۱۱۱٬۴۸۶
ویرایش
الخيال الخلاق في تصوف ابن عربي: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'ابن‌ع' به 'ابن ع'
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'ابن‌ع' به 'ابن ع') |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
گویا [[کربن، هانری|هانری کُربَن]](زاده ۱۴ آوریل ۱۹۰۳- درگذشته ژوئیه ۱۹۷۸) این کتاب را به زبان انگلیسی نوشته باشد. در کتاب حاضر شاهد ترجمه عربی آن از [[زاهي، فريد|فرید زاهی]] هستیم. [[کربن، هانری|کُربن]] در کتاب خود زندگینامه [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] را ارائه می‌کند و درعین‌حال به تحلیل اندیشه‌های صوفیانه می‌پردازد و نشان می‌دهد که تا چه اندازه به اندیشه‌های شیعه شباهت دارند. او همچنین این عقاید را در باطن‌گرایی و باطنی‌های مربوط به آن در مسیحیت مقایسه می‌کند. [[کربن، هانری|کربن]] در این اثر، با ارائه مباحثی که طی دو سخنرانی در نشست سال 1955 و 1956 همایش رارانوس در آسکونای سوییس مطرح کرده، به پیگیری مباحث مربوط به عالم مثال و آرای محی‌الدین عربی می‌پردازد. | گویا [[کربن، هانری|هانری کُربَن]](زاده ۱۴ آوریل ۱۹۰۳- درگذشته ژوئیه ۱۹۷۸) این کتاب را به زبان انگلیسی نوشته باشد. در کتاب حاضر شاهد ترجمه عربی آن از [[زاهي، فريد|فرید زاهی]] هستیم. [[کربن، هانری|کُربن]] در کتاب خود زندگینامه [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] را ارائه می‌کند و درعین‌حال به تحلیل اندیشه‌های صوفیانه می‌پردازد و نشان می‌دهد که تا چه اندازه به اندیشه‌های شیعه شباهت دارند. او همچنین این عقاید را در باطن‌گرایی و باطنی‌های مربوط به آن در مسیحیت مقایسه می‌کند. [[کربن، هانری|کربن]] در این اثر، با ارائه مباحثی که طی دو سخنرانی در نشست سال 1955 و 1956 همایش رارانوس در آسکونای سوییس مطرح کرده، به پیگیری مباحث مربوط به عالم مثال و آرای محی‌الدین عربی می‌پردازد. | ||
ترجمه فارسی کتاب [[کربن، هانری|کربن]] نیز با عنوان «تخيل خلّاق در عرفان | ترجمه فارسی کتاب [[کربن، هانری|کربن]] نیز با عنوان «تخيل خلّاق در عرفان ابن عربى» توسط دکتر [[انشاءالله رحمتى]] در قطع رقعی و 583 صفحه انجام شده و در تهران توسط نشر جامى در سال 1384 شمسی اولین چاپ خودش را تجربه کرده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
[[کربن، هانری|هانری کُربَن]] در این اثر با روشن ساختن وجوه تمایز بین مفهوم عام تخیل و مفهوم تخیل خلاق، به بررسی عالم خیال به روایت [[ابن عربی، محمد بن علی|محی‌الدین]] می‌پردازد. آنچه او آن را عالم خیال می‌نامد، حد وسط میان عالم ملک و عالم مجردات محض؛ یعنی عالم مثال است. مؤلف در این اثر، با ارائه مباحثی که طی دو سخنرانی در نشست سال 1955 و 1956 همایش رارانوس در آسکونای سوییس مطرح کرده، به پیگیری مباحث مربوط به عالم مثال و آرای [[ابن عربی، محمد بن علی|محی‌الدین عربی]] می‌پردازد.<ref>ر.