پرش به محتوا

إحقاق الحق و إزهاق الباطل: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'كتاب' به 'کتاب'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'كتاب' به 'کتاب')
خط ۴۷: خط ۴۷:




'''احقاق الحق و ازهاق الباطل'''، تاليف [[قاضى نورالله شوشترى]]، در ردّ كتاب «ابطال نهج الباطل و اهمال كشف العاطل»، نوشتۀ فضل اللّه امين فرزند روزبهان بن فضل اللّه خنجى شيرازى اصفهانى از اعاظم عالمان شافعيه. وى فردى حكيم، عارف، صوفى، محدث، شاعر و اديب بود. آثار متعددى از وى برجاى مانده كه مشهورترين آنها همان كتاب «ابطال نهج الباطل» است كه در ردّ بر [[نهج الحق و كشف الصدق]]  [[علامه حلّى]] نگاشته است.
'''احقاق الحق و ازهاق الباطل'''، تاليف [[قاضى نورالله شوشترى]]، در ردّ کتاب «ابطال نهج الباطل و اهمال كشف العاطل»، نوشتۀ فضل اللّه امين فرزند روزبهان بن فضل اللّه خنجى شيرازى اصفهانى از اعاظم عالمان شافعيه. وى فردى حكيم، عارف، صوفى، محدث، شاعر و اديب بود. آثار متعددى از وى برجاى مانده كه مشهورترين آنها همان کتاب «ابطال نهج الباطل» است كه در ردّ بر [[نهج الحق و كشف الصدق]]  [[علامه حلّى]] نگاشته است.


وى در كتاب خويش از جاده انصاف خارج گشته و رعايت ادب را ننموده و كتاب خويش را آكنده از مطالبى ساخته است كه موجب خشم خداوند، سرزنش خردمندان و نكوهش خرد مى‌گردد.
وى در کتاب خويش از جاده انصاف خارج گشته و رعايت ادب را ننموده و کتاب خويش را آكنده از مطالبى ساخته است كه موجب خشم خداوند، سرزنش خردمندان و نكوهش خرد مى‌گردد.


«احقاق الحق» كه در ردّ كتاب فضل بن روزبهان نوشته شده، خلاصه‌ايست از مجادلات شيعه و سنى پيرامون مباحث الهيات، نبوت و امامت.
«احقاق الحق» كه در ردّ کتاب فضل بن روزبهان نوشته شده، خلاصه‌ايست از مجادلات شيعه و سنى پيرامون مباحث الهيات، نبوت و امامت.


==روش مؤلف==
==روش مؤلف==
خط ۶۱: خط ۶۱:




مرحوم قاضى نوراللّه بعد از خطبه، در مقدمه كتاب متن خطبۀ ابن روزبهان را به صورت كامل نقل مى‌كند و سپس به نقد و ارزيابى آن مى‌پردازد. سپس كلمه به كلمه فقراتى از «نهج الصدق» علامه حلى را با جمله: قال المصنف «رفع اللّه درجته» نقل مى‌كند، به دنبال آن ردّيه فضل بن روزبهان با جملۀ:
مرحوم قاضى نوراللّه بعد از خطبه، در مقدمه کتاب متن خطبۀ ابن روزبهان را به صورت كامل نقل مى‌كند و سپس به نقد و ارزيابى آن مى‌پردازد. سپس كلمه به كلمه فقراتى از «نهج الصدق» علامه حلى را با جمله: قال المصنف «رفع اللّه درجته» نقل مى‌كند، به دنبال آن ردّيه فضل بن روزبهان با جملۀ:


قال الناصب «خفضه اللّه» را مى‌آورد و سپس در ردّ گفتۀ فضل، نظر مستدل خود را در تجزيه و تحليل حقايق، از لحاظ تاريخى و منطقى ارائه مى‌كند.
قال الناصب «خفضه اللّه» را مى‌آورد و سپس در ردّ گفتۀ فضل، نظر مستدل خود را در تجزيه و تحليل حقايق، از لحاظ تاريخى و منطقى ارائه مى‌كند.
خط ۶۸: خط ۶۸:




مرحوم وحيد بهبهانى: هر كس در صدد استحكام بخشيدن به عقايد خويش است به احقاق مراجعه كند كه اين كتاب او را از ساير كتب بى‌نياز مى‌سازد.
مرحوم وحيد بهبهانى: هر كس در صدد استحكام بخشيدن به عقايد خويش است به احقاق مراجعه كند كه اين کتاب او را از ساير كتب بى‌نياز مى‌سازد.


محقق قمى صاحب قوانين: معتقدم اگر خود علامه حلّى به ردّ كلمات ابن روزبهان اقدام مى‌كرد، از عهدۀ آن چنانكه قاضى شهيد برآمده است، بر نمى‌آمد.
محقق قمى صاحب قوانين: معتقدم اگر خود علامه حلّى به ردّ كلمات ابن روزبهان اقدام مى‌كرد، از عهدۀ آن چنانكه قاضى شهيد برآمده است، بر نمى‌آمد.


علامه محمد تقى مجلسى: لازم است هر شيعه‌اى نسخه‌اى از اين كتاب را داشته و از آن استفاده نمايد.
علامه محمد تقى مجلسى: لازم است هر شيعه‌اى نسخه‌اى از اين کتاب را داشته و از آن استفاده نمايد.


==تلخيص، ترجمه و تعليق==
==تلخيص، ترجمه و تعليق==
خط ۸۵: خط ۸۵:
تعليقه مولى محمد هادى بن عبد الحسين.
تعليقه مولى محمد هادى بن عبد الحسين.


