۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
وفا، محمد بن محمد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '==وابسته‌ها== [[' به '==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} [[') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۱: | خط ۳۱: | ||
</div> | </div> | ||
درباره زندگى و انديشه‌ها و آثار '''محمّد وفا كبير شاذلى'''، اطلاعات چندانى در دست نيست و در كتب صوفيان و تراجم نيز گزارش جامعى مشاهده نشد. نام او سيد محمّد و كنيه‌اش ابوالفضل يا ابوالفتح، مشهور به سيّد محمّد وفا شاذلى، فرزند محمّد (نجم) بن محمّد اسكندرى بود | درباره زندگى و انديشه‌ها و آثار '''محمّد وفا كبير شاذلى'''، اطلاعات چندانى در دست نيست و در كتب صوفيان و تراجم نيز گزارش جامعى مشاهده نشد. نام او سيد محمّد و كنيه‌اش ابوالفضل يا ابوالفتح، مشهور به سيّد محمّد وفا شاذلى، فرزند محمّد (نجم) بن محمّد اسكندرى بود<ref>الأعلام، خيرالدين الزركلی، ج 7، ص 37</ref> | ||
او در سال 702ق، در اسكندريه به دنيا آمد و در آنجا رشد كرد. از استادان و مربيان او و صفات آنان و درس‌هاى خوانده‌شده و زمان و مكان و ديگر خصوصيات تعليم و تربيت او اطلاعى در دست نيست، امّا همين مقدار ذكر شده است كه وى مسلك استاد ابوالحسن شاذلى را بر طبق دستور و راهنمايى امام سير و سلوك، داوود بن ماخلا پيمود و آنگاه به «اخميم» روى كرد و در همان جا همسرى برگزيد. جزئيات و مشخصات زمانى و مكانى ازدواج و نام و ويژگى‌هاى همسرش و مدت زندگى مشتركش و... نيز ذكر نشده است. همچنين سخنى از ثمره ازدواج سيد محمد وفا و نام و نشان فرزند يا فرزندانش به ميان نيامده است، جز اينكه پسرى براى او به نام سيد على ذكر شده است | او در سال 702ق، در اسكندريه به دنيا آمد و در آنجا رشد كرد. از استادان و مربيان او و صفات آنان و درس‌هاى خوانده‌شده و زمان و مكان و ديگر خصوصيات تعليم و تربيت او اطلاعى در دست نيست، امّا همين مقدار ذكر شده است كه وى مسلك استاد ابوالحسن شاذلى را بر طبق دستور و راهنمايى امام سير و سلوك، داوود بن ماخلا پيمود و آنگاه به «اخميم» روى كرد و در همان جا همسرى برگزيد. جزئيات و مشخصات زمانى و مكانى ازدواج و نام و ويژگى‌هاى همسرش و مدت زندگى مشتركش و... نيز ذكر نشده است. همچنين سخنى از ثمره ازدواج سيد محمد وفا و نام و نشان فرزند يا فرزندانش به ميان نيامده است، جز اينكه پسرى براى او به نام سيد على ذكر شده است<ref>كتاب الأزل،محمد بن محمد، ص 6</ref> | ||
وى بعد از ازدواج به قاهره رفت و در منطقه روضه - در كنار نيل - سكنى گزيد و كم‌كم يارانش زياد شدند و دولتى‌ها هم به‌طرف او روى آوردند. تاريخ دقيق و مشخصات اين حوادث نيز مجهول است. او سرسلسله و بنيان‌گذار فرقه وفائيه در مصر و داراى اصالتى مغربى بود و تابعان و پيروانى داشت و از نظر مذهبى، مالكى بود | وى بعد از ازدواج به قاهره رفت و در منطقه روضه - در كنار نيل - سكنى گزيد و كم‌كم يارانش زياد شدند و دولتى‌ها هم به‌طرف او روى آوردند. تاريخ دقيق و مشخصات اين حوادث نيز مجهول است. او سرسلسله و بنيان‌گذار فرقه وفائيه در مصر و داراى اصالتى مغربى بود و تابعان و پيروانى داشت و از نظر مذهبى، مالكى بود<ref>الأعلام، ج 7، ص 37</ref> | ||
