پرش به محتوا

ترجمه روزنامه‌جات هندوستان: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'یـ' به 'ی'
جز (جایگزینی متن - 'تـ' به 'ت')
جز (جایگزینی متن - 'یـ' به 'ی')
خط ۵۴: خط ۵۴:
زبیر پاشا در ادامه از سعایت یکی از خادمان فرزندش سلیمان، نزد ژنرال گردن که منجر به عزل او شد، گلایه می‌کند و از کشته شدن تعدادی از علما به دستور او سخن می‌گوید: «سلیمان چون از صورت معامله مطلع شد، به قصد برائت ذمه چند نفر از علمای سودان را به نزد جنرال گردن فرستاد تا تصدیق بر حسن خدمات سلیمان و تکذیب اقاویل مفتری سابق الذکر نمایند. جنرال موصوف قبل از رسیدگی مشارالیهم را به قتل رسانید. ثانیاً دو نفر دیگر از علما را فرستاده، مشارالیه آنها را نیز هلاک نمود و آنچه تصور می‌نماییم که آیا این چه نوع رفتاری بوده که در حق فرستادگان مرعی داشته‌اند، درجه خیال من به انتها نمی‌رسد»<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>‎.  
زبیر پاشا در ادامه از سعایت یکی از خادمان فرزندش سلیمان، نزد ژنرال گردن که منجر به عزل او شد، گلایه می‌کند و از کشته شدن تعدادی از علما به دستور او سخن می‌گوید: «سلیمان چون از صورت معامله مطلع شد، به قصد برائت ذمه چند نفر از علمای سودان را به نزد جنرال گردن فرستاد تا تصدیق بر حسن خدمات سلیمان و تکذیب اقاویل مفتری سابق الذکر نمایند. جنرال موصوف قبل از رسیدگی مشارالیهم را به قتل رسانید. ثانیاً دو نفر دیگر از علما را فرستاده، مشارالیه آنها را نیز هلاک نمود و آنچه تصور می‌نماییم که آیا این چه نوع رفتاری بوده که در حق فرستادگان مرعی داشته‌اند، درجه خیال من به انتها نمی‌رسد»<ref>ر.ک: همان، ص10</ref>‎.  


ژنرال گوردون‎ در‎ سال 1887م، فرماندار و حکمران کل‎ سودان‎ شد و این نخستین‌بار بود که فردی مسیحی به فرمانداری سودان می‌رسید. او ایالات‎ مختلف سودان را در میان‎ همکاران‎ اروپایی‎ خود از ایتالیا‎، آلمان‎، اتریش و... تقسیم کرد و نتیجه‎ این‎ اقدام این شد که سودان اگرچه رسماً تحت کنترل دولت مصر بود، اما‎ عملاً‎ در تملک نمایندگان استعمار اروپایی بود‎. پیـامد‎ چنین اتفاقی‎ چیزی‎ جز‎ رنج و فقر برای مردم‎ سودان نبود؛ زیرا حاکمان اروپایی مالیات‎های بسیار سنگینی بر مردم تحمیل می‌کردند و با کسب سودهای‎ کلان‎، اهالی سودان را غارت می‌کردند؛ چـیزی‎ کـه‎ در‎ ایـن‎ میان‎ قابل پیش بینی‎ بود‎‎. ازایـن‌رو، تحمل چنین وضعیت فلاکت‌باری برای مردم سودان ممکن نبود و خبر از وقوع قیام‎های گسترده‎ مردمی‎ در‎ سراسر این سرزمین علیه دولت مصری - ‎اروپایی‎ می‌داد‎<ref>ر.ک: کاظمی‎ راد، رضا؛ مقری، احمد، ص11</ref>‎.  
ژنرال گوردون‎ در‎ سال 1887م، فرماندار و حکمران کل‎ سودان‎ شد و این نخستین‌بار بود که فردی مسیحی به فرمانداری سودان می‌رسید. او ایالات‎ مختلف سودان را در میان‎ همکاران‎ اروپایی‎ خود از ایتالیا‎، آلمان‎، اتریش و... تقسیم کرد و نتیجه‎ این‎ اقدام این شد که سودان اگرچه رسماً تحت کنترل دولت مصر بود، اما‎ عملاً‎ در تملک نمایندگان استعمار اروپایی بود‎. پیامد‎ چنین اتفاقی‎ چیزی‎ جز‎ رنج و فقر برای مردم‎ سودان نبود؛ زیرا حاکمان اروپایی مالیات‎های بسیار سنگینی بر مردم تحمیل می‌کردند و با کسب سودهای‎ کلان‎، اهالی سودان را غارت می‌کردند؛ چـیزی‎ کـه‎ در‎ این‎ میان‎ قابل پیش بینی‎ بود‎‎. ازاین‌رو، تحمل چنین وضعیت فلاکت‌باری برای مردم سودان ممکن نبود و خبر از وقوع قیام‎های گسترده‎ مردمی‎ در‎ سراسر این سرزمین علیه دولت مصری - ‎اروپایی‎ می‌داد‎<ref>ر.ک: کاظمی‎ راد، رضا؛ مقری، احمد، ص11</ref>‎.  


