پرش به محتوا

الفوائد المنتخبة،‌ الصحا‌ح‌ و الغرائب‌: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'رده:خرداد(99)' به '')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۵: خط ۳۵:
| شابک =  
| شابک =  
| تعداد جلد = 3
| تعداد جلد = 3
| کتابخانۀ دیجیتال نور =39402
| کتابخانۀ دیجیتال نور =57603
| کتابخوان همراه نور =57603
| کتابخوان همراه نور =57603
| کد پدیدآور =  
| کد پدیدآور =  
خط ۵۸: خط ۵۸:
صاحب‌نظران اهل سنّت، خبر را‌ به مستفیض، غریب و عزیز‌ تقسیم‌ کرده‌اند. دکتر [[صبحی صالح]] پس ‌از اینکه حدیث را به صحیح، حسن و ضعیف تقسیم می‌کند، می‌نویسد: و كما يوصف‌ الصحيح بأنه مسند و متصل، يوصف بأنه متواتر أو آحادي و يجوز وصفه بأنه غريب أو مشهور (همان ‌گونه که حدیث صحیح به مسند و متصل توصیف می‌شود، به متواتر و آحادی نیز‌ توصیف‌ می‌شود و نیز جایز است توصیف آن به غریب و مشهور).
صاحب‌نظران اهل سنّت، خبر را‌ به مستفیض، غریب و عزیز‌ تقسیم‌ کرده‌اند. دکتر [[صبحی صالح]] پس ‌از اینکه حدیث را به صحیح، حسن و ضعیف تقسیم می‌کند، می‌نویسد: و كما يوصف‌ الصحيح بأنه مسند و متصل، يوصف بأنه متواتر أو آحادي و يجوز وصفه بأنه غريب أو مشهور (همان ‌گونه که حدیث صحیح به مسند و متصل توصیف می‌شود، به متواتر و آحادی نیز‌ توصیف‌ می‌شود و نیز جایز است توصیف آن به غریب و مشهور).


دکتر نورالدین عتر در فصل دوم در مقام بیان انواع حدیث از جهت تعدد روات، می‌نویسد: و فيه هذه الأنواع‌: المتواتر‌، المشهور، المستفيض، العزيز، التابع، الشاهد (حدیث از جهت تعدد روات، مشتمل است بر این انواع: متواتر، مشهور، مستفیض، عزیز، تابع و شاهد).
دکتر [[عتر، نورالدین|نورالدین عتر]] در فصل دوم در مقام بیان انواع حدیث از جهت تعدد روات، می‌نویسد: و فيه هذه الأنواع‌: المتواتر‌، المشهور، المستفيض، العزيز، التابع، الشاهد (حدیث از جهت تعدد روات، مشتمل است بر این انواع: متواتر، مشهور، مستفیض، عزیز، تابع و شاهد).


عنوان مستفیض، غریب‌ و عزیز‌، در کلمات صاحب‌نظران اهل سنّت و عالمان شیعه به‌کار رفته، با این تفاوت که برخی از اهل سنت، حدیث صحیح را مقسم این اقسام دانسته‌اند<ref>ر.ک: رحمانی، محمد، ص54-55</ref>.
عنوان مستفیض، غریب‌ و عزیز‌، در کلمات صاحب‌نظران اهل سنّت و عالمان شیعه به‌کار رفته، با این تفاوت که برخی از اهل سنت، حدیث صحیح را مقسم این اقسام دانسته‌اند<ref>ر.ک: رحمانی، محمد، ص54-55</ref>.


دکتر نورالدین عتر در کتاب «شرح الشرح»، درباره تعریف «غریب»، چنین می‌نویسد: حدیث غریب، نزد محدثان، عبارت است از حدیثی که راوی آن، یک نفر باشد؛ چه راوی از امامی که احادیث‌ او‌ را جمع می‌کند، واحد باشد و یا از غیر امام<ref>ر.ک: همان، ص66</ref>.
دکتر [[عتر، نورالدین|نورالدین عتر]] در کتاب «شرح الشرح»، درباره تعریف «غریب»، چنین می‌نویسد: حدیث غریب، نزد محدثان، عبارت است از حدیثی که راوی آن، یک نفر باشد؛ چه راوی از امامی که احادیث‌ او‌ را جمع می‌کند، واحد باشد و یا از غیر امام<ref>ر.ک: همان، ص66</ref>.


