۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'آية الله ' به 'آیتالله') |
جز (جایگزینی متن - 'آیتالله' به 'آیتالله ') |
||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
«اصول فقه شيعه» تقريرات درس خارج اصول مرحوم | «اصول فقه شيعه» تقريرات درس خارج اصول مرحوم آیتالله ، فاضل لنكرانى، به قلم محمود ملكى اصفهانى و سعيد ملكى اصفهانى است. اين کتاب، به زبان فارسى نگاشته شده است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
فعلا، 6 جلد ازاين کتاب، مربوط به مباحث الفاظ علم اصول تا پايان بحث مطلق و مقيد با گزارش متن درس، بر اساس فصول و ترتيب مطالب«كفاية الاصول» با مقدمهاى از سيد هاشم حسينى بوشهرى كه به تاريخ اجمالى علم اصول و نظريات اصولى | فعلا، 6 جلد ازاين کتاب، مربوط به مباحث الفاظ علم اصول تا پايان بحث مطلق و مقيد با گزارش متن درس، بر اساس فصول و ترتيب مطالب«كفاية الاصول» با مقدمهاى از سيد هاشم حسينى بوشهرى كه به تاريخ اجمالى علم اصول و نظريات اصولى آیتالله فاضل لنكرانى پرداخته، چاپ شده است. | ||
در اين مجموعه كه عمدتا بحثهاى الفاظ را در بر گرفته، مباحث عالى علم اصول با نظر به دو مسلك مهم اصولى؛ يعنى مكتب قم و نجف، طرح شده و مبانى اين دو مكتب كاملا در بوته نقد و استدلال قرار گرفته است. نويسندگان، مطالب درس را تهذيب و تنظيم نموده و منابع نظريات مختلف را استخراج نمودهاند. | در اين مجموعه كه عمدتا بحثهاى الفاظ را در بر گرفته، مباحث عالى علم اصول با نظر به دو مسلك مهم اصولى؛ يعنى مكتب قم و نجف، طرح شده و مبانى اين دو مكتب كاملا در بوته نقد و استدلال قرار گرفته است. نويسندگان، مطالب درس را تهذيب و تنظيم نموده و منابع نظريات مختلف را استخراج نمودهاند. | ||
خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
ب. پيامبر(ص) اين الفاظ را براى اين معانى وضع نمود. | ب. پيامبر(ص) اين الفاظ را براى اين معانى وضع نمود. | ||
آیتالله فاضل لنكرانى، سپس، به بررسى و نقد اين دو پيشفرض پرداخته و در نهايت، ثبوت حقيقت شرعيه را انكار كردهاند. | |||
در ارتباط با ثمره بحث حقيقت شرعيه، نظرياتى مطرح است كه در اين ميان، سه نظريه طرح شده و مورد ارزيابى قرار گرفته است. | در ارتباط با ثمره بحث حقيقت شرعيه، نظرياتى مطرح است كه در اين ميان، سه نظريه طرح شده و مورد ارزيابى قرار گرفته است. | ||
خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
مسئله مورد نظر در صحيح و اعم، اين است كه آيا اصل در استعمالات شارع، به كار بردن الفاظ عبادات، مثل صلاة و صوم و... در معانى صحيح آنها است يا در معناى اعم از صحيح و فاسد. پاسخ به اين سؤال، نياز به طرح پارهاى از مقدمات و مبانى دارد كه بعد از ذكر آنها نتيجه نهايى اين بحث، قائل شدن به وضع الفاظ عبادات براى معناى اعم از صحيح و فاسد است. | مسئله مورد نظر در صحيح و اعم، اين است كه آيا اصل در استعمالات شارع، به كار بردن الفاظ عبادات، مثل صلاة و صوم و... در معانى صحيح آنها است يا در معناى اعم از صحيح و فاسد. پاسخ به اين سؤال، نياز به طرح پارهاى از مقدمات و مبانى دارد كه بعد از ذكر آنها نتيجه نهايى اين بحث، قائل شدن به وضع الفاظ عبادات براى معناى اعم از صحيح و فاسد است. | ||
همين سؤال در مورد الفاظ معاملات نيز به صورتى ديگر پيش مىآيد. مرحوم | همين سؤال در مورد الفاظ معاملات نيز به صورتى ديگر پيش مىآيد. مرحوم آیتالله فاضل لنكرانى، بعد از تحرير محل نزاع و طرح و بررسى نظريات مختلف، به اين نتيجه رسيدهاند كه در موارد شك در جزئيت و شرطيت، مىتوان به اطلاق الفاظ معاملات تمسك نمود. | ||
