پرش به محتوا

تهذیب الأحکام (طوسی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''تهذیب الاحکام فی شرح المقنعة''' در اصل شرح ابوجعفر محمد بن حسن طوسی (متوفی 460ق) بر کتاب فقهی «المقنعه» شیخ مفید (متوفی 413ق) بوده است. اما در طول سال‌های متمادی به‌صورت مرجعی گسترده و مستقل درآمده و به عنوان سومین کتاب از کتب اربعه امامیه شناخته می‌شود. تحقیق و تصحیح کتاب به قلم علی اکبر غفاری انجام شده است.  
'''تهذیب الاحکام فی شرح المقنعة''' از مهم‌ترین کتاب‌های شیعه در دانش حدیث و در اصل شرح ابوجعفر محمد بن حسن طوسی (متوفی 460ق) بر کتاب فقهی «المقنعه» شیخ مفید (متوفی 413ق) بوده است. اما در طول سال‌های متمادی به‌صورت مرجعی گسترده و مستقل درآمده و به عنوان سومین کتاب از کتب اربعه امامیه شناخته می‌شود. تحقیق و تصحیح کتاب به قلم علی اکبر غفاری انجام شده است.  


«المقنعه» از کهن‌ترین نگارش‌های فقهی امامیه است. این کتاب مشتمل بر دو بخش اصول دین و فروع دین و احکام است. شیخ مفید در مقدمه داشتن مباحث اعتقادی بر فقهی، به راه پیشینیانش چون شیخ صدوق رفته است که در آغاز الهدایه‌اش فصل در باب اصول دین، مقدم بر مباحث فروع و احکام پرداخته است. هر چند مباحث عقیدتی –به عنوان یک مقدمه ضرور- در المقنعه مجال طرح یافته است، مقصود اصلی از تألیف این کتاب فروع دین بوده. بیش و کم از همین روی هم شیخ بزرگوار ابوجعفر طوسی در شرح بر المقنعه بخش عقیدتی آغاز کتاب را شرح نکرده است.<ref>ر.ک: حسینی جلالی، سید محمدرضا، ص121-119</ref>‏
«المقنعه» از کهن‌ترین نگارش‌های فقهی امامیه است. این کتاب مشتمل بر دو بخش اصول دین و فروع دین و احکام است. شیخ مفید در مقدم داشتن مباحث اعتقادی بر فقهی، به راه پیشینیان خود چون شیخ صدوق رفته است که در آغاز الهدایه‌اش به فصلی در باب اصول دین، مقدم بر مباحث فروع و احکام پرداخته است. هر چند مباحث عقیدتی –به عنوان یک مقدمه ضرور- در المقنعه مجال طرح یافته است، مقصود اصلی از تألیف این کتاب فروع دین بوده. بیش و کم از همین روی هم شیخ بزرگوار ابوجعفر طوسی در شرح بر المقنعه بخش عقیدتی آغاز کتاب را شرح نکرده است.<ref>ر.ک: حسینی جلالی، سید محمدرضا، ص121-119</ref>‏


شیخ طوسی، شاگرد شیخ مفید، نخستین کسی است که در باب این کتاب بذل همت کرد. وی با نگارش کتاب تهذیب الاحکام که یکی از مهم‌ترین کتاب‌های شیعه در دانش حدیث –یعنی کتب اربعه- گردید، در زمان حیات استادش به شرح المقنعه دست یازید. البته عمر شیخ مفید چندان دراز نکشید تا نگارش تهذیب الاحکام به پایان رود. شیخ طوسی که در فصول آغازین تهذیب از استاد خویش به دعای «ایده الله تعالی» یاد کرده، در کتاب صلاة تهذیب از او به دعای «رحمه الله تعالی» یاد می‌کند و همین نشان می‌دهد که مفید در همان اوایل تألیف تهذب الاحکام درگذشته است. شروح و حواشی فراوان هم که بر تهذیب شیخ نوشته‌اند، به اعتباری باید شروح و حواشی شرح المقنعه قلمداد شود و از برکات آن به شمار آیند. محور قرار گرفتن المقنعه در کتابی که یکی از کتب اربعه امامیه و مبسوط‌ترین حدیثنامه فقهی در میان جوامع اولیه حدیثی است. نگارش تهذیب الاحکام بر محوریت این کتاب، هم نمودار اهمیت متن المقنعه بود و هم این اهمیت را خلود و رسوخ دوچندان بخشید.<ref>ر.ک: همان، ص129-128</ref>
شیخ طوسی، شاگرد شیخ مفید، نخستین کسی است که در باب این کتاب بذل همت کرد. وی با نگارش کتاب تهذیب الاحکام که یکی از مهم‌ترین کتاب‌های شیعه در دانش حدیث –یعنی کتب اربعه- گردید، در زمان حیات استادش به شرح المقنعه دست یازید. البته عمر شیخ مفید چندان دراز نکشید تا نگارش تهذیب الاحکام به پایان رود. شیخ طوسی که در فصول آغازین تهذیب از استاد خویش به دعای «ایده الله تعالی» یاد کرده، در کتاب صلاة تهذیب از او به دعای «رحمه الله تعالی» یاد می‌کند و همین نشان می‌دهد که مفید در همان اوایل تألیف تهذب الاحکام درگذشته است. شروح و حواشی فراوان هم که بر تهذیب شیخ نوشته‌اند، به اعتباری باید شروح و حواشی شرح المقنعه قلمداد شود و از برکات آن به شمار آیند. محور قرار گرفتن المقنعه در کتابی که یکی از کتب اربعه امامیه و مبسوط‌ترین حدیثنامه فقهی در میان جوامع اولیه حدیثی است. نگارش تهذیب الاحکام بر محوریت این کتاب، هم نمودار اهمیت متن المقنعه بود و هم این اهمیت را خلود و رسوخ دوچندان بخشید.<ref>ر.ک: همان، ص129-128</ref>
۱٬۵۹۳

ویرایش