محمّد وفا، كتاب‌هاى بسيارى در باب شريعت، طريقت و حقيقت پديد آورد. كتاب‌هاى «الصور»، «العروش»، «المعارج»، «الواردات»، «فصول الحقائق»، «تأصيل الأزمان»، «تفصيل الأكوان»، «ترجمان الأشواق» و «روضة العشاق»، «شعائر العرفان في ألواح الكتمان»، «نفائس العرفان من أنفاس الرحمان»، «المقامات السنية المخصوص بها السادة الصوفية»، «بهجة الإرشاد في الفقه»، «حزب السادات في جميع العبادات» و «كتاب الأزل» از آثار علمى اوست | محمّد وفا، كتاب‌هاى بسيارى در باب شريعت، طريقت و حقيقت پديد آورد. كتاب‌هاى «الصور»، «العروش»، «المعارج»، «الواردات»، «فصول الحقائق»، «تأصيل الأزمان»، «تفصيل الأكوان»، «ترجمان الأشواق» و «روضة العشاق»، «شعائر العرفان في ألواح الكتمان»، «نفائس العرفان من أنفاس الرحمان»، «المقامات السنية المخصوص بها السادة الصوفية»، «بهجة الإرشاد في الفقه»، «حزب السادات في جميع العبادات» و «كتاب الأزل» از آثار علمى اوست<ref>كتاب الأزل، ص 7</ref> | ||
او در شعر نبوغى داشت و ديوان شعرى از او برجاى مانده و به سبک ابن فارض و ديگران قصيده‌هايى سروده است | او در شعر نبوغى داشت و ديوان شعرى از او برجاى مانده و به سبک ابن فارض و ديگران قصيده‌هايى سروده است<ref>الأعلام، ج 7، ص 37</ref> | ||
شيخ عبدالوهاب [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] كه كتابى درباره زندگى و مناقب محمّد وفا شاذلى دارد، در كتاب طبقاتش نوشته است كه او از بزرگ‌ترين عارفان بود و از سيد على فرزند سيد محمد وفا نقل كرده كه پدرش خاتم اولياء و صاحب منزلتى بزرگ بود و كتاب‌هاى زيادى داشت كه در كودكى، درحالى‌كه هفت يا ده سال داشت، آن را نوشته بود. [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] افزوده است كه سخنان منظوم و منثور سيد محمد وفا رمزهايى شگفت است كه به طلسم مى‌ماند و تاكنون رازش ناگشوده مانده است | شيخ عبدالوهاب [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] كه كتابى درباره زندگى و مناقب محمّد وفا شاذلى دارد، در كتاب طبقاتش نوشته است كه او از بزرگ‌ترين عارفان بود و از سيد على فرزند سيد محمد وفا نقل كرده كه پدرش خاتم اولياء و صاحب منزلتى بزرگ بود و كتاب‌هاى زيادى داشت كه در كودكى، درحالى‌كه هفت يا ده سال داشت، آن را نوشته بود. [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] افزوده است كه سخنان منظوم و منثور سيد محمد وفا رمزهايى شگفت است كه به طلسم مى‌ماند و تاكنون رازش ناگشوده مانده است<ref>كتاب الأزل، ص 4</ref> | ||
هرچند جناب [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] مذكور، مقصود و مصداقش را از اين طلسم و معما به‌صورت روشن بيان نكرده است، لكن اگرچه كلام او مبالغه‌اى بيش نيست و لكن درهرحال اثر علمى سيد محمد وفا شاذلى به نام «كتاب الأزل» بر جايگاه بلند او در بحث از علم حقايق الهى دلالت دارد. | هرچند جناب [[شعرانی، ابوالحسن|شعرانى]] مذكور، مقصود و مصداقش را از اين طلسم و معما به‌صورت روشن بيان نكرده است، لكن اگرچه كلام او مبالغه‌اى بيش نيست و لكن درهرحال اثر علمى سيد محمد وفا شاذلى به نام «كتاب الأزل» بر جايگاه بلند او در بحث از علم حقايق الهى دلالت دارد. | ||