[[حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله|حاکم نیشابوری]] پس از بیان اینکه حدیث غریب، اقسام گوناگونی دارد، سه نوع از غریب الحدیث‌ را‌ با مثال برمی‌شمارد: انواع حدیث غریب، زیاد است. مهم‌ترین آنها‌ سه‌ نوع است: اول، نقل‌ یک‌ نفر از یک نفر... دوم، نقل اهل یک شهر از یک نفر... سوم، نقل یک فرد از اهل یک‌ شهر‌.
[[حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله|حاکم نیشابوری]] پس از بیان اینکه حدیث غریب، اقسام گوناگونی دارد، سه نوع از غریب الحدیث‌ را‌ با مثال برمی‌شمارد: انواع حدیث غریب، زیاد است. مهم‌ترین آنها‌ سه‌ نوع است: اول، نقل‌ یک‌ نفر از یک نفر... دوم، نقل اهل یک شهر از یک نفر... سوم، نقل یک فرد از اهل یک‌ شهر‌.


دکتر عتر، حدیث غریب را از جهت دیگری تقسیم می‌کند. وی در این‌باره می‌نویسد: علما، حدیث غریب را از جهت طبقه غرابت، به اقسام زیادی‌ تقسیم‌ کرده‌اند که به دو قسم مهم، برگشت می‌کند: اول، «حدیث غریب از جهت متن‌ و سند» و آن عبارت است از حدیثی که روایت نمی‌شود، مگر از جهت‌ واحد (یعنی راوی در‌ تمام‌ طبقات، یک نفر است)؛ قسم دوم، «حدیث غریب تنها از جهت سند، نه متن» و آن عبارت است از حدیثی که نقل آن از راه‌های متعددی (از طریق یک راوی، یا صحابی‌ و یا گروهی از راویان) مشتهر شود، سپس یک راوی، آن را از غیر آن جهتی که مشهور شده است، روایت کند.
دکتر [[عتر، نورالدین|عتر]]، حدیث غریب را از جهت دیگری تقسیم می‌کند. وی در این‌باره می‌نویسد: علما، حدیث غریب را از جهت طبقه غرابت، به اقسام زیادی‌ تقسیم‌ کرده‌اند که به دو قسم مهم، برگشت می‌کند: اول، «حدیث غریب از جهت متن‌ و سند» و آن عبارت است از حدیثی که روایت نمی‌شود، مگر از جهت‌ واحد (یعنی راوی در‌ تمام‌ طبقات، یک نفر است)؛ قسم دوم، «حدیث غریب تنها از جهت سند، نه متن» و آن عبارت است از حدیثی که نقل آن از راه‌های متعددی (از طریق یک راوی، یا صحابی‌ و یا گروهی از راویان) مشتهر شود، سپس یک راوی، آن را از غیر آن جهتی که مشهور شده است، روایت کند.


لازم به ذکر است میان‌ تعریف عالمان شیعی از اصطلاح «غریب» با تعریف عالمان سنی، تفاوت قابل ‌توجهی وجود ندارد<ref>ر.ک: همان، ص66-67</ref>.
لازم به ذکر است میان‌ تعریف عالمان شیعی از اصطلاح «غریب» با تعریف عالمان سنی، تفاوت قابل ‌توجهی وجود ندارد<ref>ر.ک: همان، ص66-67</ref>.
خط ۸۳: خط ۸۳:
روش [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب]] در تخریج احادیث:
روش [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب]] در تخریج احادیث:
# در پی هر حدیث، بلافاصله و مستقیما تخریج آن آمده، مگر یک حدیث که تخریج آن در پی حدیث بعدی صورت گرفته؛ چون هر دو دارای یک سند بوده‌اند.
# در پی هر حدیث، بلافاصله و مستقیما تخریج آن آمده، مگر یک حدیث که تخریج آن در پی حدیث بعدی صورت گرفته؛ چون هر دو دارای یک سند بوده‌اند.
# گاهی یک حدیث، متفق‌علیه بوده، ولی خطیب آن را تنها از [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]] یا [[صحيح مسلم|صحیح مسلم]]، تخریج کرده است.
# گاهی یک حدیث، متفق‌علیه بوده، ولی [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب]] آن را تنها از [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]] یا [[صحيح مسلم|صحیح مسلم]]، تخریج کرده است.
# گاهی [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب]]، در اثنای تخریج حدیث مهروانی، تعدادی احادیث را برای تنبیه بر فایده‌ای مورد نظر، ‌آورده است.
# گاهی [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب]]، در اثنای تخریج حدیث مهروانی، تعدادی احادیث را برای تنبیه بر فایده‌ای مورد نظر، ‌آورده است.
# گاهی اختلاف روات را در سند حدیث و لفظ آن تبیین ‌کرده است.
# گاهی اختلاف روات را در سند حدیث و لفظ آن تبیین ‌کرده است.
خط ۱۱۳: خط ۱۱۳:


==پانویس==
==پانویس==
<references/>
<references />




۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش