شرح المقرب لإبن عصفور الإشبیلی الأندلسی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شرح المقرب لابن عصفور الإشبيلي الأندلسي'''، اثر علی محمد فاخر (معاصر)، شرحی است بر کتاب «المقرب» نوشته ابن عصفور، ابوالحسن على بن مؤمن بن محمد بن عصفور اشبیلى حضرمى (597-670ق/ 1201-1272م).

«المقرب» کتابى است در موضوع زبان و ادبیات عربى که در عین اختصار و گزیده‌نویسى، حاوى مطالب مفیدى در باب دو علم نحو و صرف مى‌باشد. برخی از ویژگی‌های کتاب، مانند: «دقت لازم در تعریف (حد و رسم) اصطلاحات صرفى و نحوى به‌گونه‌اى که جامعیت و مانعیت تعاریف سبب شده است تا دیگر طبقات نحویون، تعریفات نویسنده را مستند تألیفات خود نموده و مطالب کتاب‌هاى خود را به نظریات وى ارجاع دهند»، «نوآورى و ابداع در برخى مسائل صرف و نحو، همچون بیان انواع مبتدا و خبرى که بر آن‌ها، فعل (كان ناقصه و اخوات آن) وارد نمى‌شود و ذکر حالات اسم معطوف بر خبر، در باب حروفى که همچون فعل (ليس) عمل مى‌کنند» و «بیان گزیده‌اى از مطالب هریک از ابواب، قبل از وارد شدن به بحث اصلى تا اینکه دانش‌پژوه بتواند دورنمایى کلى از مباحث مربوطه را به دست آورد»، باعث شده است این کتاب مورد توجه بسیاری از دانشمندان علم نحو و صرف قرار گرفته، تا آنجایی که شرح‌های متعددی بر این کتاب، نوشته شده است که اثر حاضر، از جمله آنها می‌باشد<ref>ر.ک: بی‌نام</ref>.

در شرح حاضر، ابتدا به شرح زندگانی ابن عصفور و تبیین منزلت و جایگاه علمی وی پرداخته شده و سپس، ضمن اشاره به تألیفات و آثار وی، به بحث پیرامون کتاب «المقرب» و روش تألیف آن و تأثیراتی که این کتاب، در آثار پس از خود برجای گذاشته، پرداخته شده است. در ادامه کتاب، مذهب نحوی ابن عصفور مورد مطالعه و بحث قرار گرفته و به مقایسه میان ابن عصفور و ابن مالک و چگونگی تأثر ابن مالک از آن و پس از آن، مقایسه میان ابن عصفور و ابوحیان و چگونگی تأثر ابوحیان و نظم تألیفات وی بر اساس نوشته‌های ابن عصفور، پرداخته شده است<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ج1، ص3-4</ref>.

روش شرح، بدین صورت است که ابتدا، قسمتی از متن اصلی، پس از عبارت: «(ص) قال ابن عصفور:...» آورده شده و سپس، توضیحات شارح، پس از علامت (ش) ذکر گردیده است<ref>ر.ک: متن کتاب، همان، ص1035</ref>.