تاریخ آل بویه: تفاوت میان نسخه‌ها

در فصل يكم، از آل زيار و چگونگى قدرت‌يابى مرداويج و سلطنت بازماندگان، سخن به ميان آمده است. نویسنده نخستين كسى كه از آل زيار به قدرت رسيد را مرداويج- پسر زيار- معرفى كرده ولى معتقد است پيش از او يكى دو تن ديگر دست به اقداماتى زده و راه را براى او هموار كرده بودند. به عقيده وى، بنا به گفته [[مسکویه، احمد بن محمد|ابوعلى مسكويه]]، در ضمن وقايع سال 315ق، نخستين كس از ديلمى‌ها كه بر رى چيره گشت، ليلى پسر نعمان بود.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15749?sectionNumber=2&pageNumber=5&viewType=html همان، ص5]</ref>

نویسنده به نقل از مسعودى در اين زمينه معتقد است كه اسفار مرداويج را نزد يكى از ملوك ديلم فرستاد كه در يكى از نواحى نزدیک قزوين فرمان مى‌راند، تا او را به فرمانبرى از وى بخواند. چون مرداويج و امير ديلمى- كه سالار پسر اسوار نام داشت- با هم ملاقات كردند، هردو به علت كارهاى زشتى كه اسفار مرتكب شده بود و ضديتى كه با اسلام داشت، براى مخالفت و مبارزه با او با يكديگر هم‌پيمان شدند. سپس مرداويج به‌سوى لشكرگاه اسفار بازگشت و با ارسال نامه‌هایى سرداران سپاه او را به مخالفت با وى برانگيخت و آنان كه از كارهاى اسفار ناخشنود بودند دعوت مرداويج را پذيرفتند. اسفار احساس خطر كرد و گريخت و مرداويج بر سپاه او تسلط يافت و اموال و ذخايرش را به تصرف درآورد و با نيكى به افراد سپاه و اعطاى جوايز به آنان، توجهشان را به‌سوى خود معطوف داشت و سپس بر اسفار دست يافته و او را كشت و به توسعه متصرفات خود پرداخت.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15749?sectionNumber=2&pageNumber=6&viewType=html همان]</ref>

به نظر نویسنده، درباره اينكه پسران بويه چگونه روى كار آمدند، بهتر است از نوشته [[مسکویه، احمد بن محمد|ابوعلى مسكويه]] بهره گرفته شود كه هم خود در آن زمان مى‌زيسته و مصدر امور مهمى بوده و نيز از نظر علمى در حد اعلايى قرار داشته است. از اين روى وى به كتاب «تجارب الأمم» او اشاره نموده و خلاصه‌اى از مطالب متناسب با بحث وى را، ذكر كرده است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/15749?sectionNumber=2&pageNumber=17&viewType=html همان، ص17]</ref>