ک: بی‌نا، تازه‌های نشر: تخیل خلاق در عرفان ابن عربی، ص58</ref> | [[کربن، هانری|هانری کُربَن]] در این اثر با روشن ساختن وجوه تمایز بین مفهوم عام تخیل و مفهوم تخیل خلاق، به بررسی عالم خیال به روایت [[ابن عربی، محمد بن علی|محی‌الدین]] می‌پردازد. آنچه او آن را عالم خیال می‌نامد، حد وسط میان عالم ملک و عالم مجردات محض؛ یعنی عالم مثال است. مؤلف در این اثر، با ارائه مباحثی که طی دو سخنرانی در نشست سال 1955 و 1956 همایش رارانوس در آسکونای سوییس مطرح کرده، به پیگیری مباحث مربوط به عالم مثال و آرای [[ابن عربی، محمد بن علی|محی‌الدین عربی]] می‌پردازد.<ref>ر.ک: بی‌نا، تازه‌های نشر: تخیل خلاق در عرفان ابن عربی، ص58</ref> | ||
این کتاب توسط [[فرید زاهی]] از زبان انگلیسی به عربی ترجمه شده است. شروع ترجمه واضح و روان است، اما کتاب پر از غلط‌های چاپی است. [[کربن، هانری|کربن]] در این کتاب زندگینامه | این کتاب توسط [[فرید زاهی]] از زبان انگلیسی به عربی ترجمه شده است. شروع ترجمه واضح و روان است، اما کتاب پر از غلط‌های چاپی است. [[کربن، هانری|کربن]] در این کتاب زندگینامه ابن عربی را ارائه می‌کند و درعین‌حال به تحلیل اندیشه‌های صوفیانه می‌پردازد و نشان می‌دهد که تا چه اندازه به اندیشه‌های شیعه شباهت دارند. او سپس این عقاید را در باطن گرایی و باطنی‌های مربوط به آن در مسیحیت مقایسه می‌کند. کتاب با مقدمه‌ای آغاز می‌شود که در آن نویسنده به معرفی زندگینامه ابن عربی و نمادهایی که پس‌ازآن بر او تأثیر گذاشته است، می‌پردازد و کتاب از دو فصل مشتمل بر چندین بخش تنظیم شده است. فصل اول «تناسب و مألوهیت» شامل بخش‌هایی درباره انفعال ربانی و رحمت الهی و عرفان حکیمانه و عبادت تفاعلیه است. فصل دوم «تخیل خلاق و نماز خلاقه» شامل یک مقدمه و بخش‌هایی درباره خلقت به مثابه تجلی، قوه تخیل در تجلی و فعالیت خلاق قلب، دعای انسان و دعای خداوند، و تصویر حق(صورة الحق) است.<ref>ر.ک: فهرست مطالب کتاب، ص325-327</ref> نویسنده در فصل اول کتاب به طرز فوق‌العاده‌ای به موضوع پرداخته است و تفکیک مطالبش بسیار عالی است، اما در ابتدای فصل دوم تکرار مطالب، به چشم می‌خورد، علاوه بر اینکه زبان کتاب تا حدودی دشوار است که البته این امر به دلیل تخصصی بودن مطالب آن می‌باشد. | ||
موضوع کتاب، جالب و درعین‌حال دشوار است. کتاب برای خواننده‌ای است که با موضوع مطرح شده توسط محقق آشنا باشد. تکرار مطالب در این اثر زیاد به چشم می‌خورد. | موضوع کتاب، جالب و درعین‌حال دشوار است. کتاب برای خواننده‌ای است که با موضوع مطرح شده توسط محقق آشنا باشد. تکرار مطالب در این اثر زیاد به چشم می‌خورد. | ||
مؤلف در این کتاب، با استناد به دو اثر باارزش [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]]، فتوحات مکیه و فصوص الحکم، مقوله تخیل را از دیدگاه | مؤلف در این کتاب، با استناد به دو اثر باارزش [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]]، فتوحات مکیه و فصوص الحکم، مقوله تخیل را از دیدگاه ابن عربی تحقیق می‌کند. به باور ابن عربی، تخیل خلاق راهی است برای اتحاد میان آن که دوست می‌دارد و آن که دوست داشته می‌شود. به واسطه تخیل است که مراتب تجلی الهی، از جمله احدیت، اسمای الهی و تجلی شهودی، ادراک می‌شود. نفْس رحمانی به تخیل امکان می‌دهد تا تجلی الهی را درک کند. بدین‌سان، [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] به گونه‌ی مشاهده‌ای وجود می‌رسد که مبتنی بر وحدت وجود است. | ||
