۱۰۷٬۰۹۴
ویرایش
الشرح الصغير في شرح المختصر النافع: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'رجایی، سید مهدی' به 'رجایی، مهدی'
جز (جایگزینی متن - 'الذريعة ' به 'الذريعة') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'رجایی، سید مهدی' به 'رجایی، مهدی') |
||
| (۷۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | |||
| تصویر =NUR00252J1.jpg | |||
| عنوان =الشرح الصغیر فی شرح المختصر النافع | |||
| عنوان‌های دیگر =المختصر النافع. شرح | |||
| پدیدآوران = | |||
[[طباطبایی کربلایی، علی بن محمد علی]] (نویسنده) | |||
| | |||
| | |||
[[رجایی، مهدی]] (محقق) | [[رجایی، مهدی]] (محقق) | ||
| زبان =عربی | |||
|زبان | | کد کنگره =BP 182 /م3 م3026 1368 | ||
| موضوع = | |||
فقه جعفری - قرن 7ق. | |||
|کد کنگره | |||
|موضوع | |||
حلی، جعفر بن حسن، 602 - 676ق. مختصر النافع فی فقه الامامیه - نقد و تفسیر | |||
| ناشر = | |||
|ناشر | کتابخانه عمومی آیت‌الله‌مرعشی نجفی(ره) | ||
| مکان نشر =قم - ایران | |||
| سال نشر = 1368 ش | |||
|مکان نشر | |||
|سال نشر | |||
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE00252AUTOMATIONCODE | |||
== | | چاپ =1 | ||
| تعداد جلد =3 | |||
| کتابخانۀ دیجیتال نور =00252 | |||
الشرح الصغير للمختصر النافع ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]]ج 6 | | کتابخوان همراه نور =00252 | ||
| کد پدیدآور = | |||
| پس از = | |||
| پیش از = | |||
}} | |||
'''الشرح الصغير للمختصر النافع''' ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 6 ص389) و'''الشرح الصغير في شرح مختصر النافع''' تألیف [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمد علی|سيد على بن محمد على بن ابوالمعالى طباطبايى حائرى]]، معروف به [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|صاحب رياض]] (م 1231 ق). | |||
كتاب حديقة المؤمنين يا الشرح الصغير للمختصر النافع از شروح با ارزش و معتبر كتاب النافع في مختصر الشرايع مى‌باشد. | كتاب حديقة المؤمنين يا الشرح الصغير للمختصر النافع از شروح با ارزش و معتبر كتاب النافع في مختصر الشرايع مى‌باشد. | ||
| خط ۵۵: | خط ۳۴: | ||
مؤلف داراى دو شرح بر كتاب النافع في مختصر الشرايع مى‌باشد او در ابتدا شرح مبسوط يا رياض المسائل را و سپس شرح صغير يا حديقة المؤمنين را كه شرح بسيار مختصرى است تأليف نموده است. | مؤلف داراى دو شرح بر كتاب النافع في مختصر الشرايع مى‌باشد او در ابتدا شرح مبسوط يا [[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]] را و سپس شرح صغير يا حديقة المؤمنين را كه شرح بسيار مختصرى است تأليف نموده است. | ||
در اين كتاب اقوال و نظريات فقهاى عظام و روايات و آيات شريفۀ قرآن كريم بصورت مختصر و با اشارۀ اجمالى مطرح شده است بدون اين كه مضمون آنها بيان شود. همين‌طور قسمت معاملات كتاب نسبت به مبحث عبادات بيشتر شرح داده شده و مبسوطتر است. | در اين كتاب اقوال و نظريات فقهاى عظام و روايات و آيات شريفۀ قرآن كريم بصورت مختصر و با اشارۀ اجمالى مطرح شده است بدون اين كه مضمون آنها بيان شود. همين‌طور قسمت معاملات كتاب نسبت به مبحث عبادات بيشتر شرح داده شده و مبسوطتر است. | ||
| خط ۶۱: | خط ۴۰: | ||
از زمان تأليف اين كتاب، فقها و اصحاب، آن را مورد تأييد قرار داده و در موارد بسيارى به آن استناد كرده و در حوزه‌هاى علميه نسخه‌هاى آن تكثير و استنساخ شده است. | از زمان تأليف اين كتاب، فقها و اصحاب، آن را مورد تأييد قرار داده و در موارد بسيارى به آن استناد كرده و در حوزه‌هاى علميه نسخه‌هاى آن تكثير و استنساخ شده است. | ||
شيخ خلف بن حاج عسگر حائرى (م 1247 ق) در سال | شيخ خلف بن حاج عسگر حائرى (م 1247 ق) در سال 1228ق فتاواى [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سيد على طباطبايى]] را از كتاب شرح صغير بر مختصر النافع استخراج نموده و در كتابى به نام (الخلاصة) گردآورى كرده است. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 7 ص209). | ||
==نسخه‌ها== | ==نسخه‌ها== | ||
در تصحيح و مقابلۀ كتاب موجود از چهار نسخۀ خطى استفاده شده است. اين نسخه‌ها همگى متعلق به مخزن كتابخانۀ | در تصحيح و مقابلۀ كتاب موجود از چهار نسخۀ خطى استفاده شده است. اين نسخه‌ها همگى متعلق به مخزن كتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفى است، كه عبارتند از: | ||
