پرش به محتوا

شرح التسهيل للمرادي: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''شرح التسهيل للمرادي'''، اثر حسن بن قاسم یا حسن بن ام قاسم مرادی(749ق) است که بر کتاب تسهيل الفوائد، اثر ابن‌ مالک‌ طائى‌ (600ق-672ق‌)، ادیب مصری حاشیه زده است. التسهیل مانند اثر دیگر ابن مالک –الفیه- در علم نحو بوده با این تفاوت که‌ یکی به‌ نثر‌ و دیگری به‌ نظم است. ‌پژوهش و پاورقی‌های این کتاب به دست محمدعبدالنبی محمد احمد عبید انجام شده است.
'''شرح التسهيل للمرادي'''، اثر حسن بن قاسم یا حسن بن ام‌قاسم مرادی (749ق) است که بر کتاب «تسهيل الفوائد»، اثر ابن‌ مالک‌ طایى‌ (600-672ق‌)، ادیب مصری، حاشیه زده است. التسهيل مانند اثر دیگر ابن مالک – الفیه - در علم نحو بوده، با این تفاوت که‌ یکی به‌ نثر‌ و دیگری به‌ نظم است.
‌تحقیق و پژوهش این کتاب به دست محمد عبدالنبی محمد احمد عبید انجام شده است.


محقق دو بحث را در کتاب تنظیم کرده است، در نخستین بخش، در فصل اول زندگی حسن بن قاسم، آثار او، بررسی مصادر کتاب، رویکرد او در این شرح و میزان پایبندیش به آن و روش او به همراه تنبیه‌هایش بر کتاب التسهیل -اثر ابن مالک- به عنوان مهمترین منبعی که وی به آن تکیه کرده، بررسی شده است. فصل دوم دربردارندۀ شواهد کتاب است که در آن استشهاد به آیات قرآن، حدیث نبوی، شعر و لهجه‌ها آمده است. در فصل سوم اختلاف‌های نحوی و در فصل چهارم دیدگاه‌های نحوی مصنف و کشمکش‌های او با دیگران آورده شده است.<ref>ر.ک: مقدمه کتاب، ص 5</ref>
محقق، کتاب را به دو بخش تقسیم کرده است: بخش اول، تحقیق (الدراسه) پیرامون متن کتاب و بخش دوم، متن تحقیق‌شده کتاب است.
برای مثال، محقق نشان می‌دهد که مرادی چه اندازه از ادیبان بزرگ عرب -که عددشان به صد می‌رسد- در شرح کتابش بهره برده است. او در راستای این بهره‌وری آرای آنان را نیز نقد کرده است.<ref>ر.ک: همان، ص 19</ref>مصنف در بسیاری از جاهای کتاب از آوردن نام صاحب‌نظران پرهیز کرده است و با آوردن عبارت‌های ذهب بعضهم، بعض العلماء، بعض المتأخرین، از نوشته‌هایشان بهره گرفته است.<ref>ر.ک: همان، ص 20</ref>
در نخستین بخش، در فصل اول، زندگی حسن بن قاسم، آثار او، بررسی مصادر کتاب، رویکرد او در این شرح و میزان پایبندی‌اش به آن و روش او به‌همراه تنبیه‌هایش بر کتاب التسهيل، به‌عنوان مهم‌ترین منبعی که وی به آن تکیه کرده، بررسی شده است.
فصل دوم، دربردارنده شواهد کتاب است که در آن استشهاد به آیات قرآن، حدیث نبوی، شعر و لهجه‌ها آمده است.
در فصل سوم، اختلاف‌های نحوی و در فصل چهارم، دیدگاه‌های نحوی مصنف و کشمکش‌های او با دیگران آورده شده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص5</ref>.
برای مثال، محقق نشان می‌دهد که مرادی چه اندازه از ادیبان بزرگ عرب - که عددشان به صد می‌رسد - در شرح کتابش بهره برده است. او در راستای این بهره‌وری آرای آنان را نیز نقد کرده است<ref>ر.ک: الدراسه، ص19</ref>.
مرادی در بسیاری از جاهای کتاب از آوردن نام صاحب‌نظران پرهیز کرده است و با آوردن عبارت‌های ذهب بعضهم، بعض العلماء، بعض المتأخرين، از نوشته‌هایشان بهره گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص20</ref>.


همچنین، محقق نشان می‌دهد که چگونه حسن بن قاسم در نقل کلام ابن مالک تصرف کرده و کلمه‌ای را به آن‌ها می‌افزاید‏.<ref>ر.ک: همان، ص 23-21</ref>او گاهی با اینکه کلام ابن مالک را همان‌گونه که هست، می‌آورد، اما آن را پس و پیش نقل می‌کند‏.<ref>ر.ک: همان،21</ref>گاهی نیز کلام ابن مالک را می‌آورد ولی هیچ‌گونه اشاره‌ای به اینکه این کلام از آن او است، نمی‌کند‏.<ref>ر.ک: همان، ص 22</ref> محقق می‌گوید: مرادی از کسانی نیست که چشم‌بسته قضیه‌های نحوی را از ادیب بزرگی مانند ابن مالک بپذیرد.<ref>ر.ک: همان، ص 23</ref>محقق برخی از برداشت‌ها و استدراک‌های مرادی را بر کلام ابن مالک در هفده مورد برشمرده است‏.<ref>ر.ک: همان، ص 27-23</ref>
همچنین، محقق نشان می‌دهد که چگونه حسن بن قاسم در نقل کلام ابن مالک تصرف کرده و کلمه‌ای را به آن‌ها می‌افزاید<ref>ر.ک: همان، ص23-21</ref>. او گاهی با اینکه کلام ابن مالک را همان‌ گونه که هست، می‌آورد، اما آن را پس و پیش نقل می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص21</ref>. گاهی نیز کلام ابن مالک را می‌آورد، ولی هیچ‌گونه اشاره‌ای به اینکه این کلام از آن او است، نمی‌کند<ref>ر.ک: همان، ص22</ref>. محقق می‌گوید: مرادی از کسانی نیست که چشم‌بسته قضیه‌های نحوی را از ادیب بزرگی مانند ابن مالک بپذیرد<ref>ر.ک: همان، ص23</ref>.
محقق برخی از برداشت‌ها و استدراک‌های مرادی را بر کلام ابن مالک در هفده مورد برشمرده است<ref>ر.ک: همان، ص27-23</ref>.


==پانویس ==
==پانویس==
<references/>
<references/>
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
# مقدمه کتاب
مقدمه و دراسه.


==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
خط ۴۰: خط ۴۷:
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:مقالات شهریور 01 حسینی هاشمی]]
[[رده:مقالات شهریور 01 حسینی هاشمی]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده1]]  
[[رده:مقالات بازبینی شده آبان 01]]  
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:فاقد تصویر روی جلد1]]
[[رده:فاقد تصویر روی جلد1]]
۱٬۴۸۲

ویرایش