پرش به محتوا

الجهود النحوية لبدرالدين الزرکشي: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ''
جز (Hbaghizadeh صفحهٔ الجهود النحوية لبدر الدين الزرکشي را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به الجهود النحوية لبدرالدين الزرکشي منتقل کرد)
جز (جایگزینی متن - ' ' به '')
 
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۸: خط ۸:
|زبان
|زبان
| زبان = عربی
| زبان = عربی
| کد کنگره = /ر9ج9 6151 PJ  
| کد کنگره = /ر9ج9 6151 PJ  
| موضوع =
| موضوع =
|ناشر  
|ناشر  
خط ۲۸: خط ۲۸:


==هدف و روش نگارش==
==هدف و روش نگارش==
نویسنده با بیان اینکه بدرالدین زرکشی دانشمندی است که در دو علم اصول فقه و علوم قرآن تخصص و شهرت دارد، افزوده است: او بسیاری از مسائل ادبی و به‌خصوص نحوی را در سایر آثارش مطرح کرده است که با گردآوری آن، کتابی مستقل پدید می‌آید.<ref>مقدمه کتاب، ص6</ref> [[عادل فتحی ریاض]] می‌گوید کنکاش در کوشش‌های نحوی زرکشی را برای آن برگزیدم تا این جنبه علمی از شخصیتی پیشتاز را روشن سازم و نظریه‌های او را در ردیف سایر نحویان بسنجم. نگارنده در ادامه، راهنمایی و تشویق استادش [[شعبان صلاح]] را برای نگارش این اثر ستوده و اضافه کرده که همو مرا با بسیاری از منابع این پژوهش مانند کتاب التنقیح زرکشی و المصابیح دمامینی آشنا کرد.<ref>همان، ص7</ref>
نویسنده با بیان اینکه [[زرکشی، محمد بن عبدالله|بدرالدین زرکشی]] دانشمندی است که در دو علم اصول فقه و علوم قرآن تخصص و شهرت دارد، افزوده است: او بسیاری از مسائل ادبی و به‌خصوص نحوی را در سایر آثارش مطرح کرده است که با گردآوری آن، کتابی مستقل پدید می‌آید.<ref>مقدمه کتاب، ص6</ref> [[عادل فتحی ریاض]] می‌گوید کنکاش در کوشش‌های نحوی [[زرکشی، محمد بن عبدالله|زرکشی]] را برای آن برگزیدم تا این جنبه علمی از شخصیتی پیشتاز را روشن سازم و نظریه‌های او را در ردیف سایر نحویان بسنجم. نگارنده در ادامه، راهنمایی و تشویق استادش [[شعبان صلاح]] را برای نگارش این اثر ستوده و اضافه کرده که همو مرا با بسیاری از منابع این پژوهش مانند کتاب التنقیح زرکشی و المصابیح دمامینی آشنا کرد.<ref>همان، ص7</ref>


