پرش به محتوا

غریب القرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۳۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۲ مهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR38522J1.jpg | عنوان = غریب القرآن | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا (نويسنده) علی حفیشة، عبدالمؤمن أبوالعینین (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = /الف2غ4 82/3 BP | موضوع =...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۹: خط ۲۹:
==ساختار و محتوا==
==ساختار و محتوا==
اثر حاضر، به‌ترتیب از متن 2 کتاب با توضیح ذیل تشکیل شده است:
اثر حاضر، به‌ترتیب از متن 2 کتاب با توضیح ذیل تشکیل شده است:
# [[البيان في غريب القرآن]]: محقق کتاب، ([[عبدالمؤمن ابوالعینین علی حفیشه]]) می‌گوید: [[قاسم بن قُطلوبُغا]] فقط عنوان کتاب (البيان في غريب القرآن) را آورده و نویسنده‌اش را یاد نکرده و من با جستجوی بسیار در منابع، سرانجام دریافتم که نوشته [[ابوعبدالله محمد بن ابی‌بکر بن یوسف فرغانی]] است. [[ابن قُطلوبُغا]] کتاب البیان را به‌صورت کامل و بدون تغییر آورده و در مواردی انگشت‌شمار مطالبی به آن اضافه کرده و افزوده‌هایش را با عبارتِ «قُلتُ» برجسته نموده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص61-62</ref>.‏ کتاب [[البيان في غريب القرآن]] به‌ترتیب سوره‌های قرآن به شرح کلمات پرداخته است.
# [[البيان في غريب القرآن]]: محقق کتاب، ([[عبدالمؤمن ابوالعینین علی حفیشه]]) می‌گوید: [[ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا|قاسم بن قُطلوبُغا]] فقط عنوان کتاب (البيان في غريب القرآن) را آورده و نویسنده‌اش را یاد نکرده و من با جستجوی بسیار در منابع، سرانجام دریافتم که نوشته [[ابوعبدالله محمد بن ابی‌بکر بن یوسف فرغانی]] است. [[ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا|ابن قُطلوبُغا]] کتاب البیان را به‌صورت کامل و بدون تغییر آورده و در مواردی انگشت‌شمار مطالبی به آن اضافه کرده و افزوده‌هایش را با عبارتِ «قُلتُ» برجسته نموده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص61-62</ref>.‏ کتاب [[البيان في غريب القرآن]] به‌ترتیب سوره‌های قرآن به شرح کلمات پرداخته است.
# [[تحفة الأريب بما في القرآن من الغريب]]، نوشته ابوحیان: [[قاسم بن قُطلوبُغا]] این کتاب را خلاصه کرده و [[مختصر تحفة الأريب]] نامیده، ولی ترتیب مباحثش را - که بر طبق باب و فصل بوده - تغییر داده و به شکل الفبایی درآورده و مطالبی بر آن اضافه کرده و در اینجا هم، افزوده‌هایش را با عبارتِ «قُلتُ» از مباحث ابوحیان جدا ساخته است. افزوده‌های [[قاسم بن قُطلوبُغا]] حدود 90 مورد است<ref>ر.ک: همان، ص62-65</ref>‏.
# [[تحفة الأريب بما في القرآن من الغريب]]، نوشته ابوحیان: [[ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا|قاسم بن قُطلوبُغا]] این کتاب را خلاصه کرده و [[مختصر تحفة الأريب]] نامیده، ولی ترتیب مباحثش را - که بر طبق باب و فصل بوده - تغییر داده و به شکل الفبایی درآورده و مطالبی بر آن اضافه کرده و در اینجا هم، افزوده‌هایش را با عبارتِ «قُلتُ» از مباحث ابوحیان جدا ساخته است. افزوده‌های [[ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا|قاسم بن قُطلوبُغا]] حدود 90 مورد است<ref>ر.ک: همان، ص62-65</ref>‏.


==منابع نویسنده==
==منابع نویسنده==
به گفته محقق کتاب، [[قاسم بن قُطلوبُغا]] در افزوده‌هایش بر کتاب تحفة الأريب، منابع خودش را ذکر کرده است:
به گفته محقق کتاب، [[ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا|قاسم بن قُطلوبُغا]] در افزوده‌هایش بر کتاب تحفة الأريب، منابع خودش را ذکر کرده است:
# [[معجم مقاييس اللغة]]، نوشته [[ابن فارس]]؛
# [[معجم مقاييس اللغة]]، نوشته [[ابن فارس]]؛
# [[معاني القرآن]]، تألیف [[ابوجعفر نحّاس]]؛
# [[معاني القرآن الکريم|معاني القرآن]]، تألیف [[نحاس، احمد بن محمد|ابوجعفر نحّاس]]؛
# [[وجوه القرآن]]، اثر [[اسماعیل نیشابوری]]؛
# [[وجوه القرآن]]، اثر [[حیری نیشابوری، اسماعیل بن احمد|اسماعیل نیشابوری]]؛
# کتاب‌های قرائات: [[عبدالمؤمن ابوالعینین علی حفیشه]] تأکید دارد که [[ابن قُطلوبُغا]] بیشتر بر [[ابن فارس]] و [[نحّاس]] و کمتر بر کتاب [[وجوه القرآن]] و سایر کتاب‌های قرائات اعتماد کرده است<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>‏.
# کتاب‌های قرائات: [[عبدالمؤمن ابوالعینین علی حفیشه]] تأکید دارد که [[ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا|ابن قُطلوبُغا]] بیشتر بر [[ابن فارس]] و [[نحاس، احمد بن محمد|نحّاس]] و کمتر بر کتاب [[وجوه القرآن]] و سایر کتاب‌های قرائات اعتماد کرده است<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>‏.


==نمونه مباحث==
==نمونه مباحث==
ق د س: (المُقَدَّسَة) – مائده: 21 - پاک‌شده و (نُقَدِّسُ) -بقره: 30- پاک می‌کنیم. من ([[قاسم بن قُطلوبُغا]]) می‌گویم: در کتاب البیان گذشت که «و نُقَدِّسُ لك»، یعنی و تو را از آنچه سزاوارت نیست، پاک و منزّه می‌شماریم<ref>ر.ک: متن کتاب، ص467</ref>‏.
ق د س: (المُقَدَّسَة) – مائده: 21 - پاک‌شده و (نُقَدِّسُ) -بقره: 30- پاک می‌کنیم. من ([[ابن قطلوبغا، قاسم بن قطلوبغا|قاسم بن قُطلوبُغا]]) می‌گویم: در کتاب البیان گذشت که «و نُقَدِّسُ لك»، یعنی و تو را از آنچه سزاوارت نیست، پاک و منزّه می‌شماریم<ref>ر.ک: متن کتاب، ص467</ref>‏.


==پانویس==
==پانویس==