او ملقب به وفا شده؛ زيرا گفته‌اند و ادعا شده كه زمانى رود نيل متوقف شد و بالا نيامد، پس مردم مصر قصد بازگشت و كوچ كردند، ولى او به‌سوى رود آمد و گفت: با اذن الهى بالا بيا، پس در آن روز رود نيل 17 ذراع بالا آمد و به اندازه لازم رسيد و به اصطلاح وفا كرد و مردم نيز سيد محمد را به همين مناسبت، وفا ناميدند | او ملقب به وفا شده؛ زيرا گفته‌اند و ادعا شده كه زمانى رود نيل متوقف شد و بالا نيامد، پس مردم مصر قصد بازگشت و كوچ كردند، ولى او به‌سوى رود آمد و گفت: با اذن الهى بالا بيا، پس در آن روز رود نيل 17 ذراع بالا آمد و به اندازه لازم رسيد و به اصطلاح وفا كرد و مردم نيز سيد محمد را به همين مناسبت، وفا ناميدند<ref>همان، ص 6</ref> | ||
او گرچه در بين عارفان دوره اسلامى چندان معروف نيست، ولى واعظى تأثيرگذار بود كه سخنش در قلب‌ها نفوذ مى‌كرد | او گرچه در بين عارفان دوره اسلامى چندان معروف نيست، ولى واعظى تأثيرگذار بود كه سخنش در قلب‌ها نفوذ مى‌كرد<ref>الأعلام، ج 7، ص 37</ref> بى‌ترديد مى‌توان گفت كه او عارفى نكته‌سنج و هوشمند بود كه كوشيد مطالبش را در آثارش و به‌ويژه در «كتاب الأزل» با آيات قرآن كريم مستند و موجّه سازد<ref>كتاب الأزل، ص 6</ref> | ||
به نظر مى‌رسد وى آگاهانه عبارات و اسماء و صفاتى را براى بحث و گفتگو درباره خدا برگزيده كه در آيات قرآن كريم آمده تا اثبات شود كه مطالب عرفانى، مستند به معارف قرآن است و دشمنان سطحى‌نگر نتوانند عرفان و عارفان را تضعيف و متهم به التقاط و بى‌دينى كنند. محمّد وفا كبير سرانجام در روز سه‌شنبه يازدهم ربيع‌الاول سال 765ق، در قاهره درگذشت و بنا بر وصيت خودش، در قرافه بين ضريح استاد ابوالسعود بن ابى‌العشائر و تاج‌الدين بن عطاء الله مدفون شد | به نظر مى‌رسد وى آگاهانه عبارات و اسماء و صفاتى را براى بحث و گفتگو درباره خدا برگزيده كه در آيات قرآن كريم آمده تا اثبات شود كه مطالب عرفانى، مستند به معارف قرآن است و دشمنان سطحى‌نگر نتوانند عرفان و عارفان را تضعيف و متهم به التقاط و بى‌دينى كنند. محمّد وفا كبير سرانجام در روز سه‌شنبه يازدهم ربيع‌الاول سال 765ق، در قاهره درگذشت و بنا بر وصيت خودش، در قرافه بين ضريح استاد ابوالسعود بن ابى‌العشائر و تاج‌الدين بن عطاء الله مدفون شد<ref>همان، ص 4</ref> | ||
== | ==پانويس == | ||
<references /> | |||
== منابع مقاله == | |||
#كتاب الأزل، محمد وفا الكبير، ضبطه و صحّحه و علّق عليه الشيخ الدكتور عاصم إبراهيم الكيالي الحسيني الشاذلي الدرقاوي، دارالكتب العلمية بيروت، الطبعة الأولى 1427ق. | |||
#الأعلام؛ قاموس التراجم لأشهر الرجال و النساء من العرب و المستعربين و المستشرقين، خيرالدين الزركلي، دارالعلم للملايين بيروت، الطبعة السادسة العشرة 2005م. | |||
| خط ۶۹: | خط ۷۱: | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||
[[رده:آذر(1400)]] | |||