==ساختار و گزارش محتوا==
==ساختار و گزارش محتوا==
این کتاب از 3 فصل به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
این کتاب از 3 فصل به ترتیب ذیل تشکیل شده است:
#'''اصول نحو از دیدگاه زرکشی''': نویسنده در این فصل، ادله اجمالی نحوی را  که زرکشی بر اساس آن استدلال کرده و ترجیح داده، شناسانده است.<ref>متن کتاب، ص51-105</ref>
#'''اصول نحو از دیدگاه زرکشی''': نویسنده در این فصل، ادله اجمالی نحوی راکه زرکشی بر اساس آن استدلال کرده و ترجیح داده، شناسانده است.<ref>متن کتاب، ص51-105</ref>
#'''مسائل نحوی''': در این فصل، قضیه‌های نحوی مانند: علل بنا، نواسخ، عطف، حذف و تأکید بر اساس بابهای کتاب الفیه ابن مالک بیان شده است.<ref>همان، ص107-237</ref>
#'''مسائل نحوی''': در این فصل، قضیه‌های نحوی مانند: علل بنا، نواسخ، عطف، حذف و تأکید بر اساس بابهای کتاب الفیه ابن مالک بیان شده است.<ref>همان، ص107-237</ref>
#'''حروف معانی''': معانی حروف «اذا"، «أن"، «انما"، «أو"، «أی» و... توضیح داده شده است.<ref>همان، ص239- 384</ref>
#'''حروف معانی''': معانی حروف «اذا"، «أن"، «انما"، «أو"، «أی» و... توضیح داده شده است.<ref>همان، ص239- 384</ref>
خط ۳۸: خط ۳۸:
==نتیجه‌ها==
==نتیجه‌ها==
نویسنده سرانجام در این پژوهش به چهار نتیجه رسیده است:
نویسنده سرانجام در این پژوهش به چهار نتیجه رسیده است:
#زرکشی، نمونه‌ای ممتاز از حرکت علمی در قرن هشتم هجری است و اجتهاد نحوی او تسلطش را بر سایر علوم اسلامی مثل فقه، اصول فقه، تفسیر و حدیث نشان می‌دهد.
#[[زرکشی، محمد بن عبدالله|زرکشی]]، نمونه‌ای ممتاز از حرکت علمی در قرن هشتم هجری است و اجتهاد نحوی او تسلطش را بر سایر علوم اسلامی مثل فقه، اصول فقه، تفسیر و حدیث نشان می‌دهد.
#زرکشی از متقدمان مانند سیبویه تقلید نمی‌کرد؛ بلکه بر اساس دلیل صحیح نظریات را برمی‌گزید.
#[[زرکشی، محمد بن عبدالله|زرکشی]] از متقدمان مانند [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] تقلید نمی‌کرد؛ بلکه بر اساس دلیل صحیح نظریات را برمی‌گزید.
#ترجیح‌های زرکشی بر دانشمندان بعدی مانند ابن حجر، سیوطی، قسطلانی و مناوی تأثیر گذاشته است.
#ترجیح‌های [[زرکشی، محمد بن عبدالله|زرکشی]] بر دانشمندان بعدی مانند [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن حجر]]، [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]، [[قسطلانی، احمد بن محمد|قسطلانی]] و [[مناوی، محمد عبدالرؤوف بن تاج العارفين|مناوی]] تأثیر گذاشته است.
#بدر دمامینی در کتابش المصابیح به نقد زرکشی پرداخته، بلکه گویی این کتاب را فقط برای نقد کتاب التنقیح زرکشی نوشته است.<ref>همان، ص383-384</ref>
#[[ابن دمامینی، محمد بن ابی‌بکر|بدر دمامینی]] در کتابش المصابیح به نقد [[زرکشی، محمد بن عبدالله|زرکشی]] پرداخته، بلکه گویی این کتاب را فقط برای نقد کتاب التنقیح زرکشی نوشته است.<ref>همان، ص383-384</ref>


==منابع نویسنده==
==منابع نویسنده==
نویسنده برای نگارش این اثر، افزون بر قرآن کریم از 214  منبع (208 کتاب چاپی، 4 نسخه خطی و 2 پایان‌نامه دانشگاهی کارشناسی ارشد) به زبان عربی در موضوعات علوم قرآن، تفسیری، بلاغی، نحوی، اشعار، لغوی، روایی و... استفاده کرده است.<ref>همان، ص387-406</ref>
نویسنده برای نگارش این اثر، افزون بر قرآن کریم از 214منبع (208 کتاب چاپی، 4 نسخه خطی و 2 پایان‌نامه دانشگاهی کارشناسی ارشد) به زبان عربی در موضوعات علوم قرآن، تفسیری، بلاغی، نحوی، اشعار، لغوی، روایی و... استفاده کرده است.<ref>همان، ص387-406</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۵۷: خط ۵۷:
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]


[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:زبان و ادبیات شرقی (مصری، قبطی، سامی، آشوری، سومری، عبری، آرامی، سریانی، عربی، حبشی)‎‏]]
 
[[رده:مقالات بازبینی شده2 اسفند 1401]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1401 توسط محمد خردمند]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1401 توسط محمد خردمند]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1401 توسط سید محمد رضا موسوی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1401 توسط سید محمد رضا موسوی]]