تجربه شهودیِ برآمده از این درک وجودی، کاملاً مطابق است با تخیل خلاقی که | تجربه شهودیِ برآمده از این درک وجودی، کاملاً مطابق است با تخیل خلاقی که ابن عربی پیش می‌نهد. این معنی با سلسله‌ای از مفهوم‌سازی‌های دوگانه به دست می‌آید، همانند زوجِ مفهومیِ خالق و مخلوق، یا رب و مربوب. بدین‌سان، واحد، در کثرت خود تجلی می‌یابد، اما استدلال‌ها و استنتاج‌های [[کربن، هانری|کربن]] او را به اینجا می‌رساند که برخلاف همه محققان به این نتیجه برسد که به‌هیچ‌روی وحدت وجود در اندیشه ابن عربی جایی ندارد. | ||
به تعبیری دیگر: هانري كربن در اين كتاب از مباحث ابن عربي موضوع خيال را مورد بررسي قرار داده وی در مقدمه مفاد رمزي زندگی ابن عربي را مورد بررسي قرار داده است. به‌عنوان‌مثال مفهوم ظاهري شرق يعنیحركت ابن عربي از اندلس به شرق جهان اسلام را هانري كربن مفاد رمزي براي آن قائل می‌شود. درواقع زندگینامه رمزي نگاشته شده كه البته هانري كربن حوادث زمينیزندگی ابن عربي را حوادث عادي نمی‌داند و به بهره‌برداری از رمزهاي باطنیمی‌پردازد. | به تعبیری دیگر: هانري كربن در اين كتاب از مباحث ابن عربي موضوع خيال را مورد بررسي قرار داده وی در مقدمه مفاد رمزي زندگی ابن عربي را مورد بررسي قرار داده است. به‌عنوان‌مثال مفهوم ظاهري شرق يعنیحركت ابن عربي از اندلس به شرق جهان اسلام را هانري كربن مفاد رمزي براي آن قائل می‌شود. درواقع زندگینامه رمزي نگاشته شده كه البته هانري كربن حوادث زمينیزندگی ابن عربي را حوادث عادي نمی‌داند و به بهره‌برداری از رمزهاي باطنیمی‌پردازد. | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
==در نظر دیگران== | ==در نظر دیگران== | ||
این کتاب در مقام معرفی | این کتاب در مقام معرفی ابن عربی _هم به مشرق‌زمین و هم به مغرب‌زمین_ بسیار تأثیرگذار بوده است. | ||
ژیلبر دوران از اندیشمندان و فیلسوفان فرانسوی درباره تأثیر تعیین‌کننده این کتاب در اندیشه خویش می‌نویسد من که با خواندن کتاب تخیل خلاق دریافتم که تحقیقات فروید، یونگ و خود من درباره ارباب انواع در قیاس با عرفان | ژیلبر دوران از اندیشمندان و فیلسوفان فرانسوی درباره تأثیر تعیین‌کننده این کتاب در اندیشه خویش می‌نویسد من که با خواندن کتاب تخیل خلاق دریافتم که تحقیقات فروید، یونگ و خود من درباره ارباب انواع در قیاس با عرفان ابن عربی، زبان الکن کودکانه‌ای بیش نیست. | ||
هارولد بلوم از بزرگ‌ترین منتقدان ادبی در زبان انگلیسی در مقدمه‌اش بر کتاب تخیل خلاق می‌نویسد همه آنچه را توانستم از نوشته‌های [[کربن، هانری|کربن]] به دست بیاورم بارها بازخوانی کردم و خودم را بسیار تحت تأثیر او می‌دانم تا آنجا که در اثر اخیرم با عنوان همه‌کس یا همه‌چیز هزاره از اول تا به آخر تأثیر او مشهود است و این تأثیر را عمدتاً مرهون دیدگاه [[کربن، هانری|کربن]] درباره عالم مثال و ارض غیبی هورقلیا می‌داند ویکی از متون مبنایی [[کربن، هانری|کربن]] در این خصوص همین کتاب تخیل خلاق است. کتاب تخیل خلاق علاوه بر شش فصل مبنایی که به شیوه عمیق و بدیعی نظریه [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] درباره عالم خیال را تبیین می‌کنند حاوی مقدمه مبسوطی تحت عنوان درآمدی بر عرفان [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] است و در این مقدمه می‌کوشد جریان‌های مختلف فلسفه، عرفان و معنویت اسلامی را معرفی و نسبت میان آن‌ها را به شیوه جذاب و ادیبانه‌ای تبیین کند. افزون بر این تخیل خلاق حاوی پی‌نوشت‌های مبسوطی است که در حقیقت هم پشتوانه متنی کتاب محسوب می‌شوند و هم شرحی بر مطالب آن هستند. | هارولد بلوم از بزرگ‌ترین منتقدان ادبی در زبان انگلیسی در مقدمه‌اش بر کتاب تخیل خلاق می‌نویسد همه آنچه را توانستم از نوشته‌های [[کربن، هانری|کربن]] به دست بیاورم بارها بازخوانی کردم و خودم را بسیار تحت تأثیر او می‌دانم تا آنجا که در اثر اخیرم با عنوان همه‌کس یا همه‌چیز هزاره از اول تا به آخر تأثیر او مشهود است و این تأثیر را عمدتاً مرهون دیدگاه [[کربن، هانری|کربن]] درباره عالم مثال و ارض غیبی هورقلیا می‌داند ویکی از متون مبنایی [[کربن، هانری|کربن]] در این خصوص همین کتاب تخیل خلاق است. کتاب تخیل خلاق علاوه بر شش فصل مبنایی که به شیوه عمیق و بدیعی نظریه [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] درباره عالم خیال را تبیین می‌کنند حاوی مقدمه مبسوطی تحت عنوان درآمدی بر عرفان [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] است و در این مقدمه می‌کوشد جریان‌های مختلف فلسفه، عرفان و معنویت اسلامی را معرفی و نسبت میان آن‌ها را به شیوه جذاب و ادیبانه‌ای تبیین کند. افزون بر این تخیل خلاق حاوی پی‌نوشت‌های مبسوطی است که در حقیقت هم پشتوانه متنی کتاب محسوب می‌شوند و هم شرحی بر مطالب آن هستند. | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||
ترجمه فارسی این کتاب هانرى كربن با عنوان «تخيل خلّاق در عرفان | ترجمه فارسی این کتاب هانرى كربن با عنوان «تخيل خلّاق در عرفان ابن عربى» توسط دکتر انشاءالله رحمتى در قطع رقعی و 583 صفحه انجام شده و در تهران توسط نشر جامى در سال 1384 شمسی اولین چاپ خودش را تجربه کرده است.<ref>ر.ک: بی‌نا، تازه‌های نشر: تخیل خلاق در عرفان ابن عربی، ص58</ref> | ||
پاورقی‌های کتاب، در یک بخش جداگانه پس از محتوای مطالب(با ذکر فصل و بخش مربوطه) و پیش از فهرست مطالب، ذکر شده است.<ref>ر.ک: پاورقیها(هوامش) کتاب، ص239-323</ref> فهرست مطالب در انتهای اثر آمده است.<ref>ر.ک: فهرست مطالب کتاب، ص325-327</ref> | پاورقی‌های کتاب، در یک بخش جداگانه پس از محتوای مطالب(با ذکر فصل و بخش مربوطه) و پیش از فهرست مطالب، ذکر شده است.<ref>ر.ک: پاورقیها(هوامش) کتاب، ص239-323</ref> فهرست مطالب در انتهای اثر آمده است.<ref>ر.ک: فهرست مطالب کتاب، ص325-327</ref> | ||