پرش به محتوا

ضياء المعالم: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۴۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲ ژوئن ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR99488J1.jpg | عنوان = ضياء المعالم | عنوان‌های دیگر = ألفیة‌ غریب‌ القرآن‌. شرح ** شرح على ألفیة الغریب لإبن العالم | پدیدآورندگان | پدیدآوران = بلعالم، محمد باي (نويسنده) حافظ عراقی، عبد الرحیم بن حسین (نويسنده) |...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''ضياء المعالم: شرح علی الفیة الغریب لابن العالم''' اثر محمد بای بن محمد عبدالقادر معروف به ابن عالم، شرحی بر الفیه غریب القرآن عبدالرحیم بن حسین حافظ عراقی در شرح و تفسیر الفاظ غریب قرآن کریم از علمای اهل‌سنت است.
'''ضياء المعالم: شرح علی الفیة الغریب لابن العالم''' اثر [[بلعالم، محمد باي|محمد بای بن محمد عبدالقادر]] معروف به [[بلعالم، محمد باي|ابن عالم]]، شرحی بر الفیه غریب القرآن عبدالرحیم بن حسین حافظ عراقی در شرح و تفسیر الفاظ غریب قرآن کریم از علمای اهل‌سنت است.


ابن عالم رجلاوی دو کتاب با عنوان الفیه دارد که یکی در تفسیر است و دیگری در غریب الفاظ قرآن کریم. از میان آن‌ها، کتاب غریب الفاظ او معروف‌تر است. کتاب حاضر در واقع شرحی است غیر مزجی از محمد بای بر غریب الفاظ رجلاوی.<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ج1، ص4-5</ref>
[[بلعالم، محمد باي|ابن عالم رجلاوی]] دو کتاب با عنوان الفیه دارد که یکی در تفسیر است و دیگری در غریب الفاظ قرآن کریم. از میان آن‌ها، کتاب غریب الفاظ او معروف‌تر است. کتاب حاضر در واقع شرحی است غیر مزجی از [[بلعالم، محمد باي|محمد بای]] بر غریب الفاظ رجلاوی.<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ج1، ص4-5</ref>


شرح بای بر الفیه غریب رجلاوی برای طلاب مبتدی در علوم قرآن نوشته شده است و منظور نویسنده از نگارش چنین شرحی، توضیح بیشتر و بهتر و بیان معنی کلمات قرآن کریم است. باتوجه‌به اینکه غریب القرآن رجلاوی به‌صورت منظوم نوشته شده، شرح محمد بای بر آن در واقع شرحی است منثور و غیر مزجی بر کتاب منظوم رجلاوی. محمد بای در این شرح ابتدا کلمات وارد شده در متن منظوم رجلاوی در الفیه غریب را مشخص کرده و نسبت هرکدام را به سوره و آیه مربوطه به آن بیان نموده است و سپس ابیات رجلاوی را آورده و به بیان معانی این الفاظ پرداخته و برخی تأویلاتی را که در کلام ناظم نبوده است بیان نموده و به شرح مواردی که وی(شاید به دلیل ضرورت شعری) زیاد نتوانسته به شرح آن بپردازد، پرداخته است.<ref>ر.ک: همان، ج1، ص5</ref>
شرح بای بر الفیه غریب رجلاوی برای طلاب مبتدی در علوم قرآن نوشته شده است و منظور نویسنده از نگارش چنین شرحی، توضیح بیشتر و بهتر و بیان معنی کلمات قرآن کریم است. باتوجه‌به اینکه غریب القرآن رجلاوی به‌صورت منظوم نوشته شده، شرح محمد بای بر آن در واقع شرحی است منثور و غیر مزجی بر کتاب منظوم رجلاوی. محمد بای در این شرح ابتدا کلمات وارد شده در متن منظوم رجلاوی در الفیه غریب را مشخص کرده و نسبت هرکدام را به سوره و آیه مربوطه به آن بیان نموده است و سپس ابیات رجلاوی را آورده و به بیان معانی این الفاظ پرداخته و برخی تأویلاتی را که در کلام ناظم نبوده است بیان نموده و به شرح مواردی که وی(شاید به دلیل ضرورت شعری) زیاد نتوانسته به شرح آن بپردازد، پرداخته است.<ref>ر.ک: همان، ج1، ص5</ref>


از ویژگی‌های این شرح این است که مطالبش در عین اختصار، به‌دوراز اطناب ممل و اختصار مخل است. همچنین نویسنده آن برای شرح معانی این الفاظ، به بسیاری از تفاسیر و کتاب‌های لغت، مراجعه کرده است.<ref>ر.ک: همان</ref>
از ویژگی‌های این شرح این است که مطالبش در عین اختصار، به‌دور از اطناب ممل و اختصار مخل است. همچنین نویسنده آن برای شرح معانی این الفاظ، به بسیاری از تفاسیر و کتاب‌های لغت، مراجعه کرده است.<ref>ر.ک: همان</ref>


برای نمونه، نویسنده در ابتدای جلد دوم درباره سوره مریم گفته: این سوره مشتمل بر 12 کلمه غریب است که ازاین‌قرار است: فانتبذت، فأجاءها المخاض، سمیا، سریا، ادا، وردا، حنانا، رکزا، ازا، و ریّا، وفدا.<ref>ر.ک: متن کتاب، ج2، ص3</ref>
برای نمونه، نویسنده در ابتدای جلد دوم درباره سوره مریم گفته: این سوره مشتمل بر 12 کلمه غریب است که ازاین‌قرار است: فانتبذت، فأجاءها المخاض، سمیا، سریا، ادا، وردا، حنانا، رکزا، ازا، و ریّا، وفدا.<ref>ر.ک: متن کتاب، ج2، ص3</ref>