مبحث دوم: اشتراك لفظى: | مبحث دوم: اشتراك لفظى: | ||
خط ۱۳۵: | خط ۱۳۵: | ||
محقق عراقى، بيانى ديگر براى ثمرات فقهى مقدمه واجب دارد كه چكيده آن بدين قرار است: اگر نظر ما به خود مقدمه و وجوب شرعى و لزوم عقلى آن باشد، ثمرهاى نخواهد داشت، اما مىتوانيم در جهات ديگرى از اين مسئله، فوايدى عملى بيابيم؛ توضيح، اينكه اگر مقدمه وجوب شرعى پيدا كند، با وجود اينكه اين وجوب، توصلى بوده و نياز به قصد قربت ندارد، به جا آوردن آن به قصد قربت، نوعى عبادت و موجب تقرب به خداوند خواهد بود. ايشان، مسئله فقهى اسباب ضمان را نيز به عنوان نتيجه عملى مطرح كردهاند. | محقق عراقى، بيانى ديگر براى ثمرات فقهى مقدمه واجب دارد كه چكيده آن بدين قرار است: اگر نظر ما به خود مقدمه و وجوب شرعى و لزوم عقلى آن باشد، ثمرهاى نخواهد داشت، اما مىتوانيم در جهات ديگرى از اين مسئله، فوايدى عملى بيابيم؛ توضيح، اينكه اگر مقدمه وجوب شرعى پيدا كند، با وجود اينكه اين وجوب، توصلى بوده و نياز به قصد قربت ندارد، به جا آوردن آن به قصد قربت، نوعى عبادت و موجب تقرب به خداوند خواهد بود. ايشان، مسئله فقهى اسباب ضمان را نيز به عنوان نتيجه عملى مطرح كردهاند. | ||
مرحوم | مرحوم آیتالله فاضل لنكرانى، نظريه محقق عراقى را در بوته نقد قرار داده و آن را نپذيرفتهاند. | ||
واجب مطلق و مشروط، واجب منجز و معلق، واجب نفسى و غيرى و واجب اصلى و تبعى از جمله تقسيمات واجب هستند كه نظريات انديشمندان اصولى، مانند محقق حائرى، محقق نايينى، [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]] و... در مورد آنها طرح و ارزيابى مىشود. | واجب مطلق و مشروط، واجب منجز و معلق، واجب نفسى و غيرى و واجب اصلى و تبعى از جمله تقسيمات واجب هستند كه نظريات انديشمندان اصولى، مانند محقق حائرى، محقق نايينى، [[امام خمينى(ره)|امام خمينى]] و... در مورد آنها طرح و ارزيابى مىشود. | ||
خط ۱۴۵: | خط ۱۴۵: | ||
بحث بعدى كه بنا بر ترتيب متعارف كتب اصولى، بعد از اوامر بررسى مىشود، نواهى است. اولين پرسش در باب نواهى، اين است كه متعلق نواهى امر عدمى است يا امر وجودى؟ | بحث بعدى كه بنا بر ترتيب متعارف كتب اصولى، بعد از اوامر بررسى مىشود، نواهى است. اولين پرسش در باب نواهى، اين است كه متعلق نواهى امر عدمى است يا امر وجودى؟ | ||
آیتالله فاضل لنكرانى، معتقدند كه اختلاف بين اصوليان در اين مسئله دليلى ندارد و در حقيقت، فرق اوامر و نواهى، در طبيعت مأموربه و طبيعت منهىعنه نيست، بلكه در ارتباط با واقعيت امر و واقعيت نهى است. | |||
سپس مسئله اجتماع امر و نهى به بحث گذاشته مىشود و آخرين بحث کتاب، اين است كه آيا نهى از شىء، مقتضى فساد آن هست يا خير؟ | سپس مسئله اجتماع امر و نهى به بحث گذاشته مىشود و آخرين بحث کتاب، اين است كه آيا نهى از شىء، مقتضى فساد آن هست يا خير؟ | ||
خط ۱۵۳: | خط ۱۵۳: | ||
مباحث اين جلد، عبارتند از: مفهوم و منطوق، عام و خاص، مطلق و مقيد، مجمل و مبين. | مباحث اين جلد، عبارتند از: مفهوم و منطوق، عام و خاص، مطلق و مقيد، مجمل و مبين. | ||
شايان ذكر است كه حضرت | شايان ذكر است كه حضرت آیتالله فاضل لنكرانى داراى نظريات ويژهاى در علم اصول بودهاند كه درضمن مباحث اين مجموعه مطرح گرديده كه گزيدهاى از آنها در ذيل مىآيد: | ||
نظريه خاص در موضوع و تعريف علم اصول. | نظريه خاص در موضوع و تعريف علم اصول. |
ویرایش