در بخش دیگری از مطالب کتاب به نقل از کشف الاخبار، نامه هربرت پاشا را ارائه کرده، می‌نویسد: «هربرت پاشا در تاریخ یازدهم آوریل از قسطنطنیه، مضمونی متعلق به معاملات مصر برای اداره روزنامه لندن طیمس ارسال و مدیر اخبار مذکور شرح آن را بعینها درج روزنامه خود نموده است. صورت مکتوب پاشای موصوف ازاین‎قرار است: از قراری‎ که به ‎وضوح رسید، اهالی انگلیستان مایلند که در حق دوست قدیمی و محب صمیمی ایشان دولت عثمانی راستی و انصاف از رفتار مرعی و منظور شود. از استماع این مطلب بسیار مسرور و خوشوقت شده‌ام. «مستر کلید استون»، در مجلس وکلای ملت در یکی از تقریرات خود بیان نموده است (مطلبی را که تاکنون هیچ‎یک از وزرای اعظم انگلیستان بیان ننموده) که مسئله مصر در واقع یک نحوی است که دولت انگلیس و سایر دول متمدنه را درباره او ربطی است؛ لیکن بر ما لازم است که حقوق و روابطی که دولت عثمانی در باب مسئله مصر دارد، به‌طور درستی ملحوظ داریم...»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص15-14</ref>‎.
در بخش دیگری از مطالب کتاب به نقل از کشف الاخبار، نامه هربرت پاشا را ارائه کرده، می‌نویسد: «هربرت پاشا در تاریخ یازدهم آوریل از قسطنطنیه، مضمونی متعلق به معاملات مصر برای اداره روزنامه لندن طیمس ارسال و مدیر اخبار مذکور شرح آن را بعینها درج روزنامه خود نموده است. صورت مکتوب پاشای موصوف ازاین‎قرار است: از قراری‎ که به ‎وضوح رسید، اهالی انگلیستان مایلند که در حق دوست قدیمی و محب صمیمی ایشان دولت عثمانی راستی و انصاف از رفتار مرعی و منظور شود. از استماع این مطلب بسیار مسرور و خوشوقت شده‌ام. «مستر کلید استون»، در مجلس وکلای ملت در یکی از تقریرات خود بیان نموده است (مطلبی را که تاکنون هیچ‎یک از وزرای اعظم انگلیستان بیان ننموده) که مسئله مصر در واقع یک نحوی است که دولت انگلیس و سایر دول متمدنه را درباره او ربطی است؛ لیکن بر ما لازم است که حقوق و روابطی که دولت عثمانی در باب مسئله مصر دارد، به‌طور درستی ملحوظ داریم...»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص15-14</ref>‎.
خط ۶۰: خط ۶۰:
از جمله نکات جالب، ارسال یکی از اعضای پارلمان انگلستان به‌عنوان روزنامه‌نگار دیلی نیوز لندن به سودان است. هدف او اطلاع از عقاید و آرای مهدی و انتشار در روزنامه‌ها بوده است. او در رابطه با این موضوع می‌نویسد: «عقیده مهدی این است که چون به‎ طرف عامه اهالی دنیا به نظر تعمق ملاحظه نمايیم، این معنی بعید از انصاف و مروت به ‎نظر می‌آید که بعضی از افراد ناس صاحب دولت و حشمت باشند و برخی از ایشان برای نان شبینه مختاج و برای این معنی دلیل موجهی دارد که عمومی بنی ‎نوع بشر از غنی و فقیر از نسل یک پدرند؛ پس انصاف این است که تمام برادران در حالت مساوات یکسان باشند»<ref>ر.ک: همان، ص‎22-21</ref>‎.  
از جمله نکات جالب، ارسال یکی از اعضای پارلمان انگلستان به‌عنوان روزنامه‌نگار دیلی نیوز لندن به سودان است. هدف او اطلاع از عقاید و آرای مهدی و انتشار در روزنامه‌ها بوده است. او در رابطه با این موضوع می‌نویسد: «عقیده مهدی این است که چون به‎ طرف عامه اهالی دنیا به نظر تعمق ملاحظه نمايیم، این معنی بعید از انصاف و مروت به ‎نظر می‌آید که بعضی از افراد ناس صاحب دولت و حشمت باشند و برخی از ایشان برای نان شبینه مختاج و برای این معنی دلیل موجهی دارد که عمومی بنی ‎نوع بشر از غنی و فقیر از نسل یک پدرند؛ پس انصاف این است که تمام برادران در حالت مساوات یکسان باشند»<ref>ر.ک: همان، ص‎22-21</ref>‎.  