خلاصه‌اى هم توسط بعضى از بستگان مرحوم قاضى از اين كتاب تهيه شده است.
خلاصه‌اى هم توسط بعضى از بستگان مرحوم قاضى از اين کتاب تهيه شده است.


==ملحقات احقاق الحق==
==ملحقات احقاق الحق==
خط ۹۴: خط ۹۴:
مرحوم آيت اللّه مرعشى در انتهاى جلد سوم، استدراكات آيات نازله در شأن على(ع) را ذكر كرده‌اند. از جلد چهارم اين مجموعه ملحقات آغاز و تا جلد هفتم صفحه 390 ادامه مى‌يابد.
مرحوم آيت اللّه مرعشى در انتهاى جلد سوم، استدراكات آيات نازله در شأن على(ع) را ذكر كرده‌اند. از جلد چهارم اين مجموعه ملحقات آغاز و تا جلد هفتم صفحه 390 ادامه مى‌يابد.


ص 390 تا 484 جلد هفتم به تتمه متن «احقاق الحق» اختصاص يافته و سپس ملحقات كتاب كه تا جلد 33 را در بر مى‌گيرد، بدان افزوده شده است.
ص 390 تا 484 جلد هفتم به تتمه متن «احقاق الحق» اختصاص يافته و سپس ملحقات کتاب كه تا جلد 33 را در بر مى‌گيرد، بدان افزوده شده است.


جلد چهارم تا يازدهم حاوى مناقب اميرالمؤمنين و فاطمه زهرا و حسنين عليهم السلام است.
جلد چهارم تا يازدهم حاوى مناقب اميرالمؤمنين و فاطمه زهرا و حسنين عليهم السلام است.
خط ۱۰۶: خط ۱۰۶:
جلد پانزدهم تا جلد سى و سوم به مستدرك روايات وارده دربارۀ فضايل على(ع) و ساير معصومين(ع) اختصاص يافته است.
جلد پانزدهم تا جلد سى و سوم به مستدرك روايات وارده دربارۀ فضايل على(ع) و ساير معصومين(ع) اختصاص يافته است.


مرحوم مرعشى نجفى خود تعليقاتى عميق و أنيق بر اين اثر گرانبها نگاشته‌اند كه در ذيل صفحات كتاب آمده است.
مرحوم مرعشى نجفى خود تعليقاتى عميق و أنيق بر اين اثر گرانبها نگاشته‌اند كه در ذيل صفحات کتاب آمده است.


==نسخه‌شناسى==
==نسخه‌شناسى==




نسخه خطى كتابخانه آيت اللّه مرعشى نجفى به خط عبد على بن معصوم شيرازى كه در سال 1236ق نگاشته شده است.
نسخه خطى کتابخانه آيت اللّه مرعشى نجفى به خط عبد على بن معصوم شيرازى كه در سال 1236ق نگاشته شده است.


نسخه خطى عبدالرحيم شيرازى ربانى كه ظاهرا از جمله كتاب‌هاى كتابخانه علامه محمدتقى مجلسى است.
نسخه خطى عبدالرحيم شيرازى ربانى كه ظاهرا از جمله کتاب‌هاى کتابخانه علامه محمدتقى مجلسى است.


نسخه خطى كتابخانه ميرزا محمد مدرس خيابانى تبريزى، صاحب كتاب «ريحانة الادب» كه به نظر مى‌رسد، نزديك به زمان مؤلف نگاشته شده است.
نسخه خطى کتابخانه ميرزا محمد مدرس خيابانى تبريزى، صاحب کتاب «ريحانة الادب» كه به نظر مى‌رسد، نزديك به زمان مؤلف نگاشته شده است.


نسخه خطى كتابخانه سيد احمد زنجانى به خط مولى محمد زكى بن محمد سليم بازرگانى تفرشى كه در سال 1129ق نگاشته شده است.
نسخه خطى کتابخانه سيد احمد زنجانى به خط مولى محمد زكى بن محمد سليم بازرگانى تفرشى كه در سال 1129ق نگاشته شده است.


نسخه چاپ تهران به خط ميرزا ابوالقاسم خوانسارى در سال 1273ق.
نسخه چاپ تهران به خط ميرزا ابوالقاسم خوانسارى در سال 1273ق.
خط ۱۲۶: خط ۱۲۶:




اين نسخه به همراه مقدمه مفصل مرحوم آيت اللّه مرعشى نجفى و تعليقات عميق ايشان در 4 جلد در اختيار علاقه‌مندان قرار گرفته است. مرحوم قاضى نور اللّه «احقاق الحق» را بر طبق مطالب مندرج در كتاب «نهج الحق و كشف الصدق» مرحوم علامه حلّى نگاشته‌اند، اما از مبحث فضائل اميرالمؤمنين(ع) به بعد را متعرض نشده‌اند.
اين نسخه به همراه مقدمه مفصل مرحوم آيت اللّه مرعشى نجفى و تعليقات عميق ايشان در 4 جلد در اختيار علاقه‌مندان قرار گرفته است. مرحوم قاضى نور اللّه «احقاق الحق» را بر طبق مطالب مندرج در کتاب «نهج الحق و كشف الصدق» مرحوم علامه حلّى نگاشته‌اند، اما از مبحث فضائل اميرالمؤمنين(ع) به بعد را متعرض نشده‌اند.


اين نسخه از سوى منشورات كتابخانه آيت اللّه مرعشى نجفى، قم منتشر شده است.
اين نسخه از سوى منشورات کتابخانه آيت اللّه مرعشى نجفى، قم منتشر شده است.


==منبع:==
==منبع:==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش