۱۱۲٬۳۳۳
ویرایش
آیات الأحکام في جواهر الکلام: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'هها' به 'هها') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''آيات الأحكام في جواهر الكلام'''، نوشته صاحب‌علی محبی ( | '''آيات الأحكام في جواهر الكلام'''، نوشته [[محبی، صاحب‌علی|صاحب‌علی محبی]] (متولد1343ش) است که در مجموعه‌ای شش جلدی، آیه‌های فقهی قرآن را بر مبنای دیدگاه [[صاحب جواهر، محمدحسن|محمدحسن نجفی]] (1200 یا 1202-1266ق)، معروف به [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] در کتاب «[[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام]]» تحلیل فقهی کرده است. | ||
کتاب با تقریظ آیت‌الله معرفت و حسن محمدتقی جواهری آغاز می‌شود؛ معرفت، تلاش گردآورنده را در راستای احیای اندیشه اصالت قرآن در شیوه‌های استنباط و اجتهاد خوانده است<ref>ر.ک: تقریظ کتاب، ج1، ص7</ref>. جواهری نیز آن را «تفسیر صاحب جواهر» نامیده است. البته، او از پژوشگران خواسته است این کار را با استخراج اصول متّبع، حدیث‌های درست و رخدادهای تاریخی از کتاب جواهر تکمیل کنند<ref>ر.ک: همان، ص14-13</ref>. | کتاب با تقریظ [[معرفت، محمدهادی|آیت‌الله معرفت]] و [[حسن محمدتقی جواهری]] آغاز می‌شود؛ [[معرفت، محمدهادی|معرفت]]، تلاش گردآورنده را در راستای احیای اندیشه اصالت قرآن در شیوه‌های استنباط و اجتهاد خوانده است<ref>ر.ک: تقریظ کتاب، ج1، ص7</ref>. جواهری نیز آن را «تفسیر صاحب جواهر» نامیده است. البته، او از پژوشگران خواسته است این کار را با استخراج اصول متّبع، حدیث‌های درست و رخدادهای تاریخی از کتاب جواهر تکمیل کنند<ref>ر.ک: همان، ص14-13</ref>. | ||
محبی در مقدمه مفصل خود، تاریخ آیات الاحکام و چگونگی تفسیر فقهی از قرآن کریم را از عصر نبی مکرم اسلام تاکنون بررسی کرده است. سپس، شرحی از زندگی اخلاقی، سیاسی، علمی و خدمت‌های اجتماعی صاحب جواهر را آورده است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص115-15</ref>. | [[محبی، صاحب‌علی|محبی]] در مقدمه مفصل خود، تاریخ آیات الاحکام و چگونگی تفسیر فقهی از قرآن کریم را از عصر نبی مکرم اسلام تاکنون بررسی کرده است. سپس، شرحی از زندگی اخلاقی، سیاسی، علمی و خدمت‌های اجتماعی [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] را آورده است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص115-15</ref>. | ||
او با تقطیع (استخراج) بخش‌های مرتبط کتاب جواهر الكلام در موضوع عبادات و معاملات با سوره‌ها و آیه‌های قرآنی و تنظیم نمودن و مرتب‌کردنشان به سیاق سوره‌ها و آیه‌های قرآن، سهم آن‌ها را در استنباط فقهی صاحب جواهر نشان می‌دهد. البته در این کار، در جاهایی در ذیل یک آیه بیش از ده عنوان دیده می‌شود و در جای دیگر، هیچ آیه و حتی سوره‌ای، جایی را در بستر فقه برای خود نمی‌یابد؛ بااین‌همه، سرتاسر کتاب سیاقی یک‌نواخت دارد. | او با تقطیع (استخراج) بخش‌های مرتبط کتاب [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]] در موضوع عبادات و معاملات با سوره‌ها و آیه‌های قرآنی و تنظیم نمودن و مرتب‌کردنشان به سیاق سوره‌ها و آیه‌های قرآن، سهم آن‌ها را در استنباط فقهی [[صاحب جواهر، محمدحسن|صاحب جواهر]] نشان می‌دهد. البته در این کار، در جاهایی در ذیل یک آیه بیش از ده عنوان دیده می‌شود و در جای دیگر، هیچ آیه و حتی سوره‌ای، جایی را در بستر فقه برای خود نمی‌یابد؛ بااین‌همه، سرتاسر کتاب سیاقی یک‌نواخت دارد. | ||
