پرش به محتوا

مهدوی، سید مصلح‌الدین: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹: خط ۹:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
| data-type="authorfatherName" |سيد محمدتقى
| data-type="authorfatherName" |سید محمدتقى
|-
|-
|متولد  
|متولد  
خط ۱۵: خط ۱۵:
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
| data-type="authorBirthPlace" |بيدآباد اصفهان
| data-type="authorBirthPlace" |بیدآباد اصفهان
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
خط ۲۱: خط ۲۱:
|-
|-
|اساتید
|اساتید
| data-type="authorTeachers" |
| data-type="authorTeachers" |[[حبیب‌آبادی، محمدعلی|میرزا محمدعلى معلم حبیب‌آبادى]]
 
[[تونی، عبدالله بن محمد|محمدحسین فاضل تونى]]
 
[[عصار، سید محمدکاظم|آیت‌الله سید محمدکاظم عصار]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
خط ۳۱: خط ۳۵:
</div>
</div>


'''سيد مصلح‌الدين مهدوى''' (1294-1374ش)، نویسنده، محقق، مترجم، تاریخ‌نگار، اصفهان شناس، مدرس
'''سید محمدحسین مهدوى''' (1294-1374ش)، ملقب به مصلح‌ا‌لدین، نویسنده، محقق، مترجم، تاریخ‌نگار، اصفهان شناس، مدرس


== ولادت ==
== ولادت ==
فرزند سيد محمدتقى، ملقب به سيد شهاب‌الدين، نحوى اصفهانى از علماى پرهيزگار و اديبى برجسته بود. مادرش دختر علامه فقيد آخوند ملا محمدحسین کرمانى از مدرسان و ائمه جماعت و صاحب مسند قضا بود.
فرزند سید محمدتقى، ملقب به سید شهاب‌الدین، نحوى اصفهانى از علماى پرهیزگار و ادیبى برجسته بود. مادرش دختر علامه فقید آخوند ملا محمدحسین کرمانى از مدرسان و ائمه جماعت و صاحب مسند قضا بود.


مصلح‌الدين در بامداد 15 محرم الحرام سال 1334ق، در يكى از محلات قديمى اصفهان به نام بيدآباد، در خاندانى بزرگوار و اهل علم، به دنيا آمد. وى در شش سالگى پدر را از دست داد و تحت سرپرستى مادر و برادرانش كه همه اهل علم بودند، تربيت يافت.  
مصلح‌الدین در بامداد 15 محرم الحرام سال 1334ق، در یکى از محلات قدیمى اصفهان به نام بیدآباد، در خاندانى بزرگوار و اهل علم، به دنیا آمد. وى در شش سالگى پدر را از دست داد و تحت سرپرستى مادر و برادرانش که همه اهل علم بودند، تربیت یافت.  


== تحصیلات ==
== تحصیلات ==
دوره ابتدايى را در مدارس جديد اقدسيه و گلبهار گذراند.
دوره ابتدایى را در مدارس جدید اقدسیه و گلبهار گذراند.


هم‌زمان با تحصيل علوم جديد، شوق يادگيرى علوم اسلامى وى را به مدارس علميه كشانيد. صرف و نحو، معانى، بيان، فقه و اصول را فراگرفت و سيوطى، [[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب|مغنى]] و [[المطول|مطول]] را نزد آقا ميرزا محمدعلى معلم حبيب‌آبادى، مؤلف كتاب گران‌سنگ مكارم‌الآثار، خواند. آشنايى با اين مورخ و دانشمند او را به تاريخ و رجال علاقه‌مند ساخت و سال‌هاى بسيارى از عمر شريف خود را صرف تحقيق در اين باره كرد. از ديگر اساتيد او در آن دوران مى‌توان از آيت‌الله مير سيد حسن مدرسى، مير محمد صادقى، حاج ميرزا محمدباقرامامى، حاج شيخ محمد على کرمانى، شيخ محمدحسن قاضى عسكر، كمال‌الدين خوانسارى در اصفهان، [[تونی، عبدالله بن محمد|شيخ محمدحسین فاضل تونى]] و آيت‌الله سيد محمد كاظم عصار در تهران نام برد.
هم‌زمان با تحصیل علوم جدید، شوق یادگیرى علوم اسلامى وى را به مدارس علمیه کشانید. صرف و نحو، معانى، بیان، فقه و اصول را فراگرفت و سیوطى، [[مغني اللبيب عن كتب الأعاريب|مغنى]] و [[المطول|مطول]] را نزد آقا [[حبیب‌آبادی، محمدعلی|میرزا محمدعلى معلم حبیب‌آبادى]]، مؤلف کتاب گران‌سنگ [[مكارم الآثار در احوال رجال دوره قاجار|مکارم‌ الآثار]]، خواند. آشنایى با این مورخ و دانشمند او را به تاریخ و رجال علاقه‌مند ساخت و سال‌هاى بسیارى از عمر شریف خود را صرف تحقیق در این باره کرد. از دیگر اساتید او در آن دوران مى‌توان از [[آیت‌الله میر سید حسن مدرسى]]، میر محمد صادقى، حاج میرزا محمدباقر امامى، حاج شیخ محمد على کرمانى، شیخ [[محمدحسن قاضى عسکر]]، [[کمال‌الدین خوانسارى]] در اصفهان، [[تونی، عبدالله بن محمد|شیخ محمدحسین فاضل تونى]] و [[عصار، سید محمدکاظم|آیت‌الله سید محمدکاظم عصار]] در تهران نام برد.


