پرش به محتوا

شریف‌ رضی، محمد بن حسین: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'سیدم' به 'سید م'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'سیدم' به 'سید م')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴۵: خط ۴۵:
</div>
</div>


'''ابوالحسن، محمد بن حسين بن موسى موسوى بغدادى''' (۳۵۹-۴۰۶ق)، معروف به سيد رضى، فقیه، ادیب، شاعر، مفسر، نقیب علویان، گردآورنده [[نهج‌‌البلاغة (صبحی صالح)|نهج‌البلاغة]]، برادر [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سید مرتضی]]
'''ابوالحسن، محمد بن حسين بن موسى موسوى بغدادى''' (۳۵۹-۴۰۶ق)، معروف به سيد رضى، فقیه، ادیب، شاعر، مفسر، نقیب علویان، گردآورنده [[نهج‌‌البلاغة (صبحی صالح)|نهج‌البلاغة]]، برادر [[سید مرتضی، علی بن حسین|سید مرتضی]]


== ولادت ==
== ولادت ==
در سال 359 هجرى در محله شیعه نشین کرخ بغداد  به دنيا آمد. او از خانواده‌اى شريف و اصيل و از نسل ائمه معصومين است و نسبش از طرف پدر به امام كاظم عليه‌السلام و از طرف مادر به امام زين‌العابدين عليه‌السلام مى‌رسد.
در سال 359 هجرى در محله شیعه نشین کرخ بغداد  به دنيا آمد. او از خانواده‌اى شريف و اصيل و از نسل ائمه معصومين است و نسبش از طرف پدر به امام كاظم عليه‌السلام و از طرف مادر به امام زين‌العابدين عليه‌السلام مى‌رسد.


پدرش ابواحمد حسين، ملقب به طاهر و ذوالمنقبتين از شخصيت‌هاى برجسته و مورد توجه حكومت و نقيب سادات و مسئول رسيدگى به شكايات مردم و امير حج بود. مادرش فاطمه دختر ابومحمد، حسين بن احمد بن حسن ناصر كبير (ابی محمد اطروش شهید در آمل طبرستان سال 304ق)<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1409?pageNumber=14&viewType=html ر.ک: مفید، ابوعبدالله محمد بن محمد بن نعمان، أحكام النساء، ص 14]</ref> ، زنى دانشمند و با تقوا بود و [[شيخ مفيد]] كتاب «[[أحكام النساء]]» را به درخواست ايشان به نگارش درآوردند.
پدرش ابواحمد حسين، ملقب به طاهر و ذوالمنقبتين از شخصيت‌هاى برجسته و مورد توجه حكومت و نقيب سادات و مسئول رسيدگى به شكايات مردم و امير حج بود. مادرش فاطمه دختر ابومحمد، حسين بن احمد بن حسن ناصر كبير (ابی محمد اطروش شهید در آمل طبرستان سال 304ق)<ref>[https://noorlib.ir/book/view/1409?pageNumber=14&viewType=html ر.ک: مفید، ابوعبدالله محمد بن محمد بن نعمان، أحكام النساء، ص 14]</ref>، زنى دانشمند و با تقوا بود و [[شيخ مفيد]] كتاب «[[أحكام النساء]]» را به درخواست ايشان به نگارش درآوردند.


شبى [[شيخ مفيد]] فاطمه زهرا سلام‌الله‌عليها را در خواب ديد كه دست امام حسن و امام حسين عليهماالسلام را در حالى كه دو كودك خردسال هستند گرفته و نزد او آورد و فرمود: «اى شيخ به اين دو كودك من علم فقه بياموز». صبح همان روز مادر سيد رضى و [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] دست دو كودك خود را گرفته و نزد او آورده و گفت: «اى شيخ به اين دو كودك من علم فقه بياموز». [[شيخ مفيد]] از اين حادثه منقلب و گريان گشت و خواب خود را براى آنان تعريف كرده و مسئوليت تربيت و تعليم اين دو سيد بزرگوار را عهده‌دار گرديد.
شبى [[شيخ مفيد]] فاطمه زهرا سلام‌الله‌عليها را در خواب ديد كه دست امام حسن و امام حسين عليهماالسلام را در حالى كه دو كودك خردسال هستند گرفته و نزد او آورد و فرمود: «اى شيخ به اين دو كودك من علم فقه بياموز». صبح همان روز مادر سيد رضى و [[سید مرتضی، علی بن حسین|سيد مرتضى]] دست دو كودك خود را گرفته و نزد او آورده و گفت: «اى شيخ به اين دو كودك من علم فقه بياموز». [[شيخ مفيد]] از اين حادثه منقلب و گريان گشت و خواب خود را براى آنان تعريف كرده و مسئوليت تربيت و تعليم اين دو سيد بزرگوار را عهده‌دار گرديد.


