مباحث في عقائد أهل السنة المسمی المهند علی المفند: تفاوت میان نسخه‌ها

| کتابخانۀ دیجیتال نور =25579

# در عرضه مطالب خویش هیچ مطلب و ادعایی را مطرح نمی‌کند الا اینکه مستند به کتاب، سنت نبوی، اجماع امت و یا نظر یکی از ائمه مذاهب اربعه است، ولی خود را از ارتکاب لغزش و خطای احتمالی در ارائه مطالب مبرا نمی‌داند<ref>ر.ک: متن کتاب، ص40-42</ref>.

سؤال دوم، در این‌باره است که کدام‎یک از این دو امر برای زائر بهتر است: موقع حرکت، به نیت زیارت حضرت حرکت کند یا اینکه رفتن به مسجد النبی را نیز قصد نماید، با توجه به اینکه وهابیت معتقد است: کسی که به مدینه مسافر می‌کند، فقط باید زیارت مسجد نبوی را قصد نماید<ref>ر.ک: همان، ص40</ref>.

نگارنده در جواب بیان می‌دارد که زیارت قبر نبی اکرم(ص)، مسئله‌ای نیست که قابل شک و تردید باشد، بلکه از جمله مهم‎ترین مقربات الهی و بزرگ‎ترین ثواب‌ها و نجات‌دهنده‌ترین اسباب محسوب می‌شود؛ گرچه انسان برای درک آن از مال و جان مایه بگذارد و در موقع نائل شدن به چنین سفری نیت زیارت پیامبر اکرم(ص) و به‍‌همراه آن زیارت مسجد پیامبر و سایر مشاهد مشرفه را بکند، بلکه به قول ابن همام بهتر است فقط قصد زیارت حضرت نماید... و مؤید این مطلب است قول نبی اکرم(ص) که می‌فرماید: کسی که به زیارت من بیاید، درحالی‌که حاجتی غیر از زیارت من نداشته باشد، بر من لازم است که در روز قیامت از او شفاعت کنم<ref>ر.ک: همان، ص45-46</ref>.

نگارنده در این زمینه به‌صراحت بیان می‌دارد که از نظر ما و بزرگان از مشایخ ما توسل به نبی مکرم اسلام(ص) و انبیا و صالحین و صدیقین جایز است؛ به این صورت که در دعای خود بگوید: «اللهم إني أتوسل إليك بفلان أن تجيب دعوتي...»<ref>ر.ک: همان، ص50</ref>.

نویسنده در جواب به این سؤال بیان می‌دارد که اعتقاد ما در این موضوع این است که نبی مکرم اسلام(ص) در قبر شریفشان دارای حیاتی دنیوی، اما بدون تکلیفند و این امر مختص به نبی اسلام(ص) و سایر انبیا(ع) است و سایر مؤمنین، بلکه همه مردم فقط دارای حیات برزخی هستند. در اثبات این نظریه به سخنانی از بزرگان اهل سنت، مانند سیوطی استناد شده است<ref>ر.ک: همان، ص51</ref>.

سؤال ششم در مورد این است که آیا جایز است کسی که به مسجد النبی برای زیارت پیامبر اکرم(ص) رفته است، صورت خود را بر قبر ایشان گذاشته و به ایشان متوسل شود؟ نگارنده در جواب به ذکر نظرات مختلف از علمای اهل سنت در این زمینه اشاره می‌کند<ref>ر.ک: همان، ص53</ref>.

نگارنده در پاسخ می‌گوید: از نظر ما چنین افعالی استحباب دارد و این از راجح‌ترین و محبوب‎ترین مستحبات است، خواه به خواندن کتاب مزبور و اوراد آن باشد خواه به غیر آن<ref>ر.ک: همان، ص56-57</ref>.

جواب نگارنده این است که بر هر شخصی ضرورت دارد از یکی از ائمه چهارگانه تقلید کند؛ زیرا اگر کسی از این مسیر خارج شود و بخواهد با رأی شخصی و هوای نفس خویش استنباط احکام کرده و به دین عمل کند، به مسیری قدم نهاده که نهایت آن چیزی جز گمراهی و الحاد نیست. وی سپس تصریح می‌کند که او و مشایخ وی نیز در اصول و فروع دین از ابوحنیفه تقلید می‌کنند<ref>ر.ک: همان، ص58</ref>.

جواب مؤلف این است که بله در مرام و مکتب ما مستحب است انسان پس از طی مرحله تصحیح عقاید و تحصیل شرع، دست به دامن صاحب نفسی و راسخ القدمی در تصوف شده و با زهد و رغبت به آخرت علایق نفسانی و مادی خویش را از دنیا منقطع گرداند و در نهایت واصل إلی الحق شود<ref>ر.ک: همان، ص59</ref>.

نگارنده در این مسئله بیان می‌دارد که نظر ما این است که خداوند متعال منزه و بری از صفات مخلوقات است؛ یعنی زمان و مکان و جهت در ذات مقدسش راه ندارد و علمای متأخر این‌گونه آیات را تأویل می‌برند، با تأویلاتی مطابق با لغت و شرع، مانند اینکه منظور از «استوی»، استیلای خداوند متعال است بر تمام کائنات و منظور از ید، همان قدرت الهی است و مانند چنین تأویلاتی در جای دیگر<ref>ر.ک: همان، ص64</ref>.

افضلیت و برتری خاتم‌النبین(ص) بر سایر مخلوقات، از جمله سؤالات طرح‌شده است، که نویسنده در این‌باره معتقد است که رسول اکرم(ص)، افضل از جمیع خلائق است و هیچ بدیل و قرینی برای او متصور نیست<ref>ر.ک: همان، ص65</ref>.