۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
التنبیهات العَلیّة علی وظائف الصلاة القلبیة: تفاوت میان نسخه‌ها
التنبیهات العَلیّة علی وظائف الصلاة القلبیة (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۳۱ اکتبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۲:۵۰
، ۳۱ اکتبر ۲۰۱۶جایگزینی متن - 'شهيد ثانى ' به 'شهيد ثانى '
جز (جایگزینی متن - ': ==' به '==') |
جز (جایگزینی متن - 'شهيد ثانى ' به 'شهيد ثانى ') |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
"التنبيهات العلية على وظائف الصلاة القلبية" يعنى بيدارگرى‌هاى برتر در باب وظيفه‌هاى قلبى نماز، از آثار سودمند محقق و فقيه شيعى قرن دهم؛ شيخ زين‌الدين بن نورالدين على بن احمد عاملى جبعى، معروف به شهيد ثانى (جبع 911- 966 استانبول) است كه در آن، نويسنده، آداب و اسرار اخلاقى و عرفانى نماز را توضيح داده است. اين اثر را استاد صفاءالدين البصرى -عضو "مجمع البحوث الاسلامية" وابسته به آستان قدس رضوى- تحقيق كرده است. كتاب حاضر از زمان انتشار تاكنون مورد توجه شديد دانشمندان علوم اسلامى قرار داشته است به طورى كه بيش از دويست نسخه خطى از آن موجود است و بيش از ده بار به زبان فارسى ترجمه و شرح شده است. نويسنده در اين اثر به كتاب "مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة" منسوب به امام جعفر صادق(ع) و همچنين به كتاب "إحياء علوم الدين" نوشته غزالى توجه فراوان كرده است. همچنين اين كتاب بر انديشمندان بعدى مانند سيد نعمةالله جزائرى، ميرزا جوادآقا ملكى تبريزى، شهيد سيد عبدالحسين دستغيب و امام خمينى(ره) و ... بروشنى تأثير گذاشته است. | "التنبيهات العلية على وظائف الصلاة القلبية" يعنى بيدارگرى‌هاى برتر در باب وظيفه‌هاى قلبى نماز، از آثار سودمند محقق و فقيه شيعى قرن دهم؛ شيخ زين‌الدين بن نورالدين على بن احمد عاملى جبعى، معروف به [[شهيد ثانى]] (جبع 911- 966 استانبول) است كه در آن، نويسنده، آداب و اسرار اخلاقى و عرفانى نماز را توضيح داده است. اين اثر را استاد صفاءالدين البصرى -عضو "مجمع البحوث الاسلامية" وابسته به آستان قدس رضوى- تحقيق كرده است. كتاب حاضر از زمان انتشار تاكنون مورد توجه شديد دانشمندان علوم اسلامى قرار داشته است به طورى كه بيش از دويست نسخه خطى از آن موجود است و بيش از ده بار به زبان فارسى ترجمه و شرح شده است. نويسنده در اين اثر به كتاب "مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة" منسوب به امام جعفر صادق(ع) و همچنين به كتاب "إحياء علوم الدين" نوشته غزالى توجه فراوان كرده است. همچنين اين كتاب بر انديشمندان بعدى مانند سيد نعمةالله جزائرى، ميرزا جوادآقا ملكى تبريزى، شهيد سيد عبدالحسين دستغيب و امام خمينى(ره) و ... بروشنى تأثير گذاشته است. | ||
== ساختار كتاب== | == ساختار كتاب== | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
