أقرباذين القلانسي: تفاوت میان نسخه‌ها

وى انگيزه‌اش را از تأليف این اثر چنين بازگو مى‌كند: «آنچه مرا به نگارش این اثر برانگيخت این بود كه ديدم بيشتر قرابادين‌ها پر است از نسخه‌ها و تركيباتى كه بسيار كم به آنها نياز مى‌شود. علاوه بر این كه تهيه بسيارى از آنها سخت است و مفردات آنها در دسترس نيست. همچنين در آنها بدل ادویه، اوزان و مقادير آنها، مطالب و نكات سودمند عملى مثل شيوه احراق، تحمیص، غسل، تسویل، روغن‌گيرى و مانند آن مطرح نشده است. همچنين در این نگاشته بسيارى از نسخ ساخت داروها نيز كه بسيار به آنها احتياج است و شيوه ساخت آنها نيز آسان است، ذكر نشده است.

نویسنده پس از مقدمه‌اى كوتاه درباره انگيزه‌اش از نگارش کتاب و فهرست مطالب<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15853/%D8%A3%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B0%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%8A?pageNumber=17&viewType=html ر.ک: همان، ص17]</ref>، در ابتداى کتاب به كليات داروسازى اشاره مى‌كند؛ مسائلى از قبيل برداشت و ذخيره ادویه در داروسازى<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15853/%D8%A3%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B0%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%8A?pageNumber=20&viewType=html ر.ک: همان، ص20]</ref>، احكام سوزاندن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15853/%D8%A3%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B0%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%8A?pageNumber=22&viewType=html ر.ک: همان، ص22]</ref> و غسل داروها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15853/%D8%A3%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B0%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%8A?pageNumber=23&viewType=html ر.ک: همان، ص23]</ref>، استخراج روغن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15853/%D8%A3%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B0%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%8A?pageNumber=36&viewType=html ر.ک: همان، ص36]</ref>، مدت ماندگارى داروها و شدت اثر آنها از جمله مسائل مطرح شده در شانزده باب اول این اثر است. ابواب بعدى کتاب به انواع داروها و شيوه ساخت آنها اختصاص دارد. البته گاه مؤلف تنها داروها را بر اساس نوع ساخت در كنار هم قرار مى‌دهد مثل: مبحث حبوبات و يا لعوقات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15853/%D8%A3%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B0%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%8A?pageNumber=154&viewType=html ر.ک: همان، ص154]</ref> و يا سفوفات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15853/%D8%A3%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B0%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%8A?pageNumber=212&viewType=html ر.ک: همان، ص212]</ref> و گاه ابواب بر اساس خواص آنها تدوین يافته است مانند: باب سى‌ام كه به داروهاى رعاف اختصاص دارد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15853/%D8%A3%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B0%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%8A?pageNumber=107&viewType=html ر.ک: همان، ص107]</ref> و يا باب چهل‌ودوم كه در مورد داروهایى است كه باعث قطع شهوت مى‌شود<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15853/%D8%A3%D9%82%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B0%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%82%D9%84%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%8A?pageNumber=244&viewType=html ر.ک: همان، ص244]</ref>. ابواب آخر کتاب نيز در مورد تركيب مواد نيست، بلكه در آنها به نكات سودمند استطرادى اشاره مى‌شود.

محقق علاوه بر تصحيح متن کتاب، مقدمه‌اى درباره زندگانى مؤلف و جايگاه این اثر نگاشته است. همچنين در آخر کتاب چندين فهرست همراه با معادل لاتين تدوین كرده است. این فهرست‌ها عبارتند از: فهارس گياهان و مفردات، داروها، ادوات داروسازى، و اوزان و مقاييس.