۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
سه حکیم مسلمان: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
بحث و تحقیق روشن استاد [[نصر، سید حسین|نصر]] درباره سه متفکر مسلمان –که در این کتاب آمده- سبب آن خواهد شد که خوانندگانی که پیش‌ازاین با آثار متفکران آشنایی نداشته‌اند، فرصت یابند تا میراث گران‌بهای اسلامی را از دیدگاه جدیدی ببینند. همان‌گونه که خود ایشان گفته‌اند: «هر یک از آنان از چشم‌اندازی سخن می‌گوید که آزموده شده و حیات داشته، و از نظری جهانی بحث می‌کند که نسل‌های متوالی حکیمان و عارفان در طی قرون آن را مورد تأمل و مشاهده قرار داده‌اند».<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص4</ref>. | بحث و تحقیق روشن استاد [[نصر، سید حسین|نصر]] درباره سه متفکر مسلمان –که در این کتاب آمده- سبب آن خواهد شد که خوانندگانی که پیش‌ازاین با آثار متفکران آشنایی نداشته‌اند، فرصت یابند تا میراث گران‌بهای اسلامی را از دیدگاه جدیدی ببینند. همان‌گونه که خود ایشان گفته‌اند: «هر یک از آنان از چشم‌اندازی سخن می‌گوید که آزموده شده و حیات داشته، و از نظری جهانی بحث می‌کند که نسل‌های متوالی حکیمان و عارفان در طی قرون آن را مورد تأمل و مشاهده قرار داده‌اند».<ref>ر.ک: پیشگفتار، ص4</ref>. | ||
این کتاب که اسما عهده‌دار بیان حکمت تنها سه تن از بزرگان عالم فکر اسلامی است در حقیقت کتابی است که به‌کل تفکر اسلامی نظر دارد و در سلسله جبال تفکر اسلامی تنها با ذکر قله‌های بلند و نمایان اکتفا نکرده و پیوستگی این سلسله را از خاور تا باختر و از آغاز تا امروز آشکار ساخته است<ref>ر.ک: درویشوند، رحمان، ص169</ref>. | این کتاب که اسما عهده‌دار بیان حکمت تنها سه تن از بزرگان عالم فکر اسلامی است در حقیقت کتابی است که به‌کل تفکر اسلامی نظر دارد و در سلسله جبال تفکر اسلامی تنها با ذکر قله‌های بلند و نمایان اکتفا نکرده و پیوستگی این سلسله را از خاور تا باختر و از آغاز تا امروز آشکار ساخته است<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/123727/169 ر.ک: درویشوند، رحمان، ص169]</ref>. | ||
سه فصل این کتاب در ابتدا صورت سخنرانی‌های آزادی را داشت که بنا بر دعوت مرکز مطالعات خاورمیانه و مرکز تحقیقات در ادیان جهانی، در ماه مارس 1962م، در دانشگاه هاروارد ایراد شده بود. استاد ر.ه.ل. سلیتر، رئیس مرکز تحقیقات در ادیان جهانی مقدمات این سخنرانی‌ها را فراهم آوردند، و با مساعدت ایشان بود که اکنون به‌صورت کتاب درآمده است.<ref>ر.ک: مقدمه (سپاسگزاری)، ص6</ref> | سه فصل این کتاب در ابتدا صورت سخنرانی‌های آزادی را داشت که بنا بر دعوت مرکز مطالعات خاورمیانه و مرکز تحقیقات در ادیان جهانی، در ماه مارس 1962م، در دانشگاه هاروارد ایراد شده بود. استاد ر.ه.ل. سلیتر، رئیس مرکز تحقیقات در ادیان جهانی مقدمات این سخنرانی‌ها را فراهم آوردند، و با مساعدت ایشان بود که اکنون به‌صورت کتاب درآمده است.<ref>ر.ک: مقدمه (سپاسگزاری)، ص6</ref> | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
ازآنجاکه این سخنرانی‌ها و کتابی که به زبان انگلیسی مبتنی بر آنها تألیف شد، در درجه اول برای مردم مغرب‌زمین در نظر گرفته شده است، طبعاً بیشتر اشارات و مقایسه‌ها و تطبیق‌هایی که انجام گرفته است، مطابق مشارب و مذاهب فکر مغرب‌زمین و فصول تاریخ فکری آن دیار است. نیز در حواشی بیشتر به کتب و مقالات به زبان‌های اروپایی استناد شده است. وانگهی ازآنجاکه تاکنون در غرب توجهی به معارف اسلامی به‌عنوان یک واحد کلی- نشده و اکثر به چند قرن اول و مکتب‌هایی که در پیدایش فلسفه و کلام مسیحی قرون‌وسطی مدخلیت داشته است، اکتفا شده است، در این کتاب کوشش شد تا تحت لوای افکار و عقاید سه تن از برجسته‌ترین حکمای اسلام، یعنی [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‌سینا]] و [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] و [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]]، ضمناً مکتب‌های بزرگ مشایی و اشراقی و عرفان نظری نیز تا حدی روشن شود و پیکر علوم عقلی و معارف اسلامی به‌طورکلی تا آنجا که در این مختصر گنجد آشکار گردد. چون برای برخی از فارسی‌زبانان، مخصوصاً آنان که فقط با تحصیلات جدید آشنایی دارند، منابع مربوط به معارف و علوم اسلامی و ایرانی چنانکه درخور استفاده آنها باشد کم است، نظر بر این شد که شاید ترجمه این کتاب به زبان فارسی بی‌فایده نباشد. لذا مؤسسه فرانکلین به ترجمه آن مبادرت ورزید، لکن در متن و حواشی، جز در یکی دو مورد، تغییری داده نشد و مراجع فارسی و عربی که ممکن است مورد استفاده این گروه از خوانندگان قرار گیرد بر آنچه در اصل موجود بود افزوده نگردید. امید می‌رود از این قصور چشم‌پوشی شود. ولی چون کتاب ترجمه است نه تألیفی مستقل، به‌ناچار، به اصل متن و حواشی اکتفا شد.<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف بر ترجمه فارسی، ص8</ref> | ازآنجاکه این سخنرانی‌ها و کتابی که به زبان انگلیسی مبتنی بر آنها تألیف شد، در درجه اول برای مردم مغرب‌زمین در نظر گرفته شده است، طبعاً بیشتر اشارات و مقایسه‌ها و تطبیق‌هایی که انجام گرفته است، مطابق مشارب و مذاهب فکر مغرب‌زمین و فصول تاریخ فکری آن دیار است. نیز در حواشی بیشتر به کتب و مقالات به زبان‌های اروپایی استناد شده است. وانگهی ازآنجاکه تاکنون در غرب توجهی به معارف اسلامی به‌عنوان یک واحد کلی- نشده و اکثر به چند قرن اول و مکتب‌هایی که در پیدایش فلسفه و کلام مسیحی قرون‌وسطی مدخلیت داشته است، اکتفا شده است، در این کتاب کوشش شد تا تحت لوای افکار و عقاید سه تن از برجسته‌ترین حکمای اسلام، یعنی [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‌سینا]] و [[سهروردی، یحیی بن حبش|سهروردی]] و [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]]، ضمناً مکتب‌های بزرگ مشایی و اشراقی و عرفان نظری نیز تا حدی روشن شود و پیکر علوم عقلی و معارف اسلامی به‌طورکلی تا آنجا که در این مختصر گنجد آشکار گردد. چون برای برخی از فارسی‌زبانان، مخصوصاً آنان که فقط با تحصیلات جدید آشنایی دارند، منابع مربوط به معارف و علوم اسلامی و ایرانی چنانکه درخور استفاده آنها باشد کم است، نظر بر این شد که شاید ترجمه این کتاب به زبان فارسی بی‌فایده نباشد. لذا مؤسسه فرانکلین به ترجمه آن مبادرت ورزید، لکن در متن و حواشی، جز در یکی دو مورد، تغییری داده نشد و مراجع فارسی و عربی که ممکن است مورد استفاده این گروه از خوانندگان قرار گیرد بر آنچه در اصل موجود بود افزوده نگردید. امید می‌رود از این قصور چشم‌پوشی شود. ولی چون کتاب ترجمه است نه تألیفی مستقل، به‌ناچار، به اصل متن و حواشی اکتفا شد.<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف بر ترجمه فارسی، ص8</ref> | ||
مؤلف دانشمند در این کتاب ابتدا به شرح فلسفه و افکار [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‌سینا]] پرداخته و به‌عنوان مقدمه نامی از اسلاف وی برده است که بسیاری از آنان ایرانی‌نژاد بودند. همچون: ایرانشهر و فارابی، سرخسی، سجتمانی (سجستانی) و جز آنها و می‌گوید: ظاهراً نخستین کسی که فلسفه رسمی را به مشرق‌زمین یعنی ایران آورد، ایرانشهر است.<ref>ر.ک: سجادی، سید جعفر، ص118</ref> | مؤلف دانشمند در این کتاب ابتدا به شرح فلسفه و افکار [[ابن سینا، حسین بن عبدالله|ابن‌سینا]] پرداخته و به‌عنوان مقدمه نامی از اسلاف وی برده است که بسیاری از آنان ایرانی‌نژاد بودند. همچون: ایرانشهر و فارابی، سرخسی، سجتمانی (سجستانی) و جز آنها و می‌گوید: ظاهراً نخستین کسی که فلسفه رسمی را به مشرق‌زمین یعنی ایران آورد، ایرانشهر است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/12594/118 ر.ک: سجادی، سید جعفر، ص118]</ref> | ||