در این اثر، متن‌های گزینش‌شده از کتاب جواهر | در این اثر، متن‌های گزینش‌شده از کتاب [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]]، به‌صورت یکپارچه گزارش شده است؛ بنابراین در پایان هر متن، فقط نشانی آغاز آن متن از کتاب جواهر (چاپ 43 جلدی) در پاورقی آمده است و چنانچه در متن، نام کتاب یا شخصی آمده باشد، محبی نشانی آن را درج کرده و در موارد دیگر، نشانی آن را نمی‌آورد. | ||
در مورد حدیث‌ها، اگر نامی از کتاب حدیثی آمده باشد، نشانی حدیث بر اساس آن کتاب آورده شده است، اما اگر فقط حدیث ذکر شده باشد و صاحب جواهر نگفته که از کدام کتاب حدیث نقل کرده است، محبی نشانی حدیث را از وسائل الشیعه ذکر می‌کند. | در مورد حدیث‌ها، اگر نامی از کتاب حدیثی آمده باشد، نشانی حدیث بر اساس آن کتاب آورده شده است، اما اگر فقط حدیث ذکر شده باشد و صاحب جواهر نگفته که از کدام کتاب حدیث نقل کرده است، محبی نشانی حدیث را از [[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشیعه]] ذکر می‌کند. | ||
نویسنده خواسته است که هر مطلبی از جواهر الكلام را که مرتبط با هر آیه و یا هر سوره‌ای است، به‌ترتیب سوره‌ها و آیه‌های قرآنی به‌صورت منضبط و با عنوان‌هایی روشن منعکس کند؛ بنابراین، روش گردآورنده اثر در دو بخش قابل تبیین است: | نویسنده خواسته است که هر مطلبی از جواهر الكلام را که مرتبط با هر آیه و یا هر سوره‌ای است، به‌ترتیب سوره‌ها و آیه‌های قرآنی به‌صورت منضبط و با عنوان‌هایی روشن منعکس کند؛ بنابراین، روش گردآورنده اثر در دو بخش قابل تبیین است: | ||
الف)- نحوه ارتباط متن‌های برگزیده‌شده از جواهر با سوره‌ها و آیه‌های قرآنی است که اعم از ارتباط تفسیری، ارتباط فقهی، ارتباط استنباطی و ارتباط شکلی (واژگانی) است؛ | الف)- نحوه ارتباط متن‌های برگزیده‌شده از جواهر با سوره‌ها و آیه‌های قرآنی است که اعم از ارتباط تفسیری، ارتباط فقهی، ارتباط استنباطی و ارتباط شکلی (واژگانی) است؛ | ||
ب)- عنوان‌ها و انضباط آن‌ها در این اثر، بدین‌گونه است که عنوان‌ها حسَب سلیقه محبی برای متن‌های گزینش‌شده برگزیده شده‌اند؛ که گاهی از کتاب جواهر است و گاهی نوآوری خود محقق است. همچنین، ترتیب متن‌های مختلفی که ذیل یک آیه آمده است، حسب سلیقه و برداشت محقق (و نه ترتیب متن جواهر) است<ref>ر.ک: بی‌نام، ص103-101</ref>. | ب)- عنوان‌ها و انضباط آن‌ها در این اثر، بدین‌گونه است که عنوان‌ها حسَب سلیقه محبی برای متن‌های گزینش‌شده برگزیده شده‌اند؛ که گاهی از کتاب جواهر است و گاهی نوآوری خود محقق است. همچنین، ترتیب متن‌های مختلفی که ذیل یک آیه آمده است، حسب سلیقه و برداشت محقق (و نه ترتیب متن جواهر) است<ref>ر.ک: بی‌نام، ص103-101</ref>. | ||
محبی در جلد ششم، مجموعه‌ای از فهرست‌های گوناگون را برای اثرش گرد آورده است؛ فهرست آیه‌های تفسیری، فهرست حدیث‌ها (به‌ترتیب نام معصومان) و روایت‌هایی که در آن‌ها به نام راوی تصریح نشده است، فهرستی از عنوان‌های کتاب و فهرستی از مصدرهای تحقیق در این شمارند<ref>ر.ک: متن کتاب، ج6، ص536-309</ref>. | [[محبی، صاحب‌علی|محبی]] در جلد ششم، مجموعه‌ای از فهرست‌های گوناگون را برای اثرش گرد آورده است؛ فهرست آیه‌های تفسیری، فهرست حدیث‌ها (به‌ترتیب نام معصومان) و روایت‌هایی که در آن‌ها به نام راوی تصریح نشده است، فهرستی از عنوان‌های کتاب و فهرستی از مصدرهای تحقیق در این شمارند<ref>ر.ک: متن کتاب، ج6، ص536-309</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||