سيد رضى شخصيتى انديشمند و داراى قدرت هوش و دركى بالا بود. او مدرسه‌اى در شهر بغداد تأسيس كرد و به تربيت شاگردانى در علوم اسلامى پرداخت. كتابخانه بزرگى نيز براى استفاده شاگردان خود در آن مدرسه برپا نمود.
سيد رضى شخصيتى انديشمند و داراى قدرت هوش و دركى بالا بود. او مدرسه‌اى در شهر بغداد تأسيس كرد و به تربيت شاگردانى در علوم اسلامى پرداخت. كتابخانه بزرگى نيز براى استفاده شاگردان خود در آن مدرسه برپا نمود.
خط ۶۲: خط ۶۲:


==وفات==
==وفات==
وى در سن 47 سالگى و در روز یکشنبه، ششم محرم سال 406 ق در شهر بغداد رحلت كرد و و او را در خانه خود، نزدیک مسجد انباریین در محله کرخ بغداد، به خاک سپردند. گویند سیدمرتضی که طاقت دیدن جنازه برادر و به خاک سپردنش را نداشت، به حرم کاظمین رفت و فخرالملک، وزیر بهاءالدوله دیلمی، بر وی نماز گزارد.
وى در سن 47 سالگى و در روز یکشنبه، ششم محرم سال 406 ق در شهر بغداد رحلت كرد و و او را در خانه خود، نزدیک مسجد انباریین در محله کرخ بغداد، به خاک سپردند. گویند سید مرتضی که طاقت دیدن جنازه برادر و به خاک سپردنش را نداشت، به حرم کاظمین رفت و فخرالملک، وزیر بهاءالدوله دیلمی، بر وی نماز گزارد.


سید مرتضی در رثای او گفته است:
سید مرتضی در رثای او گفته است:


'''یا للرجال لفجعة جذمت یدی... و وددت لو ذهبت علی برأسی'''<ref>ر.ک: شرح نهج البلاغة، ابن ابي الحديد، ج1، ص41.</ref>
{{شعر}}
{{ب|''یا للرجال لفجعة جذمت یدی''|2=''و وددت لو ذهبت علی برأسی''<ref>ر.ک: شرح نهج البلاغة، ابن ابي الحديد، ج1، ص41</ref>}}
{{پایان شعر}}


وا فریادا از مصیبتی که دستم را برید، ای کاش به جای دست راستم سرم را بُرده بود؛
وا فریادا از مصیبتی که دستم را برید، ای کاش به جای دست راستم سرم را بُرده بود؛


پیوسته از پیش آمدنش می ترسیدم تا اینکه در رسید و جام زهراگینش را سر کشیدم؛
پیوسته از پیش آمدنش می‌ترسید م تا اینکه در رسید و جام زهراگینش را سر کشیدم؛


روزگاری آن را این دست و آن دست کردم لیکن همین که تصمیم گرفت، هیچ فرصتی نداد و بیدرنگ وارد شد؛به سرازیر شدن چشمه‌ی اشکم اعتراض نکنید، زیرا اشک از اختیارم بیرون رفته مرا چنانکه باید یاری نمی‌کند.خدای را چه زندگانی کوتاه و بس پاکیزه ای! و چه عمرهای درازی که به ناپاکی به سر می‌رسد.
روزگاری آن را این دست و آن دست کردم لیکن همین که تصمیم گرفت، هیچ فرصتی نداد و بیدرنگ وارد شد؛به سرازیر شدن چشمه‌ی اشکم اعتراض نکنید، زیرا اشک از اختیارم بیرون رفته مرا چنانکه باید یاری نمی‌کند.خدای را چه زندگانی کوتاه و بس پاکیزه‌ای! و چه عمرهای درازی که به ناپاکی به سر می‌رسد.


امروزه زیارتگاهی منسوب به سیدرضی، نزدیک آستان کاظمین وجود دارد که با محلی که مورخان، به عنوان خانه و محل دفن سیدرضی در محله کرخ بغداد، مشخص کرده‌‏اند، قابل انطباق نیست؛ زیرا محله کرخ، در جنوب بغداد قرار داشته و مقابر قریش (آستان کاظمین امروزی)، در شمال بغداد واقع بوده است. اما دلیل مهم‏تر بر این مسئله، قول [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن‏‌خلکان]] در [[وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان|وفیات‏ الاعیان]] است که پس از بیان دفن سیدرضی در خانه‌‏اش در کرخ بغداد، نوشته است که این خانه ویران شد و قبر سیدرضی در آن، از بین رفت.<ref>[https://wikihaj.com/view/%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%B6%DB%8C ر.ک. ویکی حج]</ref>
امروزه زیارتگاهی منسوب به سیدرضی، نزدیک آستان کاظمین وجود دارد که با محلی که مورخان، به عنوان خانه و محل دفن سیدرضی در محله کرخ بغداد، مشخص کرده‌‏اند، قابل انطباق نیست؛ زیرا محله کرخ، در جنوب بغداد قرار داشته و مقابر قریش (آستان کاظمین امروزی)، در شمال بغداد واقع بوده است. اما دلیل مهم‏تر بر این مسئله، قول [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن‏‌خلکان]] در [[وفيات الأعيان و أنباء أبناء الزمان|وفیات‏ الاعیان]] است که پس از بیان دفن سیدرضی در خانه‌‏اش در کرخ بغداد، نوشته است که این خانه ویران شد و قبر سیدرضی در آن، از بین رفت.<ref>[https://wikihaj.com/view/%D9%85%D8%B2%D8%A7%D8%B1_%D8%B3%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%B6%DB%8C ر.ک. ویکی حج]</ref>
خط ۸۳: خط ۸۵:
<references />
<references />


{{شعر و شاعری}}
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
خط ۹۸: خط ۱۰۱:
[[فروغ فقه و ادب: زندگینامه فشرده علامه شریف رضی]]
[[فروغ فقه و ادب: زندگینامه فشرده علامه شریف رضی]]


[[أكذوبتان ... حول الشريف الرضي التقي الزاهد]]
[[أكذوبتان... حول الشريف الرضي التقي الزاهد]]


[[شرح نهج‌البلاغة (محمد عبده)]]
[[شرح نهج‌البلاغه (محمد عبده)]]


[[عبقرية الشريف الرضي]]
[[عبقرية الشريف الرضي]]
خط ۱۳۳: خط ۱۳۶:


[[منهاج البراعة في شرح نهج‌البلاغة (راوندی)]]
[[منهاج البراعة في شرح نهج‌البلاغة (راوندی)]]
[[ترجمه نهج‌البلاغه (دشتی)]]


[[شرح و ترجمه نهج‌البلاغه (انصاری)]]
[[شرح و ترجمه نهج‌البلاغه (انصاری)]]
خط ۱۷۹: خط ۱۸۰:


[[حقائق التأويل في متشابه التنزيل]]
[[حقائق التأويل في متشابه التنزيل]]
[[تحفة العلية في شرح الخطابات الحيدرية]]


[[ترجمه نهج‌البلاغه (شهیدی)]]
[[ترجمه نهج‌البلاغه (شهیدی)]]
خط ۲۱۸: خط ۲۲۱:
[[ترجمه نهج‌البلاغه (بهشتی)]]  
[[ترجمه نهج‌البلاغه (بهشتی)]]  


[[نهج‌البلاغة: به ضمیمه فهرستهای موضوعی، اماکن و اشخاص (ترجمه زمانی)]]  
[[ترجمه و شرح نهج‌البلاغه (زمانی)]]  


[[ترجمه نهج‌البلاغه (سپهر)]]  
[[ترجمه نهج‌البلاغه (سپهر)]]  


[[نهج‌البلاغة (ترجمه شرقی)]]  
[[ترجمه نهج‌البلاغه (شرقی)]]  


[[کتاب نهج‌البلاغة با ترجمه فارسی قرن پنجم و ششم]]  
[[کتاب نهج‌البلاغة با ترجمه فارسی قرن پنجم و ششم]]  
خط ۲۳۶: خط ۲۳۹:
[[تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین]]  
[[تنبیه الغافلین و تذکرة العارفین]]  


[[معارج نهج‌البلاغة لعلي بن زید البیهقي الأنصاري]]  
[[معارج نهج‌البلاغة (تحقیق طیب)]]  