در خلال سده 18 و 19م، شرایط‎ اجتماعی‎ در بسیاری از جـوامع مسلمان به‌گونه‌ای رقم خورد کـه پیـدایش مدعیان مهدویت با انگیزه اصلاح جامعه و مبارزه علیه استعمار رو به تزاید گذاشت. مهدی سودانی را بهترین نمونه‎ از‎ چنین مدعیانی دانسته‌اند. آنچه از هـمه این عوامل برداشت می‌شود این است که ظـهور مهدی سودانی و ادعای وی مبنی بر مهدی موعود بودن، نه بر اساس‎ وجود‎ خصوصیات‎ شخصی خـاص در وی و نه‎ بر‎ اساس‎ پیشگویی و یا پیش‌بینی شـخصی خـاص مبنی بر ظـهور وی، بلکه معلول شرایط اجتماعی زمان او بوده است. هیچ‎کدام از عوامل ذکرشده‎ برای‎ قیام و ادعای وی به شخص او مرتبط نمی‌شود‎، بلکه‎ هـمه بیان‌کننده اوضاع اجتماعی مردمی است کـه سودانی در میان آنان زیـسته و از میان آنان برخاسته است و این‎ مطلب‎ به‌خوبی مؤید این ادعاست که برخی ادعاهای منجی‌باورانه، معلول شرایط‎ اجتماعی ناشی از فـقر، ظـلم و فـساد است. موثقی نیز این ادعا را تأیید کـرده و می‌نویسد: بنابراین زمینه و ریـشه‎ ایـن‎ جنبش‎ را باید در اوضاع داخلی جستجو کرد. از‎ دیگر‎ نشانه‌های تأیید این ادعا‎، هدفی است که جنبش مهدی سودانی داشته و به آن دعوت می‌کرد؛ سودانی‎ و پیروانش‎ مردم‎ را به قیام علیه تاراج‎گری اروپاییان و استبداد پادشاهان ترک و مصر فرامی‌خواندند‎. جمله معروف‎ آنها همان است که: «کندن هزار قبر بهتر از پرداخت یک دینار مالیات است». ازاین‌رو کاملاً مشخص است کـه ظـهور و دعوت مهدی سودانی کاملاً ماهیتی‎ ضد‎ استعماری، ملی‌گرایانه و استقلال‎طلبانه داشته است.<ref>ر.ک: کاظمی‎ راد، رضا؛ مقری، احمد، ص14</ref>‎.
در خلال سده 18 و 19م، شرایط‎ اجتماعی‎ در بسیاری از جـوامع مسلمان به‌گونه‌ای رقم خورد کـه پیدایش مدعیان مهدویت با انگیزه اصلاح جامعه و مبارزه علیه استعمار رو به تزاید گذاشت. مهدی سودانی را بهترین نمونه‎ از‎ چنین مدعیانی دانسته‌اند. آنچه از هـمه این عوامل برداشت می‌شود این است که ظـهور مهدی سودانی و ادعای وی مبنی بر مهدی موعود بودن، نه بر اساس‎ وجود‎ خصوصیات‎ شخصی خـاص در وی و نه‎ بر‎ اساس‎ پیشگویی و یا پیش‌بینی شـخصی خـاص مبنی بر ظـهور وی، بلکه معلول شرایط اجتماعی زمان او بوده است. هیچ‎کدام از عوامل ذکرشده‎ برای‎ قیام و ادعای وی به شخص او مرتبط نمی‌شود‎، بلکه‎ هـمه بیان‌کننده اوضاع اجتماعی مردمی است کـه سودانی در میان آنان زیسته و از میان آنان برخاسته است و این‎ مطلب‎ به‌خوبی مؤید این ادعاست که برخی ادعاهای منجی‌باورانه، معلول شرایط‎ اجتماعی ناشی از فـقر، ظـلم و فـساد است. موثقی نیز این ادعا را تأیید کـرده و می‌نویسد: بنابراین زمینه و ریشه‎ این‎ جنبش‎ را باید در اوضاع داخلی جستجو کرد. از‎ دیگر‎ نشانه‌های تأیید این ادعا‎، هدفی است که جنبش مهدی سودانی داشته و به آن دعوت می‌کرد؛ سودانی‎ و پیروانش‎ مردم‎ را به قیام علیه تاراج‎گری اروپاییان و استبداد پادشاهان ترک و مصر فرامی‌خواندند‎. جمله معروف‎ آنها همان است که: «کندن هزار قبر بهتر از پرداخت یک دینار مالیات است». ازاین‌رو کاملاً مشخص است کـه ظـهور و دعوت مهدی سودانی کاملاً ماهیتی‎ ضد‎ استعماری، ملی‌گرایانه و استقلال‎طلبانه داشته است.<ref>ر.ک: کاظمی‎ راد، رضا؛ مقری، احمد، ص14</ref>‎.


کتاب با دو مطلب: اول: ممانعت حکام چینی اهل کاشغر از تجارت مسلمانان رعایای روس با غیر کاشغری‌ها؛ دوم: تظلم هندی‌ها از قرنطینه کشتی‌هایشان در بنادر مصر و ایتالیا، به پایان آمده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص31-30</ref>‎.  
کتاب با دو مطلب: اول: ممانعت حکام چینی اهل کاشغر از تجارت مسلمانان رعایای روس با غیر کاشغری‌ها؛ دوم: تظلم هندی‌ها از قرنطینه کشتی‌هایشان در بنادر مصر و ایتالیا، به پایان آمده است.<ref>ر.ک: متن کتاب، ص31-30</ref>‎.  
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش