تاریخ وصاف الحضرة: تفاوت میان نسخه‌ها

گاه وصّاف الحضره در پی آن است که دلیل واقعی‌ سقوط بغداد را نیز بیابد، شاید حکایت زیر که دو دیدگاه‌ مغولان و خلیفه عباسی را نشان می‌دهد، بیانگر‌ بخشی‌‌ از این‌ حقیقت باشد: «روزی خلیفه به نماز صبح ایستاد، آیه قل اللهم مالک الملک توتی الملک من تشاء‌ و تنزع‌ الملک ممن تشاء و تذل من تشاء و... را بخواند و تضرع‌ بسیار‌ کرد‌ و بگریست‌ این حال را به سمع ایلخان‌ رساندند...گویند او را از خوردن طعام بازداشته بودند چون سخت ‌‌گرسنه‌ شد از موکلان غذایی طلبید، هلاکو گفت تا طبقی از زر پیش او‌ نهادند‌ و گفتند‌ ایلخان‌ می‌گوید از این طبق تناول کرد! خلیفه گفت: اگر زر را نمی‌توان خورد چرا‌ میان لشگر تفرقه نکردی تا مال و ملک و ملت را از تعرض ما مصون‌ دارد!»

وصّاف از خواجه‌نصیرالدین طوسی چنین یاد می‌کند: «مولانا اعظم شارح علوم الاولین و الاخرین نصیر الملة و الدین محمد طوسی...»(ص 24) و در جای دیگر‌ وی‌ را‌ «سلطان الحکماء المققین، نصیر الملة‌ و الدین‌ طوسی‌» نامیده به شرح خدمات علمی، فرهنگی و اقتصادی وی‌ می‌پردازد.

شکست غازان از شامیان باعث شد تا جمع‌آوری‌‌ اموال‌ و نقود و قطع‌ مواجب و وظایف برای تدارک جنگی‌ دیگر صورت گیرد و مقرری وصّاف نیز از این امر استثناء نگردید مؤلف‌ باشکوه از چنین اوضاعی می‌نویسد: «غازان محمود پادشاه اسلام برای‌ تسخیر‌ مصر‌ مسافتی بدین درازی می‌پیماید ولی بیچارگان خطه‌ شیراز را از نظر انداخته تا پایمال سپاه بیگانه گردند‌ و ‌‌جان‌ و مالشان به غارت رود.» وصّاف‌ همچنین تأکید می‌کند که اصلاحات و «قانون‌نامه‌‌ غازان‌» از‌ مخترعات ضمیر انور مخدوم جهانیان‌ رشید الحقّ و الدین عزّ نصر بود».

[[وصف وصاف؛ گزینشی از تاریخ وصاف]]