پرش به محتوا

شرح کتاب الحدود في النحو: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'فاکهی، عبد الله بن احمد' به 'فاکهی، عبدالله بن احمد')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
}}
}}


'''شرح كتاب الحدود في النحو'''، شرحی است به زبان عربی از عبدالله فاکهی (متوفی 972ق)، از نحویون مکی بر کتاب الحدود في النحو که آن‌هم اثر خود همین مؤلف است. تحقیق اثر را دکتر متولی رمضان احمد دمیری انجام داده و همو مقدمه‌ای مفصل بر کتاب نوشته است.
'''شرح كتاب الحدود في النحو'''، شرحی است به زبان عربی از [[فاکهی، عبدالله بن احمد|عبدالله فاکهی]] (متوفی 972ق)، از نحویون مکی بر کتاب الحدود في النحو که آن‌هم اثر خود همین مؤلف است. تحقیق اثر را دکتر [[دمیری ،متولی|متولی رمضان احمد دمیری]] انجام داده و همو مقدمه‌ای مفصل بر کتاب نوشته است.


از این کتاب در کتاب‌های تراجم با نام‌های: شرح الحدود، شرح تعريف الحدود، شرح الحدود في النحو، كتاب شرح الحدود و شرح كتاب الحدود في النحو یاد شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص21-22</ref>.
از این کتاب در کتاب‌های تراجم با نام‌های: شرح الحدود، شرح تعريف الحدود، شرح الحدود في النحو، كتاب شرح الحدود و شرح كتاب الحدود في النحو یاد شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص21-22</ref>.


کتاب‌های ترجمه و شرح، معمولا به دو صورت به ترجمه یا شرح یک کتاب می‌پردازند: یا بخشی از متن مؤلف را جدا کرده و در زیر یا کنار آن به شرحش می‌پردازند و سپس بخش یا قطعه بعدی را و همین‌طور... یا به‌صورت مزجی و در میان کلمات نویسنده به شرح اثر می‌پردازند که در این صورت بین کلمات نویسنده و شارح به‌لحاظ دستوری، باید مناسبت برقرار باشد. فاکهی در این کتاب، طریقه دوم، یعنی شرح مزجی را برگزیده است. او خود در شرح خویش، درباره متن کتاب «الحدود» می‌نویسد: «ثم سنح لي أن أضع عليها شرحا ممتزجا بكلماتها» که نشان از این دارد که هم اصل کتاب الحدود و هم شرح آن از خود اوست و هم اینکه این شرح به‌صورت مزجی نوشته شده است<ref>ر.ک: همان، ص22-23</ref>.
کتاب‌های ترجمه و شرح، معمولا به دو صورت به ترجمه یا شرح یک کتاب می‌پردازند: یا بخشی از متن مؤلف را جدا کرده و در زیر یا کنار آن به شرحش می‌پردازند و سپس بخش یا قطعه بعدی را و همین‌طور... یا به‌صورت مزجی و در میان کلمات نویسنده به شرح اثر می‌پردازند که در این صورت بین کلمات نویسنده و شارح به‌لحاظ دستوری، باید مناسبت برقرار باشد. [[فاکهی، عبدالله بن احمد|فاکهی]] در این کتاب، طریقه دوم، یعنی شرح مزجی را برگزیده است. او خود در شرح خویش، درباره متن کتاب «الحدود» می‌نویسد: «ثم سنح لي أن أضع عليها شرحا ممتزجا بكلماتها» که نشان از این دارد که هم اصل کتاب الحدود و هم شرح آن از خود اوست و هم اینکه این شرح به‌صورت مزجی نوشته شده است<ref>ر.ک: همان، ص22-23</ref>.


مطالب این کتاب به ابواب و فصول تقسیم نشده، بلکه به‌صورت متوالی ارائه شده است<ref>ر.ک: همان، ص23</ref>.
مطالب این کتاب به ابواب و فصول تقسیم نشده، بلکه به‌صورت متوالی ارائه شده است<ref>ر.ک: همان، ص23</ref>.


فاکهی در این کتاب، صرفا به بیان حدود و شرح آنها و اخراج فصول و قیود موجود در حدود بسنده نکرده، بلکه به ذکر برخی تقسیمات و خلافات و احکام نیز پرداخته است. این کتاب در بیان شواهدش بر قرآن کریم و حدیث شریف و شعر و اقوال مأثوره، تکیه کرده است. درهرحال، شیوه فاکهی در نگارش این اثر بر ایجاز و ترکیز استوار است؛ به‌علاوه او در بسیاری از موارد، به معالجه منطقی اخذ می‌کند و برخی اصطلاحات منطقی مانند حد و رسم تام و ناقص و کلی و جزیی و... بر زبانش جاری می‌شود<ref>ر.ک: همان</ref>.
[[فاکهی، عبدالله بن احمد|فاکهی]] در این کتاب، صرفا به بیان حدود و شرح آنها و اخراج فصول و قیود موجود در حدود بسنده نکرده، بلکه به ذکر برخی تقسیمات و خلافات و احکام نیز پرداخته است. این کتاب در بیان شواهدش بر قرآن کریم و حدیث شریف و شعر و اقوال مأثوره، تکیه کرده است. درهرحال، شیوه [[فاکهی، عبدالله بن احمد|فاکهی]] در نگارش این اثر بر ایجاز و ترکیز استوار است؛ به‌علاوه او در بسیاری از موارد، به معالجه منطقی اخذ می‌کند و برخی اصطلاحات منطقی مانند حد و رسم تام و ناقص و کلی و جزیی و... بر زبانش جاری می‌شود<ref>ر.ک: همان</ref>.


==پانویس==
==پانویس==