#نسخۀ شمارۀ 3391 كه از اول كتاب طهارت تا آخر كتاب ديات مى‌باشد. اين نسخه بوسيلۀ محمد بن على بن ابراهیم بندرآبادى در سال (1218 ق) نوشته شده و حواشى و تعليقه‌هایى به خط مؤلف بر آن وجود دارد. | |||
#نسخه‌اى كه به خط محمد جعفر شريعتمدارى از شاگردان مؤلف است كه ناقص بوده و از اوّل كتاب طهارت تا حج مى‌باشد. شمارۀ اين نسخه 3891 مى‌باشد. | |||
#نسخۀ سوم كامل بوده و داراى کیفیت بسيار خوبى است. اين نسخه از مخزن كتابخانۀ علامه سيد عز‌الدين حسینى، معروف به امام جمعه زنجانى مى‌باشد كه مصور آن در مخزن كتابخانۀ آیت‌الله نجفى مرعشى (قده) موجود است. اين نسخه به خط محمد بن جابر بن عباس و در سال (1209 ق) در زمان حيات مؤلف نوشته شده و در سال 1211ق مؤلف به شيخ عبدالعلى و شيخ عبدالرحيم اجازۀ نقل آن را داده است. | |||
#اين نسخه نيز ناقص بوده و به خط بديع‌الزمان بن عبداللّه ترشيزى است و در سال 1228ق نوشته شده است. | |||
محقق و مصحح نسخه‌ها و چاپ آن، [[رجایی، مهدی|سيد مهدى رجائى]] مى‌باشد. | |||
محقق و مصحح نسخه‌ها و چاپ آن، | |||
==تأليف و انتشار== | ==تأليف و انتشار== | ||
با توجه به اين كه رياض المسائل در سال | با توجه به اين كه [[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]] در سال 1196ق كه [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سيد على طباطبايى]] 35 ساله بوده است ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 336/11) پایان يافته است كتاب حديقة المؤمنين پس از اين تاريخ نوشته شده است و بنا به نسخه‌اى كه در كتابخانۀ سيد محمدباقرحجّت در كربلا موجود است تاريخ پایان يافتن تأليف آن سال 1204ق مى‌باشد. ([[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] ج 360/13 و 361). | ||
هر سه جلد كتاب موجود در چاپخانۀ | هر سه جلد كتاب موجود در چاپخانۀ سيد الشهداء در قم و بوسيلۀ كتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفى در سال 1409ق منتشر شده است. جلد اوّل در شعبان سال 1405ق بوسيلۀ [[رجایی، مهدی|سيد مهدى رجائى]] تصحيح و تحقيق شده است و جلد دوم در محرم الحرام سال 1406ق و جلد سوم در ربيع‌الاول سال 1406ق نيز بوسيلۀ او تصحيح و تحقيق شده است. | ||
==تقسيم‌بندى مطالب== | ==تقسيم‌بندى مطالب== | ||
| خط ۱۰۱: | خط ۷۷: | ||
با توجه به اين كه شرح صغير خلاصۀ كتاب رياض المسائل است حواشى و شروح زيادى بر آن نوشته نشده است و فقط دو حاشيه براى آن در منابع و مآخذ ذكر شده است | با توجه به اين كه شرح صغير خلاصۀ كتاب [[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]] است حواشى و شروح زيادى بر آن نوشته نشده است و فقط دو حاشيه براى آن در منابع و مآخذ ذكر شده است. | ||
#حاشيۀ سيد على بن سيد محمد امين جد پدرى [[امین، سید محسن|سيد محسن امين]] صاحب [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] بر شرح صغير كه خط استادش سيد على [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|صاحب رياض]] نيز بر اين نسخه موجود است. ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 8 ص320). | |||
#السيف الماسح في إثبات مسح الرجلين، تأليف سيد محمد بن سيد دلدار على بن سيد محمد معين‌الدين نصيرآبادى نقوى كهنوئى (م 1212 ق). ([[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] ج 276/9). | |||
==گفتار بزرگان== | ==گفتار بزرگان== | ||
ابوعلى محمد بن اسماعيل مازندرانى (م 1215 ق) در [[منتهی المقال في أحوال الرجال|منتهى المقال]]: و منها شرح قال على المختصر، اختصره من الأولى جيد لطيف، مسلك في العبادات مسلك الاحتياط، ليعم نفعه العامي و العالم و المبتدى و المنتهى و الفقيه و المقلد له و لغيره، في أيام حياته و بعد وفاته. (صفحۀ 14 مقدمۀ ناشر كتاب). | |||
قال المحقق التستري في المقابس الأنوار: و له شرحان معروفان على النافع كبير موسوم ب[[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]] و هما في أصول المسائل الفقهية أحسن الكتب الموجودة في مسائل عديده. (صفحۀ 15 مقدمۀ ناشر كتاب). | |||
- | ==منابع مقاله== | ||
- [[الذريعة إلی تصانيف الشيعة|الذريعة]] 389/6، 209/7، 336/11، 360/13 و 361 | |||
- [[أعيان الشيعة (12 جلدی)|أعيان الشيعة]] 320/8، 276/9 | |||
[[رده:کتاب‌شناسی]] | [[رده:کتاب‌شناسی]] | ||
[[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | [[رده:اسلام، عرفان، غیره]] | ||
[[رده:فقه و اصول]] | [[رده: فقه و اصول]] | ||
[[رده:فقه مذاهب]] | [[رده: فقه مذاهب]] | ||
[[رده:فقه شیعه]] | [[رده: فقه شیعه]] | ||