تفسير غريب القرآن بالشعر العربي: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تفسير غريب القرآن بالشعر العربيّ'''، اثر حمدی الشیخ (معاصر)، ارائه مستند مجموعه پاسخ‌ها و شواهد شعری است که ابن عباس در توضیح و تأیید معانی الفاظ دشوار قرآن کریم به نافع بن ازرق گفته است.

تفسیر عبدالله بن عباس از بهترین تفاسیر لغوی قرآن کریم است. این تفسیر در پاسخ به سؤالات نافع بن ازرق که آنها را در صحن کعبه شریف مطرح کرد و از او خواست که این آیات را تفسیر لغوی کند و شواهد شعری از زبان عربی که راستی گفتارش را تأکید کند، ذکر نماید، صادر شده است. ابن عباس معانی آیات قرآنی را از واقعیت لغت عرب توضیح داده و خلاصه‌ای از اشعار عرب را به‌عنوان شواهد شعری متذکر شده و کلمات را به لهجه‌هایی که در آن وارد شده بازگردانده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص5</ref>‏.

سؤال‌های نافع بن ازرق از ابن عباس مربوط به بحث غریب القرآن است که در کتب علوم قرآن و تفسیر به «مسائل نافع بن الأزرق» مشهور شده است. به روایت سیوطی این مجموعه قریب به 200 لغت قرآنی است که نافع به قصد غلبه بر ابن عباس و تضعیف جایگاه علمی ایشان، این مسائل را از وی می‌پرسد و ابن عباس با استناد به اشعار عرب بدانها پاسخ می‌دهد. این پرسش و پاسخ‌ها برای بسیاری از مفسران و قرآن‌پژوهان، به‌ویژه با رویکردهای واژه‌شناسی و دستیابی به اصل معنایی یک واژه مورد استناد قرار گرفته است<ref>ر.ک: عظیم‌پور مقدم، عظیم؛ دریایی، نعیمه، ص18</ref>‏.

حمدی الشیخ در این کتاب از شیوه ابن عباس پیروی کرده و غریب القرآن را با اشعار عربی تفسیر کرده است. آیات قرآن کریم را مطابق با سور قرآن کریم ذکر کرده است. وی از معاجم و کتب غریب القرآن در تثبیت و تحکیم دقت معانی و روایاتی که از ابن عباس نقل شده استفاده کرده است. همچنین به اشعار نیز در این جهت مراجعه کرده و به نام سراینده اشعار اشاره کرده است. معانی برخی مفردات که فهم آنها دشوار است را نیز ذکر کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص6-5</ref>‏.