وى بعدها به مدرسه سعدى، كه در آن وقت زير نظر مرحوم محمدتقى خان صدرى اداره مى‌شد، رفت. ناظم اين مدرسه مرحوم سيد على خان نوربخشى آزاد از شعرا و محترمين اصفهان بود. اين مدرسه معلمان بسيار عالى داشت مثل مرحوم ملا محمد هادى كه از هم‌دوره‌اى‌ها و هم‌درسان آيت‌الله ارباب بود.
وى بعدها به مدرسه سعدى، که در آن وقت زیر نظر مرحوم محمدتقى خان صدرى اداره مى‌شد، رفت. ناظم این مدرسه مرحوم سید على خان نوربخشى آزاد از شعرا و محترمین اصفهان بود. این مدرسه معلمان بسیار عالى داشت مثل مرحوم ملا محمد هادى که از هم‌دوره‌اى‌ها و هم‌درسان آیت‌الله ارباب بود.


مصلح‌الدين در خارج از دبيرستان هم در مدرسه صدر در خدمت بعضى از بزرگان تحصيلاتى كرد و در سال 1315ش به دانشسراى علمى تهران رفت و از محضر اساتيد كسب فيض نمود. او در سال 1316ش به خدمت نظام رفت و افسر وظيفه شد و در پادگان اصفهان به خدمت مشغول گرديد.
مصلح‌الدین در خارج از دبیرستان هم در مدرسه صدر در خدمت بعضى از بزرگان تحصیلاتى کرد و در سال 1315ش به دانشسراى علمى تهران رفت و از محضر اساتید کسب فیض نمود. او در سال 1316ش به خدمت نظام رفت و افسر وظیفه شد و در پادگان اصفهان به خدمت مشغول گردید.


وى از چند نفر از بزرگان مجتهد و آيات عظام به اجازه روايت مفتخر شده بود كه عبارتند از: شيخ [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقابزرگ طهرانى]]، سيد [[مرعشی، سید شهاب‌الدین|شهاب‌الدين مرعشى نجفى]]، حاج شيخ [[کمره‎‌ای، محمدباقر|محمدباقركمره‌اى]]، شيخ محمد على عراقى، معلم حبيب‌آبادى، سيد اسماعيل هاشمى، سيد ضياءالدين علامه، حاج سيد على حسينى اصفهانى مشهور به علامه فانى، سيد محمود شيرازى، حاج سيد مصطفى صفايى خوانسارى و حاج سيد محمد على روضاتى. ضمناً مرحوم مهدوى از جلسات درسى آيات عظام ميلانى و شيرازى در مشهد نيز سود جسته بود. ايشان سى و چند سال از عمر خود را با اشتياق و پشتكار فراوان در راه تعليم و تربيت صرف كرد.
== اجازه اجتهاد ==
وى از چند نفر از بزرگان مجتهد و آیات عظام به اجازه روایت مفتخر شده بود که عبارتند از: شیخ [[آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن|آقابزرگ طهرانى]]، سید [[مرعشی، سید شهاب‌الدین|شهاب‌الدین مرعشى نجفى]]، حاج شیخ [[کمره‎‌ای، محمدباقر|محمدباقرکمره‌اى]]، شیخ محمد على عراقى، معلم حبیب‌آبادى، سید اسماعیل هاشمى، سید ضیاءالدین علامه، حاج سید على حسینى اصفهانى مشهور به علامه فانى، سید محمود شیرازى، حاج سید مصطفى صفایى خوانسارى و حاج سید محمد على روضاتى. ضمناً مرحوم مهدوى از جلسات درسى آیات عظام میلانى و شیرازى در مشهد نیز سود جسته بود. ایشان سى و چند سال از عمر خود را با اشتیاق و پشتکار فراوان در راه تعلیم و تربیت صرف کرد.
 