سخنی چند در افکار و عقاید و روش فارابی گفته است و بالاخره دو تن از فلاسفه بزرگ ولی مجهول‌القدر یعنی [[سجستانی، محمد بن عزیز|سجستانی]] و عامری را به جهان غرب معرفی کرده است و گوید این دو تن با مقام عالی و متعالی که در دستگاه فلسفه اسلامی دارند، به‌درستی شناخته نشده‌اند<ref>ر.ک: همان</ref> | سخنی چند در افکار و عقاید و روش فارابی گفته است و بالاخره دو تن از فلاسفه بزرگ ولی مجهول‌القدر یعنی [[سجستانی، محمد بن عزیز|سجستانی]] و عامری را به جهان غرب معرفی کرده است و گوید این دو تن با مقام عالی و متعالی که در دستگاه فلسفه اسلامی دارند، به‌درستی شناخته نشده‌اند<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/12594/118 ر.ک: همان]</ref> | ||
فیلسوف دومی که مؤلف محترم موردنقد و بررسی قرار داده است، شیخ اشراق است؛ ابتدا اوضاع فلسفی پیش از او را بررسی کرده و مأخذ حکمت اشراق را در تصوف و مؤلفات حلاج، [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، فیثاغوریان، افلاطونیان جدید، هرامسه، صابئیان، زردشت و بزرگان دیگری که ایران‌نژاد بوده‌اند، جستجو کرده است و الحق که در این راه بسیاری از مبهمات کار روشن شده است.<ref>ر.ک: سجادی، سید جعفر، ص121</ref> | فیلسوف دومی که مؤلف محترم موردنقد و بررسی قرار داده است، شیخ اشراق است؛ ابتدا اوضاع فلسفی پیش از او را بررسی کرده و مأخذ حکمت اشراق را در تصوف و مؤلفات حلاج، [[غزالی، محمد بن محمد|غزالی]]، فیثاغوریان، افلاطونیان جدید، هرامسه، صابئیان، زردشت و بزرگان دیگری که ایران‌نژاد بوده‌اند، جستجو کرده است و الحق که در این راه بسیاری از مبهمات کار روشن شده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/12594/121 ر.ک: سجادی، سید جعفر، ص121]</ref> | ||
حکیم سوم [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی اندلسی]] است؛ ابتدا تاریخچه تصوف و افکار صوفیانه او بررسی می‌شود و اهمیت [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] را در جهان تصوف شرح می‌دهد و به زندگی و آثار وی می‌پردازد. نظر او را در مورد وحدت وجود، انسان کامل، خلق و تکوین عالم بیان می‌کند. سپس به تحلیل روش وی می‌پردازد.<ref>ر.ک: سجادی، سید جعفر، ص124</ref> | حکیم سوم [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی اندلسی]] است؛ ابتدا تاریخچه تصوف و افکار صوفیانه او بررسی می‌شود و اهمیت [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] را در جهان تصوف شرح می‌دهد و به زندگی و آثار وی می‌پردازد. نظر او را در مورد وحدت وجود، انسان کامل، خلق و تکوین عالم بیان می‌کند. سپس به تحلیل روش وی می‌پردازد.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/12594/124 ر.ک: سجادی، سید جعفر، ص124]</ref> | ||
مؤلف محترم در اینجا اشارت کرده است که [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] تمام ادیان جهان را از لحاظ منشأ صدور یکی می‌داند و همه را راهبر به حقیقت می‌داند و جملگی برای تأمین سعادت بشری است؛ البته چون نظر بر اختصار و ایجاز بوده است، کمتر در متن [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] وارد شده و عقاید و افکار و سیر و تحول فکری وی را بررسی کرده است.<ref>ر.ک: همان</ref> | مؤلف محترم در اینجا اشارت کرده است که [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] تمام ادیان جهان را از لحاظ منشأ صدور یکی می‌داند و همه را راهبر به حقیقت می‌داند و جملگی برای تأمین سعادت بشری است؛ البته چون نظر بر اختصار و ایجاز بوده است، کمتر در متن [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]] وارد شده و عقاید و افکار و سیر و تحول فکری وی را بررسی کرده است.<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/12594/124 ر.ک: همان]</ref> | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||