[[خورشید بی‌غروب، نهج‌البلاغه با فهرستهای دهگانه]]  
[[خورشید بی‌غروب، نهج‌البلاغه با فهرستهای دهگانه]]  
خط ۲۵۲: خط ۲۵۵:
[[شرح نهج‌البلاغة (دخیل)]]  
[[شرح نهج‌البلاغة (دخیل)]]  


[[شرح نهج‌البلاغة]]  
[[شرح نهج‌البلاغة (شارح قرن هشتم)]]  


[[شرح نهج‌البلاغه (نواب لاهیجی)]]  
[[شرح نهج‌البلاغه (نواب لاهیجی)]]  
خط ۲۶۱: خط ۲۶۴:


[[نهج‌البلاغة (تحقیق عطاردی قوچانی)]]  
[[نهج‌البلاغة (تحقیق عطاردی قوچانی)]]  
[[نهج‌البلاغه پارسی (دین پرور)]]
[[ترجمه نهج‌البلاغه (بر اساس نسخه اردبیلی)]]
[[ترجمه نهج‌البلاغه (بر اساس نسخه انصاری)]]
[[ترجمه نهج‌البلاغه (بر اساس نسخه شرقی)]]
[[نهج‌البلاغة با ترجمه فارسی قرن پنجم و ششم]]


[[ترجمه کامل نهج‌البلاغه (شاهین)]]  
[[ترجمه کامل نهج‌البلاغه (شاهین)]]  


[[نهج‌البلاغة (ترجمه کاظم عابدینی مطلق)]]  
[[ترجمه نهج‌البلاغه (عابدینی مطلق)]]  


[[ترجمه نهج‌البلاغه (شریعت)]]  
[[ترجمه نهج‌البلاغه (شریعت)]]  


[[نهج‌البلاغة]]  
[[نهج‌البلاغة]]  
[[ترجمه نهج‌البلاغه حضرت امیرالمؤمنین علیه‌السلام]]
[[ترجمه نهج‌البلاغه (دشتی)]]


[[ترجمه نهج‌البلاغه (فولادوند)]]  
[[ترجمه نهج‌البلاغه (فولادوند)]]  


[[ترجمه و شرح نهج‌البلاغه(مصطفی زمانی)]]  
[[ترجمه و شرح نهج‌البلاغه (زمانی)]]  


[[كتاب شریف نهج‌البلاغه همراه با شرح محمد عبده (فقیهی)]]  
[[كتاب شریف نهج‌البلاغه همراه با شرح محمد عبده (فقیهی)]]  


[[نهج‌البلاغة: مجموعه‌ای از خطبه‌ها، نامه‌ها و پندهای امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام (امیر اسماعیلی)]]  
[[منتخب نهج‌البلاغه (ترجمه اسماعیلی)]]  


[[ترجمه نهج‌البلاغه (شیروانی)]]  
[[ترجمه نهج‌البلاغه (شیروانی)]]  
خط ۲۹۸: خط ۲۹۵:
[[نهج‌البلاغه منظوم (ترجمه علی توکلی)]]  
[[نهج‌البلاغه منظوم (ترجمه علی توکلی)]]  


[[نهج‌البلاغة (حسینی)]]  
[[نهج‌البلاغه (تحقیق حسینی)]]  


[[شرح نهج‌البلاغة]]  
[[شرح نهج‌البلاغة]]  
خط ۳۰۹: خط ۳۰۶:


[[نهج‌البلاغة]]  
[[نهج‌البلاغة]]  
[[نهج‌البلاغة پارسی]]


[[نهج‌البلاغه (ترجمه کلمات قصار، صدرالدین بلاغی)]]  
[[نهج‌البلاغه (ترجمه کلمات قصار، صدرالدین بلاغی)]]  
خط ۳۱۸: خط ۳۱۳:
[[نهج‌البلاغة و هو ما اختاره الشریف الرضی من کلام سیدنا و مولانا امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام]]  
[[نهج‌البلاغة و هو ما اختاره الشریف الرضی من کلام سیدنا و مولانا امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام]]  


[[ترجمه و شرح نهج‌البلاغه(مصطفی زمانی)]]  
[[ترجمه و شرح نهج‌البلاغه (زمانی)]]  


[[مفتاح السعادة في شرح نهج‌البلاغة]]  
[[مفتاح السعادة في شرح نهج‌البلاغة]]