۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
أدب الكتاب: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - 'كتاب' به 'کتاب'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'كتاب' به 'کتاب') |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
== معرفى اجمالى | == معرفى اجمالى کتاب == | ||
'''ادب | '''ادب الکتاب''' به زبان عربى، در آداب کتابت از [[ابوبكر محمد بن يحيى صولى]] متوفاى 335 يا 336 ه.ق مورخ و اديب عرب از كاتبان و نويسندگان چيره دست عصر عباسى بود. | ||
== ساختار | == ساختار کتاب == | ||
مشتمل بر سه جزء است. جزء اول در فضل | مشتمل بر سه جزء است. جزء اول در فضل کتابت كه از برترى قلم و فضايل نويسندگى در آن ياد شده است. آن چه در اين جزء آمده، به ويژه مطالب مربوط به سابقه کتابت كه از برترى قلم و فضايل نويسندگى در آن ياد شده است. جزء دوم به لوازم کتابت اختصاص يافته است. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
از آنجا كه در دربار عباسى دبيرى اعتبار و اهميت يافت، به همت خود كاتبان و اديبان، نوعى فرهنگ خاص براى تربيت كاتبان و تعليم اصول نويسندگى پديد آمد و رواج گرفت. ابن قتيبه با تاليف ادب الكاتب از پيشگامان تكوين اين فرهنگ است. با اين اثر صولى، كه آن را ادب الكاتب نيز خوانده‌اند، با همه اختصار در مقايسه با اثر ابن قيبه، از جهاتى حايز مزايايى به نظر مى‌رسد. مولف در آغاز | از آنجا كه در دربار عباسى دبيرى اعتبار و اهميت يافت، به همت خود كاتبان و اديبان، نوعى فرهنگ خاص براى تربيت كاتبان و تعليم اصول نويسندگى پديد آمد و رواج گرفت. ابن قتيبه با تاليف ادب الكاتب از پيشگامان تكوين اين فرهنگ است. با اين اثر صولى، كه آن را ادب الكاتب نيز خوانده‌اند، با همه اختصار در مقايسه با اثر ابن قيبه، از جهاتى حايز مزايايى به نظر مى‌رسد. مولف در آغاز کتاب كه نثر آن اديبانه و منشيانه است، مدعى شده است كه آن را جامع هر آنچه به ظرافت اشاره مى‌كند كه آن چه بسا همه جوانب موضوع را دربرنگيرد. سپس در اشاره‌اى نه چندان روشن به ابن قتيبه، مى‌گويد كه برخى مولفان در اين باب، هر چند راه درستى پيموده‌اند، نظر ژرف و فراگير نداشته‌اند و او كوشيده است در حد امكان، با رعايت جانب اختصار، همه نكات مربوط به موضوع را ذكر كند. | ||
آنچه در اين جزء اول آمده به ويژه مطالب مربوط به سابقه | آنچه در اين جزء اول آمده به ويژه مطالب مربوط به سابقه کتاب در زبان عربى و روايت‌هايى كه در اين باب در دست است، حايز كمال اهميت است. همچنين، در آن،به دشوارى‌هاى موجود در قرائت و نگارش خط عربى اشاره رفته است. | ||
جزء دوم براى تحقيق در فرهنگ نويسندگى در عهد مولف مطالبى جالب دارد. مثلا در آن، از شيوه استنساخ و دقت‌هايى كه در اين كار به كار مى‌برده‌اند، يا شده است، در جزء سوم به مسائل مالى ديوان و انواع ماليات‌ها پرداخته شده است. بخش‌هاى پايانى | جزء دوم براى تحقيق در فرهنگ نويسندگى در عهد مولف مطالبى جالب دارد. مثلا در آن، از شيوه استنساخ و دقت‌هايى كه در اين كار به كار مى‌برده‌اند، يا شده است، در جزء سوم به مسائل مالى ديوان و انواع ماليات‌ها پرداخته شده است. بخش‌هاى پايانى کتاب نيز به حروف و واژه‌هاى تصحيف پذير اختصاص يافته است. برخى آگاهى‌هاى تاريخى کتاب، مانند بازگرداندن زبان ديوان از فارسى به عربى، نيز در خور توجه است. | ||
منبع اصلى | منبع اصلى کتاب اخبار پراكنده‌اى است كه مولف از راويان شينده است. صولى، در بيشتر موارد، سلسله اسناد خود را ذكر مى‌كند، و از ميان آثار مكتوب، به البيان و التبيين جاحظ اشاره كرده است. | ||
== وضعيت | == وضعيت کتاب == | ||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
1- فرهنگ و آثار ايرانى- اسلامى | 1- فرهنگ و آثار ايرانى- اسلامى | ||
2- متن و مقدمه | 2- متن و مقدمه کتاب | ||