پرش به محتوا

تذکره مآثر الباقریة: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '== معرفى اجمالى == «(.*)»' به '== معرفى اجمالى == '''$1'''')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۳: خط ۷۳:
براى آشنايى با روش و محتواى اين اثر، ذكر چند قطعه از مطالب جالب آن كافى است:
براى آشنايى با روش و محتواى اين اثر، ذكر چند قطعه از مطالب جالب آن كافى است:


1. نياز، سيدى است عالى‌گهر و اديبى است هنرپرور. اسم شريفش، سيد حسن و صاحب صفات مستحسن است. از اجلّه سادات خجسته عادات طباطبايى، مدينة السادات زواره اردستان، من اعمال اصفهان است. يكى از اجداد امجادش از زواره، به جشوقان قهپايه، نقل و تحويل و توطن آن بلده طيّبه را تبديل نموده، اكنون به جشوقانى اشتهار دارد.
#نياز، سيدى است عالى‌گهر و اديبى است هنرپرور. اسم شريفش، سيد حسن و صاحب صفات مستحسن است. از اجلّه سادات خجسته عادات طباطبايى، مدينة السادات زواره اردستان، من اعمال اصفهان است. يكى از اجداد امجادش از زواره، به جشوقان قهپايه، نقل و تحويل و توطن آن بلده طيّبه را تبديل نموده، اكنون به جشوقانى اشتهار دارد.
 
#:در ريعان شباب، در اصفهان بهشت‌نشان، به كسب كمالات پرداخته، در اكثر علوم رسميه خاصّه فنون ادبيّه، مهارتى تمام و قدرتى مالاكلام حاصل آورده، به مقتضاى استعداد اصلى و وزن طبيعى و طبع سليم و سليقه مستقيم، در رسوم خطّاطى، درجه عليا و در فنون شاعرى، مرتبه قصوا يافته. نسيج نسخ او ناسخ نسخ نسخ است و جواهر غزلش، عقود لآلى غزليّات سلف را مايه فسخ.
در ريعان شباب، در اصفهان بهشت‌نشان، به كسب كمالات پرداخته، در اكثر علوم رسميه خاصّه فنون ادبيّه، مهارتى تمام و قدرتى مالاكلام حاصل آورده، به مقتضاى استعداد اصلى و وزن طبيعى و طبع سليم و سليقه مستقيم، در رسوم خطّاطى، درجه عليا و در فنون شاعرى، مرتبه قصوا يافته. نسيج نسخ او ناسخ نسخ نسخ است و جواهر غزلش، عقود لآلى غزليّات سلف را مايه فسخ.
#:صاحب اخلاق حميده و صفات پسنديده است. جز به مناقب ائمه اطهار، خامه بر آمه نيارد و جز به مراثى، حرفى در نامه ننگارد. چون ديگر شعرا، بر در اين و آن نپويد و وجه معيشت، جز از قاسم ارزاق نجويد. در مقالات فصحاى عرب تتبعى وافى و تصرّفى كافى دارد و در فنّ بديع، مقاماتى نگارد كه در اضافت بلاغتش، بديع الزّمان را شنيع البيان توان گفت و حريرى را خشن اللسان.
 
#:در قصايد تازى، مقدّم بر صاحب رازى و در غزليّات فارسى، تالى شيخ شيرازى است. از اشعار اوست:
صاحب اخلاق حميده و صفات پسنديده است. جز به مناقب ائمه اطهار، خامه بر آمه نيارد و جز به مراثى، حرفى در نامه ننگارد. چون ديگر شعرا، بر در اين و آن نپويد و وجه معيشت، جز از قاسم ارزاق نجويد. در مقالات فصحاى عرب تتبعى وافى و تصرّفى كافى دارد و در فنّ بديع، مقاماتى نگارد كه در اضافت بلاغتش، بديع الزّمان را شنيع البيان توان گفت و حريرى را خشن اللسان.
{{شعر}}
 
#:{|''از چرخ نهم، بلندتر، پايه توست''|2=''خورشيد سپهر فضل، در سايه توست''}}
در قصايد تازى، مقدّم بر صاحب رازى و در غزليّات فارسى، تالى شيخ شيرازى است. از اشعار اوست:
#:{{ب|''از علم تو، روى شرع آراسته است''|2=''آرايش او، بلى، ز پيرايه توست''}}
 
{{پایان شعر}} <ref>ر.ك: متن كتاب، ص71-72</ref>.
{| class="wikitable poem"
#بحر زخّار حكمت... حكيم نورانى، افلاطون ثانى، مولانا على النورى... از اشعار اوست:
|-
{{شعر}}
!«از چرخ نهم، بلندتر، پايه توست !! خورشيد سپهر فضل، در سايه توست»
#:{{ب|''آن قبّه كه آسمان، كمين پايه اوست''|2=''اين قبّه بود كه آسمان سايه اوست''}}
|}؛
#:{{ب|''زين فضل و شرف، گر آسمان فخر كند''|2=''زيبد كه در افتخار، سرمايه اوست''}}
 
{{پایان شعر}}{{شعر}}
{| class="wikitable poem"
#:{{ب|''هان شبستان حرم بين كه به معنى روز است''|2=''روز نوروز و شب قدر ز بس فيروز است''}}
|-
#:{{ب|''ناله از سينه و آه از دل تارت، نورى''|2=''بركش اينجا كه چراغش، دل تار افروز است''}}
!«از علم تو، روى شرع آراسته است !! آرايش او، بلى، ز پيرايه توست»
{{پایان شعر}}{{شعر}}
|} <ref>ر.ك: متن كتاب، ص71-72</ref>.
#:{{ب|''هان شبستان نگر كه چون روز است''|2=''روز نوروز و روز فيروز است''}}
 
#:{{ب|''گر در آن بگذرد شب و روزت''|2=''شب قدر است و روز نوروز است''}}{{پایان شعر}} <ref>ر.ك: همان، ص234- 235</ref>
2. بحر زخّار حكمت... حكيم نورانى، افلاطون ثانى، مولانا على النورى... از اشعار اوست:
#جوهرى، اسم ساميش محمدابراهيم و... به جهت اتمام مسجد خلداساس آسمان‌كرياس، قصيده تمام تاريخى كه مشتمل بر سى و هشت بيت بود كه هر مصراعى، تاريخى مطابق آورده...
 
{{شعر}}
{| class="wikitable poem"
#:{{ب|''شكر تو اى هادى مهيمن منّان''|2=''اى كه دهى خاك مرده را به جسد جان''}}
|-
#:{{ب|''كرده چو تقسيم لطف صانع بى‌چون''|2=''برده صفاهان، كمال رحمت يزدان''}}
!«آن قبّه كه آسمان، كمين پايه اوست !! اين قبّه بود كه آسمان سايه اوست»
#:{{ب|''منّت لطفى كه لايزال نهاده است''|2=''قادر بى‌چون به خاك پاك صفاهان''}}{{پایان شعر}}... <ref>ر.ك: همان، ص275-276</ref>.
|}؛
 
{| class="wikitable poem"
|-
!«زين فضل و شرف، گر آسمان فخر كند !! زيبد كه در افتخار، سرمايه اوست»
|}.
 
{| class="wikitable poem"
|-
!«هان شبستان حرم بين كه به معنى روز است !! روز نوروز و شب قدر ز بس فيروز است»
|}؛
 
{| class="wikitable poem"
|-
!«ناله از سينه و آه از دل تارت، نورى !! بركش اينجا كه چراغش، دل تار افروز است»
|}.
 
{| class="wikitable poem"
|-
!«هان شبستان نگر كه چون روز است !! روز نوروز و روز فيروز است»
|}؛
 
{| class="wikitable poem"
|-
!«گر در آن بگذرد شب و روزت !! شب قدر است و روز نوروز است»
|} <ref>ر.ك: همان، ص234- 235</ref>
 
3. جوهرى، اسم ساميش محمدابراهيم و... به جهت اتمام مسجد خلداساس آسمان‌كرياس، قصيده تمام تاريخى كه مشتمل بر سى و هشت بيت بود كه هر مصراعى، تاريخى مطابق آورده...
 
{| class="wikitable poem"
|-
!«شكر تو اى هادى مهيمن منّان !! اى كه دهى خاك مرده را به جسد جان»
|}؛
 
{| class="wikitable poem"
|-
!«كرده چو تقسيم لطف صانع بى‌چون !! برده صفاهان، كمال رحمت يزدان»
|}؛
 
{| class="wikitable poem"
|-
!«منّت لطفى كه لايزال نهاده است !! قادر بى‌چون به خاك پاك صفاهان»
|}؛
 
... <ref>ر.ك: همان، ص275-276</ref>.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش