التعلیقة الإستدلالیة علی تحریر الوسیلة (مشکینی): تفاوت میان نسخه‌ها

'''التعلیقة الاستدلالیة علی تحریرالوسیله''' مجموعه حاشیه‌ها و یادداشت‌های آیت‌الله علی مشکینی(متوفی 1386ش) بر بخش‌هایی از «تحریر الوسلیة» امام خمینی(ره) که تحت عناوین مشابه «تحریرالوسیله» نوشته شده است.

از آن جا که ذوق فقهی و اصولی آیت‌الله مشکینی به امام خمینی(ره) نزدیک است، در بیشتر تعلیقه‌ها، ادله فتوا را از کتاب، سنت، عقل و اجماع می‌آورند و در مواردی که نظرشان با مؤلف متن، مخالف است، در حاشیه با ذکر رأی خود، به دلیل این مخالفت نیز اشاره نموده‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>.

تعلیقات استدلالی آیت‌الله مشکینی بر «تحریرالوسیله»، شامل اکثر ابواب کتاب می‌شود که عبارت‌اند از: الإجتهاد و التقلید؛ الطهارة؛ الصلاة؛ الصوم؛ الزکاة؛ المکاسب و المتاجر؛ الشفعة؛ الصلح؛ الجعالة؛ العاریة؛ الودیعة؛ الدین و القرض؛ الرهن؛ الحجر؛ الوکالة؛ الإقرار؛ الهبة؛ الوقف؛ الوصیة؛ الأیمان و النذر؛ الکفّارات؛ الصید و الذباحة؛ الأطعمة و الأشربة؛ النکاح؛ الطلاق؛ الخلع و المباراة؛ المواریث<ref>همان؛ مقدمه کتاب، ج1، ص14</ref>.

این مجموعه، به همت دبیرخانه کنگره همایش، به‌صورت متن کتاب و تعلیقات، تحقیق و منتشر شده است. در این تحقیق، همه روایات و اقوال فقهی، مصدریابی شده است. روایات، از کتاب «وسائل الشیعة» تحقیق مؤسسه آل‌البیت(ع) نشانی داده شده و در مواردی که به اجماع یا شهرت اشاره دارد، به کتاب‌های «مفتاح الکرامة»، «مستندالشیعة»، «جواهر الکلام» و برخی کتب قدما، ارجاع داده شده است<ref>همان</ref>.

متن کتاب، ویرایش و تقویم نص شده است. همچنین کتاب، با شش فهرست آیات، احادیث، اعلام (اشخاص)، کتب اشاره شده در متن، و مصادر تحقیق، پایان‌یافته است. شایان‌ذکر است پس از ارتحال آیت‌الله مشکینی، چاپ اول «التعلیقة الاستدلالیة علی تحریرالوسیله» با تحقیق سید مرتضی سید ابراهیمی، از سوی سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، در سال ۱۳۹۰ در چهار جلد منتشر شده است<ref>ر.ک: همان</ref>.