سه رساله در نقد عرفان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سه رساله در نقد عرفان''' میرزا ابوالقاسم بن حسن گیلانی(1151-1231ق) معروف به میرزای قمی، محقق قمی، و فاضل قمی از عالمان بزرگ شیعه در سده دوازدهم و سیزده هجری قمری است. <ref> پیشگفتار ص 11</ref> موضوع این اثر عرفان است و توسط حسین لطیفی و علی جبار گلباغی ماسوله تصحیح شده است.

ساختار اثر مبتنی بر سه رساله از میرزای قمی است که به درخواست افراد مختلف به نگارش در آمده‌اند. نخست رساله‌ی اجازه ذکر یا رساله‌ای در ذکر و فکر نعمت الله ولی در پاسخ به نامه و استفتای ملا علی اصغر، ملاباشی دربار قاجار. دوم رساله‌‌ی ایمان فرعون یا فرعونیه است. این رساله نیز به درخواست ملا علی اصغر یاد شده است. سوم رساله‌ی رد صوفیه و وحدت وجود است که به درخواست فتح علی شاه قاجار است. نام دیگر این رساله ارشادیه یا نامه میرزای قمی به فتح علی شاه است و نویسنده آن را در اواخر عمرش به سال 1230ق به نگارش درآورده است. <ref> رک: همان،  ص29-34</ref>

نویسنده در رساله اجازه ذکر به بررسی و نقد مبانی نظری یکی از مسائل عرفان عملی – یعنی ذکر و فکر – است <ref>رک: همان ص 29</ref> او با بررسی استدلال‌های جواز ذکر و فکر و در جهت پاسخ به آن به طرح مباحثی مختلف در خصوص ذکر، سالک، معرفت الله پرداخته و در پی آن اجزای سامان دهنده استدلال‌ها را بیان کرده و آنها را به نقد کشیده است. وی در این راستا از آوردن شواهدی از روایات غفلت نورزیده است. <ref>رک: همان ص 30</ref>

در رساله فرعونیه که پیرامون ایمان و کفر فرعون است، نویسنده با طرح موضوع پرهیز از حب دنیا در مقدمه‌ی آن به نصیحت درباریان به فراگیری علم پرداخته و در ادامه با نقد و تعریض به برخی از سخنان صوفیان از جمله در خصوص ایمان فرعون آن را خاتمه داده است<ref> رک: همان ص 32</ref>

در رساله رد صوفیه که شامل یک مقدمه و دو مطلب است نویسنده در آغاز سخن به پند و اندرز پیروان صوفیه پرداخته سپس به سخنان بزرگان آنان مانند ابن عربی اشاره کرده به دنبال آن موضوع وحدت وجود را مورد بررسی و نقد قرار داده است. <ref>رک: همان، ص33-34 </ref>

#پیشگفتار.