رساله ذکریه (همدانی): تفاوت میان نسخه‌ها

'''رساله ذکریه'''، نوشته امیرسید علی بن شهاب الدین، معروف به میرسیدعلی همدانی و  ملقب به علی ثانی(786-714ق) از عارفان مشهور قرن هشتم هجری و قطب سلسلۀ کبرویه و ذهبیه است.<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص 5</ref>که رساله‌ای کوتاه به فارسی و در باره آداب و اعمال تصوف می‌باشد. این اثر به کوشش فریدون تقی‌زاده طوسی و با مقدمه و پاورقی‌های او چاپ شده است.

[[رساله ذکریه]] با حمد و ستایش خداوند و درود بر پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) آغاز می‌شود. سپس، اشاره‌ای به آیۀ «أ لست» کرده و با استناد به آیۀ «فمنهم ظالم لنفسه و منهم مقتصد و منهم سابق بالخیرات»(فاطر-32)، سه گروه «ظالمان، مقتصدان و سابقان» را از یکدیگر تمیز می‌دهد و به توصیف آنان می‌پردازد.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص 9و10</ref>همدانی در پایان رساله‌اش ارکان چهارگانۀ سلوک نزد ارباب طریقت را -که طهارت، توکل، توبه و عدل است- به آیه‎‌‌های قرآن مستند می‌کند و برای این ارکان، دو طبقۀ «ظاهر» و «باطن» برمی‌شمرد و آن‌ها را به جنید بغدادی نسبت می‌دهد.<ref>ر.ک: همان، ص 25و26</ref>

طوسی در پیشگفتار خود، رساله ذکریه را نسخه‌شناسی نموده و از نسخه‌هایی در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، کتابخانه ملی و کتابخانه گنج‌بخش پاکستان یاد کرده است.<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص 2-1</ref>

او استنساخ متن رساله را از روی نسخۀ استاد مینوی انجام داده و وجوه اختلافی را که با نسخه های دیگر دارد، در این اثر درج کرده است. البته، برخی موردهای انگشت‌شمار را که نادرستیِ‌شان در نسخۀ مینوی به چشم آمده، در حاشیه آورده است و واژه درست را از نسخه‌های دیگر برگزیده و در متن جای داده است.<ref>ر.ک: همان، ص 2</ref>