هر چند درباره محتواى اين اثر سودمند؛ گفتنى‌ها فراوان است ولى به جهت ضيق مجال، به ذكر نمونه‌هايى كوتاه و گويا از مطالب آن اكتفا مى‌شود: | هر چند درباره محتواى اين اثر سودمند؛ گفتنى‌ها فراوان است ولى به جهت ضيق مجال، به ذكر نمونه‌هايى كوتاه و گويا از مطالب آن اكتفا مى‌شود: | ||
1. شهيد ثانى در اثر حاضر به كتاب مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة منسوب به امام جعفر صادق(ع) توجه فراوان كرده و در موارد متعددى مطالب و رواياتى از آن ذكر كرده (ر.ك: متن كتاب، ص96 پاورقى 5 و ص98 پاورقى 6 و ص100 پاورقى 7 و ...) و همچنين به كتاب احياء علوم الدين نوشته غزالى (ر.ك: همان، ص76 پاورقى 4 و ص77 پاورقى 1 و 2 و ص87 پاورقى 5 و ...) عنايت كرده و مطالبى از آن آورده است. | 1. [[شهيد ثانى]] در اثر حاضر به كتاب مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة منسوب به امام جعفر صادق(ع) توجه فراوان كرده و در موارد متعددى مطالب و رواياتى از آن ذكر كرده (ر.ك: متن كتاب، ص96 پاورقى 5 و ص98 پاورقى 6 و ص100 پاورقى 7 و ...) و همچنين به كتاب احياء علوم الدين نوشته غزالى (ر.ك: همان، ص76 پاورقى 4 و ص77 پاورقى 1 و 2 و ص87 پاورقى 5 و ...) عنايت كرده و مطالبى از آن آورده است. | ||
2. نويسنده ريا را يكى از مواردى شمرده كه با صحت نماز منافات دارد يعنى ناسازگار است و چنين افزوده است: ريا دو گونه است: رياى محض و رياى مخلوط. رياى محض آن است كه با اين عملش (نماز) نفع دنيا را بطلبد. و اين ريا، فراگير است و شامل همه موارد ذيل مى‌شود: چه منفعت حرامى را بطلبد چه حلال، يا براى فرار از اينكه به او به چشم حقارت نگاه شود و از زمره خواصّ شمرده نشود. و رياى مخلوط به اين معنا است كه موارد مذكور در رياى محض را همراه با تقرب به خداى تعالى قصد كند. و هر دو تاى اين رياها عمل را فاسد مى‌سازد بلكه رياى محض ارزش بحث و گفتگو ندارد و دومى شرك به خداى تعالى در عبادت است كه قبلا گذشت كه خداوند متعال عمل ريايى را نمى‌پذيرد و به همان شريك واگذار مى‌كند و آن همان شرك خفى است. ... (همان، ص145- 151) | 2. نويسنده ريا را يكى از مواردى شمرده كه با صحت نماز منافات دارد يعنى ناسازگار است و چنين افزوده است: ريا دو گونه است: رياى محض و رياى مخلوط. رياى محض آن است كه با اين عملش (نماز) نفع دنيا را بطلبد. و اين ريا، فراگير است و شامل همه موارد ذيل مى‌شود: چه منفعت حرامى را بطلبد چه حلال، يا براى فرار از اينكه به او به چشم حقارت نگاه شود و از زمره خواصّ شمرده نشود. و رياى مخلوط به اين معنا است كه موارد مذكور در رياى محض را همراه با تقرب به خداى تعالى قصد كند. و هر دو تاى اين رياها عمل را فاسد مى‌سازد بلكه رياى محض ارزش بحث و گفتگو ندارد و دومى شرك به خداى تعالى در عبادت است كه قبلا گذشت كه خداوند متعال عمل ريايى را نمى‌پذيرد و به همان شريك واگذار مى‌كند و آن همان شرك خفى است. ... (همان، ص145- 151) | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
براى كتاب حاضر، افزون بر فهرست تفصيلى مطالب، فهرست‌هاى فنى (آيات، روايات، احاديث قدسى، حكايات و اقوال، امثال، اعلام و منابع تحقيق) نيز فراهم شده و در پايان كتاب ذكر شده است. هر چند كتاب حاضر، مستند است و مصحح ارجاعاتش را به صورت پاورقى ذكر كرده است: در اين پاورقى‌ها، اختلاف نسخه‌ها بيان شده (مثلاً همان، ص64 پاورقى 1- 5 و ص64 پاورقى 3- 4 و ...) و گاه نام و نشان آيات و سوره‌ها آمده (ر.ك: همان، ص70 پاورقى 1 و ...) و گاهى نام منبع مورد استفاده با ذكر شماره جلد و صفحه ذكر شده (ر.ك: همان، ص79 پاورقى 3 و ...) گاهى توضيحاتى در مورد شخصيتها و رجال آمده (ر.ك: همان، ص82 پاورقى 2 و ...) و گاهى لغتى را معنا كرده است (ر.ك: همان، ص65 پاورقى 1 و ...) شايان توجه است كه كتاب حاضر مانند سائر آثار شهيد ثانى مورد توجه دانشمندان اسلامى از زمان نگارش و انتشار تاكنون قرار گرفته است به طورى كه بيش از دويست نسخه خطى از اين اثر وجود دارد و همچنين بيش از ده بار به فارسى ترجمه و شرح شده است. همچنين تأثير اين كتاب بر آثار انديشمندان بعدى مانند "الأنوار النعمانيّة" نوشته سيد نعمة الله جزائرى و "أسرار الصلاة" نوشته ميرزا جواد آقا ملكى تبريزى و "صلاة الخاشعين" نوششته شهيد دستغيب و كتابهاى "آداب الصلاة" و "سرّ الصلاة" هر دو نوشته امام خمينى(ره) به خوبى آشكار است. م-حقق براى تصحيح اين كتاب از چهار نسخه سه نسخه خطى و يك نسخه چاپ سنگى- استفاده كرده است. (مقدمه كتاب، ص48) | براى كتاب حاضر، افزون بر فهرست تفصيلى مطالب، فهرست‌هاى فنى (آيات، روايات، احاديث قدسى، حكايات و اقوال، امثال، اعلام و منابع تحقيق) نيز فراهم شده و در پايان كتاب ذكر شده است. هر چند كتاب حاضر، مستند است و مصحح ارجاعاتش را به صورت پاورقى ذكر كرده است: در اين پاورقى‌ها، اختلاف نسخه‌ها بيان شده (مثلاً همان، ص64 پاورقى 1- 5 و ص64 پاورقى 3- 4 و ...) و گاه نام و نشان آيات و سوره‌ها آمده (ر.ك: همان، ص70 پاورقى 1 و ...) و گاهى نام منبع مورد استفاده با ذكر شماره جلد و صفحه ذكر شده (ر.ك: همان، ص79 پاورقى 3 و ...) گاهى توضيحاتى در مورد شخصيتها و رجال آمده (ر.ك: همان، ص82 پاورقى 2 و ...) و گاهى لغتى را معنا كرده است (ر.ك: همان، ص65 پاورقى 1 و ...) شايان توجه است كه كتاب حاضر مانند سائر آثار [[شهيد ثانى]] مورد توجه دانشمندان اسلامى از زمان نگارش و انتشار تاكنون قرار گرفته است به طورى كه بيش از دويست نسخه خطى از اين اثر وجود دارد و همچنين بيش از ده بار به فارسى ترجمه و شرح شده است. همچنين تأثير اين كتاب بر آثار انديشمندان بعدى مانند "الأنوار النعمانيّة" نوشته سيد نعمة الله جزائرى و "أسرار الصلاة" نوشته ميرزا جواد آقا ملكى تبريزى و "صلاة الخاشعين" نوششته شهيد دستغيب و كتابهاى "آداب الصلاة" و "سرّ الصلاة" هر دو نوشته امام خمينى(ره) به خوبى آشكار است. م-حقق براى تصحيح اين كتاب از چهار نسخه سه نسخه خطى و يك نسخه چاپ سنگى- استفاده كرده است. (مقدمه كتاب، ص48) | ||
== منابع مقاله== | == منابع مقاله== | ||