== وفات ==
ایشان در چهارم تیر ماه 1374ش مطابق با 26 محرم الحرام 1416ق، بدرود حیات گفت و در تکیه مهدوى تخت فولاد اصفهان در کوچه روبه‌روى غسالخانه قدیم، که اکنون به مخابرات تبدیل گردیده است، به خاک سپرده شد.


== آثار ==
== آثار ==


ایشان پس از بازنشستگى اوقات خود را صرف تحقیق و تألیف کرد و با کوشش بسیار آثار ارزشمندى درباره امامان شیعه، دانشمندان، شخصیت‌هاى علمى و فرهنگى شیعه و فرهنگ و هنر اصفهان به رشته تحریر درآورد. تاکنون بیش از بیست و شش کتاب و مقاله نامبرده به شرح ذیل انتشار یافته است:


ايشان پس از بازنشستگى اوقات خود را صرف تحقيق و تأليف كرد و با كوشش بسيار آثار ارزشمندى درباره امامان شيعه، دانشمندان، شخصيت‌هاى علمى و فرهنگى شيعه و فرهنگ و هنر اصفهان به رشته تحرير درآورد. تاكنون بيش از بيست و شش كتاب و مقاله نامبرده به شرح ذيل انتشار يافته است:
# ابطال الصفا: درباره اسامى شهداى واقعه جانسوز کربلا
 
# ارمغان اصفهان: شرح حال مرحوم آیت‌الله حاج میر سید على بهبهانى
# ابطال الصفا: درباره اسامى شهداى واقعه جانسوز كربلا
# بیان المفاخر: در شرح حال حاج سید محمدباقرحجت‌الاسلام شفتى و خاندانش
# ارمغان اصفهان: شرح حال مرحوم آيت‌الله حاج مير سيد على بهبهانى
# تاریخچه شهر سامرا
# بيان المفاخر: در شرح حال حاج سيد محمدباقرحجت‌الاسلام شفتى و خاندانش
# تاریخچه محل خواجوى اصفهان
# تاريخچه شهر سامرا
# تاریخ علمى و اجتماعى اصفهان در دو قرن اخیر
# تاريخچه محل خواجوى اصفهان
# تذکره شعراى معاصر اصفهان: شرح‌حال و نمونه اشعار 486 نفر از شعراى اصفهان
# تاريخ علمى و اجتماعى اصفهان در دو قرن اخير
# دانشمندان و بزرگان اصفهان یا تذکره القبور
# تذكره شعراى معاصر اصفهان: شرح‌حال و نمونه اشعار 486 نفر از شعراى اصفهان
# رجال اصفهان: حواشى بر تذکرة القبور علامه مولى عبدالکریم گزى
# دانشمندان و بزرگان اصفهان يا تذكره القبور
# زندگى‌نامه [[بروجردی، حسین|آیت‌الله بروجردى]]  
# رجال اصفهان: حواشى بر تذكرة القبور علامه مولى عبدالكريم گزى
# زندگى حضرتین عسکریین(ع)
# زندگى‌نامه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]]  
# زندگى حضرتين عسكريين(ع)
# زندگى‌نامه علامه مولى [[مجلسی، محمدباقر|محمدباقرمجلسى]]  
# زندگى‌نامه علامه مولى [[مجلسی، محمدباقر|محمدباقرمجلسى]]  
# زندگى امام محمد باقر(ع)
# زندگى امام محمد باقر(ع)
# سيرى در تاريخ تخت‌فولاد يا لسان الارض، شرح تاريخچه قبرستان تخت‌فولاد و تكايا و مدفونين در آنجا
# سیرى در تاریخ تخت‌فولاد یا لسان الارض، شرح تاریخچه قبرستان تخت‌فولاد و تکایا و مدفونین در آنجا
# شرح حال شهيد اصفهانى حاج ميرزا ابوالحسن آل‌رسول موسوى و خاندان ايشان در تحفه الابرار
# شرح حال شهید اصفهانى حاج میرزا ابوالحسن آل‌رسول موسوى و خاندان ایشان در تحفه الابرار
# شرح حال چهار نفر از خاندان مرحوم حاج محمد ابراهيم كلباسى
# شرح حال چهار نفر از خاندان مرحوم حاج محمد ابراهیم کلباسى
# شرح حال آيت‌الله نجفى مرعشى؛ هفته‌نامه نويد اصفهان
# شرح حال آیت‌الله نجفى مرعشى؛ هفته‌نامه نوید اصفهان
# شرح حال آقا شيخ محمدرضا نجفى؛ مجله نور علم قم
# شرح حال آقا شیخ محمدرضا نجفى؛ مجله نور علم قم
# شرح حال حاج [[شفتی بیدآبادی، سید محمدباقر|سيد محمدباقرشفتى]]؛ مجله نور علم قم
# شرح حال حاج [[شفتی بیدآبادی، سید محمدباقر|سید محمدباقرشفتى]]؛ مجله نور علم قم
# شرح حال مرحوم حاج آقا حسين عمادزاده اصفهانى؛ هفته‌نامه نويد اصفهان
# شرح حال مرحوم حاج آقا حسین عمادزاده اصفهانى؛ هفته‌نامه نوید اصفهان
# شرح حال حاج شيخ مرتضى مظاهرى؛ هفته‌نامه نويد اصفهان
# شرح حال حاج شیخ مرتضى مظاهرى؛ هفته‌نامه نوید اصفهان
# شرح حال مرحوم سيد كريم نيك‌زاد حسينى دهكردى؛ هفته‌نامه نويد اصفهان
# شرح حال مرحوم سید کریم نیک‌زاد حسینى دهکردى؛ هفته‌نامه نوید اصفهان
# غايه الامال و الامانى: شرح حال [[بحرانی، سید هاشم بن سلیمان|سيد هاشم بحرانى]] در مقدمه كتاب لوامع النورانية
# غایه الامال و الامانى: شرح حال [[بحرانی، سید هاشم بن سلیمان|سید هاشم بحرانى]] در مقدمه کتاب لوامع النورانیة
# عطية الجواد و كلمات قصار حضرت جواد الائمه(ع)
# عطیة الجواد و کلمات قصار حضرت جواد الائمه(ع)
# محيط ادب: فهرست اجمالى مدارس دينى قديمى و جديد اصفهان
# محیط ادب: فهرست اجمالى مدارس دینى قدیمى و جدید اصفهان
# يك دوره پنج جلدى تعليمات دينى با مشاركت عده‌اى از همكاران براى دبيرستان‌ها.
# یک دوره پنج جلدى تعلیمات دینى با مشارکت عده‌اى از همکاران براى دبیرستان‌ها.


آثار بسيار ديگرى از ايشان به‌جا مانده كه هنوز به زيور چاپ آراسته نشده است. از جمله:
آثار بسیار دیگرى از ایشان به‌جا مانده که هنوز به زیور چاپ آراسته نشده است. از جمله:


# امام‌زاده‌هاى اصفهان و توابع
# امام‌زاده‌هاى اصفهان و توابع
# تاريخ علما و محدثين اصفهان
# تاریخ علما و محدثین اصفهان
# تاريخ كاظمين
# تاریخ کاظمین
# خاندان خجنديان
# خاندان خجندیان
# رساله تاريخچه زندگانى باقرخان خوراسگانى با صفحه‌اى از تاريخ اصفهان در عهد زنديه
# رساله تاریخچه زندگانى باقرخان خوراسگانى با صفحه‌اى از تاریخ اصفهان در عهد زندیه
# در فدك و سير تاريخى آن
# در فدک و سیر تاریخى آن
# شرح حال معصومين(ع) و كلمات قصار آن‌ها.
# شرح حال معصومین(ع) و کلمات قصار آن‌ها.
# الحائريون در ذكر جمعى از علماى مدفون در كربلا
# الحائریون در ذکر جمعى از علماى مدفون در کربلا
# در تاريخ تشيع مردم اصفهان
# در تاریخ تشیع مردم اصفهان
 
بيشتر آثار ايشان مربوط به تاريخ علمى، فرهنگى و مشاهير اصفهان شامل فقها، محدثان، مفسران، ادبا، عرفا، مورخان و شعرا است. وى به زنده نگاه داشتن و معرفى خدمات صادقانه بزرگان دين و فرهنگ علاقه‌مند بوده است.


ايشان در چهارم تير ماه 1374ش مطابق با 26 محرم الحرام 1416ق، بدرود حيات گفت و در تكيه مهدوى تخت فولاد اصفهان در كوچه روبه‌روى غسالخانه قديم، كه اكنون به مخابرات تبديل گرديده است، به خاک سپرده شد. روحش شاد و يادش جاويدان باد.
بیشتر آثار ایشان مربوط به تاریخ علمى، فرهنگى و مشاهیر اصفهان شامل فقها، محدثان، مفسران، ادبا، عرفا، مورخان و شعرا است. وى به زنده نگاه داشتن و معرفى خدمات صادقانه بزرگان دین و فرهنگ علاقه‌مند بوده است.




۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش