایش