۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'تبيان شيخ طوسى' به 'تبيان شيخ طوسى') |
جز (جایگزینی متن - 'شيخ طوسى' به 'شيخ طوسى') |
||
| خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
نشانههايى چون تصريح به نام و نقل آشكار مطالب، استفادهى ابو الفتوح رازى از اهمّ تفسيرهاى عربى پيشين اعم از شيعه و سنّى را اثبات مىكند. او در تفسير خود از بسيارى مفسران پيشين، از قبيل امام حسن عسكرى(ع)، ابو القاسم كعبى، ابو مسلم محمد بن بحر اصفهانى، ابو على جبايى و پسرش ابو هاشم جبايى، ابو بكر اصمّ، ابو الحسن رُمّانى، زجّاج، حسين بن فضل بجلى، ابو اسحاق ثعلبى، فتّال نيشابورى و بويژه محمد بن جرير طبرى، نام برده و از تفسيرهاى آنان و بهطور خاص از تفسير طبرى استفاده كرده است (ياحقى، 1369ش، ص 327-332). | نشانههايى چون تصريح به نام و نقل آشكار مطالب، استفادهى ابو الفتوح رازى از اهمّ تفسيرهاى عربى پيشين اعم از شيعه و سنّى را اثبات مىكند. او در تفسير خود از بسيارى مفسران پيشين، از قبيل امام حسن عسكرى(ع)، ابو القاسم كعبى، ابو مسلم محمد بن بحر اصفهانى، ابو على جبايى و پسرش ابو هاشم جبايى، ابو بكر اصمّ، ابو الحسن رُمّانى، زجّاج، حسين بن فضل بجلى، ابو اسحاق ثعلبى، فتّال نيشابورى و بويژه محمد بن جرير طبرى، نام برده و از تفسيرهاى آنان و بهطور خاص از تفسير طبرى استفاده كرده است (ياحقى، 1369ش، ص 327-332). | ||
ابو الفتوح هنگام بحث فقهى و كلامى در آيات، اقوال مفسران اهل سنّت را تقريباً با بىطرفى كامل ذكر كرده و نظر خود را بر مبناى فقه و كلام شيعه، تحت عنوان «مذهب ما»، بيان داشته است. تفسير ابو الفتوح در ميان امّهات تفاسير شيعى پيشين، حتى در مباحث لغوى و معانى واژههاى قرآنى و استشهاد به اشعار عربى، با التبيان فى تفسير القرآن شيخ طوسى و مجمع البيان فى تفسير القرآن طبرسى قابل مقايسه است و از اين نظر ظاهراً بر دو تفسير ديگر رجحان دارد (خزاعى، ص 205-216). ابو الفتوح ظاهراً از التبيان به طور مستقيم استفاده كرده اما به سبب قرب زمان تأليف از وجود مجمع البيان بىخبر بوده است و مشابهت اين دو مىتواند از اشتراك منابع و نزديكى مشرب فقهى و كلامى دو مؤلف ناشى شده باشد. | ابو الفتوح هنگام بحث فقهى و كلامى در آيات، اقوال مفسران اهل سنّت را تقريباً با بىطرفى كامل ذكر كرده و نظر خود را بر مبناى فقه و كلام شيعه، تحت عنوان «مذهب ما»، بيان داشته است. تفسير ابو الفتوح در ميان امّهات تفاسير شيعى پيشين، حتى در مباحث لغوى و معانى واژههاى قرآنى و استشهاد به اشعار عربى، با التبيان فى تفسير القرآن [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] و مجمع البيان فى تفسير القرآن طبرسى قابل مقايسه است و از اين نظر ظاهراً بر دو تفسير ديگر رجحان دارد (خزاعى، ص 205-216). ابو الفتوح ظاهراً از التبيان به طور مستقيم استفاده كرده اما به سبب قرب زمان تأليف از وجود مجمع البيان بىخبر بوده است و مشابهت اين دو مىتواند از اشتراك منابع و نزديكى مشرب فقهى و كلامى دو مؤلف ناشى شده باشد. | ||
استفاده وسيع ابو الفتوح از منابع فقهى و كلامى فرق مختلف و مباحث تاريخى و قصص و حتى اسرائيليات، اهميت آن را از اين جهات نيز در ميان آثار همگن سزاوار تحقيق كرده است (براى نمونه عسكر حقوقى، تحقيق در تفسير ابو الفتوح رازى، 1346 ش، 3 ج). | استفاده وسيع ابو الفتوح از منابع فقهى و كلامى فرق مختلف و مباحث تاريخى و قصص و حتى اسرائيليات، اهميت آن را از اين جهات نيز در ميان آثار همگن سزاوار تحقيق كرده است (براى نمونه عسكر حقوقى، تحقيق در تفسير ابو الفتوح رازى، 1346 ش، 3 ج). | ||
| خط ۹۹: | خط ۹۹: | ||
7. عسكر حقوقى، ارزش ادبى تفسير ابو الفتوح، در مجموعه خطابههاى نخستين كنگره تحقيقات ايرانى، به كوشش غلامرضا ستوده، تهران 1353ش | 7. عسكر حقوقى، ارزش ادبى تفسير ابو الفتوح، در مجموعه خطابههاى نخستين كنگره تحقيقات ايرانى، به كوشش غلامرضا ستوده، تهران 1353ش | ||
8. محمد حسن خزاعى، دقّت ابو الفتوح رازى در معانى واژهها و مقايسه آنها با [[التبيان في تفسير القرآن|تبيان شيخ طوسى]] و [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان طبرسى]](ره)، مشكوة، ش 48 پاييز 1374 | 8. محمد حسن خزاعى، دقّت ابو الفتوح رازى در معانى واژهها و مقايسه آنها با [[التبيان في تفسير القرآن|تبيان [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]]]] و [[مجمع البيان في تفسير القرآن|مجمع البيان طبرسى]](ره)، مشكوة، ش 48 پاييز 1374 | ||
9.جليل ساغروانيان، دستور باش: تفسير ساختى ويژه در روض الجنان و روح الجنان»، مشكوة، ش 27 تابستان 1369 | 9.جليل ساغروانيان، دستور باش: تفسير ساختى ويژه در روض الجنان و روح الجنان»، مشكوة، ش 27 تابستان 1369 | ||
ویرایش