التفسير الكبير: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '،ص' به '، ص'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '،ص' به '، ص')
خط ۳۶: خط ۳۶:
نمونه این مباحث تفسیر، آیاتی است که در مقام وصف خداوند بیان شده و تشبیه به‌صورت انسان شده است. درحالی‌که تنزیه خدا از جسم و جسمانی بودن و از هر نوع مماثله با موجودات امکانی یکی از افتخارات اندیشه قرآنی است که آشکارا می‌فرماید «لیس کمثله شیء» و به‌خاطر نفی پندار جهت و سمت، او را در همه‌جا حاضروناظر می‌داند و می‌فرماید: «و هو معکم این ما کنتم» و نیز می‌فرماید: «و هو الذی فی السماء اله و فی‌الارض اله». ولی وی با وجود چنین آیات صریح و روشن و دلائل محکم و استوار متکلمان اسلامی، اعم از معتزلی و اشعری و شیعی، خرق اجماع کرد و آشکارا گفت: خدا فوق آسمان‌ها است و بر عرش خود تکیه کرده است<ref>ر.ک: همان، ص314</ref>.
نمونه این مباحث تفسیر، آیاتی است که در مقام وصف خداوند بیان شده و تشبیه به‌صورت انسان شده است. درحالی‌که تنزیه خدا از جسم و جسمانی بودن و از هر نوع مماثله با موجودات امکانی یکی از افتخارات اندیشه قرآنی است که آشکارا می‌فرماید «لیس کمثله شیء» و به‌خاطر نفی پندار جهت و سمت، او را در همه‌جا حاضروناظر می‌داند و می‌فرماید: «و هو معکم این ما کنتم» و نیز می‌فرماید: «و هو الذی فی السماء اله و فی‌الارض اله». ولی وی با وجود چنین آیات صریح و روشن و دلائل محکم و استوار متکلمان اسلامی، اعم از معتزلی و اشعری و شیعی، خرق اجماع کرد و آشکارا گفت: خدا فوق آسمان‌ها است و بر عرش خود تکیه کرده است<ref>ر.ک: همان، ص314</ref>.


نقد مسلمانان شاید به طور عمده در مبانی فکری [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] برگشت می‌کند که مهم‌ترین آن، حمل صفات خبری بر معنای ظاهری و بشری آن است. درحالی‌که نظریه اثبات بدون تشبیه (نظریه شیعه) که در برخی از روایات اهل‌بیت(ع) مشاهده می‌شود، در صدد اثبات همه صفات وارده در قرآن برای ذات خداوند تبارک‌وتعالی است ولیکن تبیین این صفات طوری است که از تشبیه و تجسیم خداوند به‌دور بوده و مشکل تفویض و تعطیل را به دنبال ندارد<ref>ر.ک: همان،ص314- 315</ref>.
نقد مسلمانان شاید به طور عمده در مبانی فکری [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]] برگشت می‌کند که مهم‌ترین آن، حمل صفات خبری بر معنای ظاهری و بشری آن است. درحالی‌که نظریه اثبات بدون تشبیه (نظریه شیعه) که در برخی از روایات اهل‌بیت(ع) مشاهده می‌شود، در صدد اثبات همه صفات وارده در قرآن برای ذات خداوند تبارک‌وتعالی است ولیکن تبیین این صفات طوری است که از تشبیه و تجسیم خداوند به‌دور بوده و مشکل تفویض و تعطیل را به دنبال ندارد<ref>ر.ک: همان، ص314- 315</ref>.


ولی [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]]، اصرار می‌ورزد که آنچه در این باره وارد شده، بر همان معانی لغوی و متداول عرفی باید حمل گردد و کسانی را که این نوع از صفات را به کمک قرائن موجود در آیات و روایات بر معانی مجازی و کنائی حمل می‌کنند، «مؤوله» نامیده و به باد انتقاد می‌گیرد، و به این نیز اکتفا نمی‌کند و می‌گوید: همه صحابه و تابعان نیز بر این عقیده بوده‌اند<ref>همان،ص315</ref>.
ولی [[ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم|ابن تیمیه]]، اصرار می‌ورزد که آنچه در این باره وارد شده، بر همان معانی لغوی و متداول عرفی باید حمل گردد و کسانی را که این نوع از صفات را به کمک قرائن موجود در آیات و روایات بر معانی مجازی و کنائی حمل می‌کنند، «مؤوله» نامیده و به باد انتقاد می‌گیرد، و به این نیز اکتفا نمی‌کند و می‌گوید: همه صحابه و تابعان نیز بر این عقیده بوده‌اند<ref>همان، ص315</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==