۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
دیوان کاتبی نیشابوری (ترشیزی): تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نـ' به 'ن') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
| موضوع =شعر فارسی - قرن 9ق. | | موضوع =شعر فارسی - قرن 9ق. | ||
| ناشر =آستان قدس | | ناشر =آستان قدس رضوی، بنياد پژوهشهای اسلامى | ||
| مکان نشر =ايران - مشهد مقدس | | مکان نشر =ايران - مشهد مقدس | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
| شابک = | | شابک = | ||
| تعداد جلد =1 | | تعداد جلد =1 | ||
| کتابخانۀ دیجیتال نور = | | کتابخانۀ دیجیتال نور =12124 | ||
| کتابخوان همراه نور =12124 | | کتابخوان همراه نور =12124 | ||
| کد پدیدآور =2533 | | کد پدیدآور =2533 | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''دیوان کاتبی نیشابوری (ترشیزی)'''، مجموعه غزلیات [[کاتبی ترشیزی، محمد بن عبدالله|محمد بن عبدالله کاتبی نیشابوری (ترشیزی)]]، شاعر نیمه اول قرن نهم هجری است که در زمان خود سرآمد شعرا بوده است. این دیوان توسط تقی وحیدیان | '''دیوان کاتبی نیشابوری (ترشیزی)'''، مجموعه غزلیات [[کاتبی ترشیزی، محمد بن عبدالله|محمد بن عبدالله کاتبی نیشابوری (ترشیزی)]]، شاعر نیمه اول قرن نهم هجری است که در زمان خود سرآمد شعرا بوده است. این دیوان توسط [[وحیدیان، تقی|تقی وحیدیان کامیار]]، سعید خومحمدی خیرآبادی و مجتبی جوادینیا تصحیح شده است. مقدمه تحقیقی اثر نیز به قلم [[وحیدیان، تقی|تقی وحیدیان کامیار]] نوشته شده است. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
تاکنون از کاتبی یک دیوان و خمسه، یعنی پنج مثنوی به عهد ما رسیده است که همه این اشعار، کلیات شاعر را تشکیل میدهد. دیوان کاتبی، حاوی اشعاری در قالبهای مختلف قصیده، غزل، قطعه، معما و فردیات میباشد و عدد ابیات آن با توجه به نسخهای که در کتابخانه دانشگاه استانبول وجود دارد و مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته، 5846 بیت است.<ref>ر.ک: بیلگن، عبدالسلام، ص67</ref>؛ اما در این کتاب تنها بخش غزلیات دیوان کاتبی ارائه شده است. | |||
کتاب با ذکر شرح حال شاعر آغاز شده است. پس از آن ویژگیهای شعر کاتبی مورد بررسی قرار گرفته است. کاتبی در نیمه دوم قرن هشتم به دنیا آمد و در نیمه اول قرن نهم درگذشته است. [[صفا، ذبیحالله|دکتر صفا]] در کتاب تاریخ ادبیات، ضمن بحث از نابسامانی نثر و شعر و کممایگی پارسیگویان این دوره مینویسد: «از مسائل دیگری که مسلماً در سستی زبان فارسی در آثار ادبی این دوران مؤثر افتاده آن است که استادان زبان فارسی که میبایست مربی شاعران و نویسندگان جدید باشند، بهتدریج از میان رفتند و در نتیجه کار شعر و نثر به دست کسانی افتاد که بهره آنان از فنون ادب کم بود»<ref>ر.ک: مقدمه، ص11</ref>. | کتاب با ذکر شرح حال شاعر آغاز شده است. پس از آن ویژگیهای شعر کاتبی مورد بررسی قرار گرفته است. کاتبی در نیمه دوم قرن هشتم به دنیا آمد و در نیمه اول قرن نهم درگذشته است. [[صفا، ذبیحالله|دکتر صفا]] در کتاب تاریخ ادبیات، ضمن بحث از نابسامانی نثر و شعر و کممایگی پارسیگویان این دوره مینویسد: «از مسائل دیگری که مسلماً در سستی زبان فارسی در آثار ادبی این دوران مؤثر افتاده آن است که استادان زبان فارسی که میبایست مربی شاعران و نویسندگان جدید باشند، بهتدریج از میان رفتند و در نتیجه کار شعر و نثر به دست کسانی افتاد که بهره آنان از فنون ادب کم بود»<ref>ر.ک: مقدمه، ص11</ref>. | ||
| خط ۵۰: | خط ۵۰: | ||
هنروری کاتبی نهتنها در قصاید و مثنویهای وی متجلی است، که در وادی غزل نیز مورد توجه شاعران همروزگار و پس از خود شده است. غزلیات او به رسم غزلگویان زمانهاش، چون شیخ کمال خجندی، بیشتر شش و هفت بیتی است و در سادگی به زبان اهل کوی و برزن میماند؛ در قطعهای میگوید: | هنروری کاتبی نهتنها در قصاید و مثنویهای وی متجلی است، که در وادی غزل نیز مورد توجه شاعران همروزگار و پس از خود شده است. غزلیات او به رسم غزلگویان زمانهاش، چون شیخ کمال خجندی، بیشتر شش و هفت بیتی است و در سادگی به زبان اهل کوی و برزن میماند؛ در قطعهای میگوید: | ||
{{شعر}}{{ب|''جهتی هست که اکثر غزلم شش بیت است ''|2='' بشنو این معنی و جز فرد جهان مشمارم''}}{{ب|''پنج نیست مرا رسم ولی شش اولی ''|2='' تا بدانند که در شعر یکی دینارم'' | {{شعر}}{{ب|''جهتی هست که اکثر غزلم شش بیت است ''|2='' بشنو این معنی و جز فرد جهان مشمارم''}}{{ب|''پنج نیست مرا رسم ولی شش اولی ''|2='' تا بدانند که در شعر یکی دینارم''<ref>ر.ک: حیدری یساولی، علی، ص137</ref>}}{{پایان شعر}} | ||
غزلهای کاتبی با این ابیات در پشیمانی از گناه و امید به رحمت و بخشش الهی آغاز شده است: | غزلهای کاتبی با این ابیات در پشیمانی از گناه و امید به رحمت و بخشش الهی آغاز شده است: | ||