ثلاثيات الكليني وقرب الإسناد: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ثلاثيات الكليني وقرب الإسناد'''، نوشته امین ترمس عاملی طوسی، کتابی در بررسی روایات ثلاثی در کتاب کلینی (متوفی 329ق) و قرب الإسناد‌ عبداللّه بن جعفر حـمیری قمی (متوفی 304ق) است. آیت‌الله سید احمد مددی بر کتاب مقدمه نوشته است.  

# مقدمه‌ای مفصل به قلم آیت‌الله سید احمد مددی؛

کـتاب شـریف کـافی تألیف ابوجعفر محمد بن یعقوب کلینی (متوفی 329ق) و قرب الإسناد اثر ابوعباس‌ عبداللّه بن جعفر حـمیری قمی (متوفی 304ق) گنجینه‌های پرخیر و برکتی هستند که کریمانه‌ خوان نعمت را بر‌ تشنگان‌ مـعارف اهل‌بیت(ع) گسترانیده‌انـد و چـه‌بسیار فقیهان و محققانی که از آن بهره‌ها برده‌اند و پژوهش‌های قابل توجه - گاه تکراری - ‌درباره آنها صورت گرفته است؛ از جمله این پژوهش‌ها کتاب «ثلاثيات الكليني وقرب الإسناد»، تألیف امین ترمس عاملی است<ref>ر.ک: حائری ‌جم، صادق، ص300</ref>‏.  

فصل دوم‌: اصطلاح‌ ثلاثیات و منشأ آن: منظور از ثلاثیات روایاتی است که به سه واسطه روایت می‌شود. از دیدگاه عامه روایتی است که بین مخرج حدیث و نبی سه راوی باشد: صحابی، تابعی و تابعی تابعی، اما از دیدگاه شیعه ثلاثیات به احادیثی گفته می‌شود که بین مخرج حدیث و امام صادق(ع) سه راوی باشد<ref>ر.ک: همان، ص32</ref>‏.   

ثلاثیات اهل سنت که در این کتاب مورد بحث قرار گرفته عبارت است از: ثلاثیات بخاری، مسلم، ترمذی، نسایی، ابوداود، ابـن مـاجه، شافعی، احمد بن حنبل، دارمی، ابوداود طیالسی، ابن حمید و طبرانی.

در ادامه از ثلاثیات کلینی‌، ثلاثیات حکمیه‌، ثلاثیات سند و ثلاثیات متن بحث شده است<ref>ر.ک: همان، ص46-34</ref>‏.  

#:در روایت هشتم، علی بن ابراهیم از هارون بن مسلم از مسعدة بن صدقه از امام صادق(ع) نقل کرده است: رسول‌الله(ص) فرمود: مدارای با مردم نصف ایمان و نرمی با آنان نصف زندگی است. سپس امام صادق(ع) فرمود: با ابرار و نیکان پنهانی و با فجار و بدان آشکارا معاشرت کنید و به آنها متمایل نشوید که بر شما ظلم می‌کنند. به‌زودى زمانى بر شما بیاید که در آن، از دین‌داران تنها کسى نجات یابد که مردم گمان برند او ابله است و خود را در برابر این جمله که: او ابله و بى‌خرد است، به شکیبایى وا دارد<ref>ر.ک: متن کتاب، ص170-169</ref>‏.   

#:در روایت سوم، محمد بن یحیی از احمد بن محمد بن خالد از عیسی بن عبدالله قمی نقل کرده که شنیدم امام صادق(ع) می‌گوید: «دعای سه گروه مستجاب است: حاجی، پس ببینید در غیاب او چگونه [مراقب مال و خانواده اش] هستید؟ و مجاهد در راه خدا، پس ببینید در غیاب او چگونه [مراقب مال و خانواده اش] هستید؟ و مریض پس او را عصبانی و آزرده مکنید<ref>ر.ک: همان، ص324</ref>‏.   

# روایاتی که ظاهر آن در کتاب کافی، ثلاثی است، ولی‌ در‌ واقع‌ چنین نیست. بیشتر این ثلاثیات را مسعدة بن صدقه از امام صادق(ع) روایت کرده است و البته علما در رابطه با مذهب و وثاقت او و نیز یکی بودن او با مسعدة بن زیاد و مسعدة بن یسع اختلاف نظر دارند؛ لذا نویسنده به‌تفصیل این موضوع را مورد بررسی قرار داده است<ref>ر.ک: همان، ص141؛ حائری ‌جم، صادق، ص301-300</ref>‏.  

فهارس پایان کتاب عبارتند از فهارس: آیات، احادیث قدسی، احادیث معصومین، اعلام و روات، اماکن و بقاع، اشعار، حیوانات، اطعمه و اشربه، مصادر و موضوعات.  

<references/>