۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
نظامالملک، حسن بن علی: تفاوت میان نسخهها
←وابستهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| (۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
|- | |- | ||
|متولد | |متولد | ||
| data-type="authorbirthDate" | | | data-type="authorbirthDate" |جمعه ۲۱ ذیالقعده سال ۴۰۸ق | ||
|- | |- | ||
|محل تولد | |محل تولد | ||
| data-type="authorBirthPlace" | | | data-type="authorBirthPlace" |نوقان طوس خراسان | ||
|- | |- | ||
|رحلت | |رحلت | ||
| data-type="authorDeathDate" | | | data-type="authorDeathDate" |رمضان ۴۸۵ق | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
</div> | </div> | ||
'''ابوعلى حسن بن على ابن اسحاق | '''ابوعلى حسن بن على ابن اسحاق طوسی''' (408-485ق)، معروف به خواجه نظامالملک، نویسنده، دانشمند، نیرومند ترین وزیر در دودمان سلجوقی. | ||
== ولادت == | |||
در روز جمعه ۲۱ ذیالقعده سال ۴۰۸ق در شهر نوقان طوس خراسان (بخشی از مشهد فعلی)، به دنیا آمد. وى که فرزند یکى از زمینداران و مأموران دریافت خراج دولتى به نام ابوالحسن على بود، | |||
== تحصیلات == | == تحصیلات == | ||
چون حسن به سن تعلم رسید، مقدمات علوم را فراگرفت. در حدود بیست سالگی از تحصیل فقه و حدیث و سایر علوم شرعی و فنون ادبی فارغ شد، | چون حسن به سن تعلم رسید، مقدمات علوم را فراگرفت. در حدود بیست سالگی از تحصیل فقه و حدیث و سایر علوم شرعی و فنون ادبی فارغ شد، | ||
در خلال این مدت برای ارتقاء سطح دانش خود به مرو سفر کرد و توفیق زیارت عارف بزرگ شیخ ابوسعید ابیالخیر در میمنه نیشابور نصیبش گردید همین جذبه عارفانه و | در خلال این مدت برای ارتقاء سطح دانش خود به مرو سفر کرد و توفیق زیارت عارف بزرگ شیخ ابوسعید ابیالخیر در میمنه نیشابور نصیبش گردید همین جذبه عارفانه و تأثیر انفاس گرم وی بود که خواجه را از ارادتمندان صوفیه ساخت او درسن 21 سالگی قبل از اضمحلال سلسله غزنویان بدلیل وضعیت نامناسب مالی به غزنه رفت و به قصد یافتن شغل و مقام، نخست به دربار غزنویان و سپس به دربار سلاجقه رفت. | ||
اولین پست دولتى وى، کتابت براى فرزند حاکم سلجوقى چغرى بیگ؛ یعنى آلب ارسلان بود. هنگامى که آلب ارسلان به پادشاهى رسید، به ابوعلى حسن لقب «نظامالملک» داد و او را به مقام وزارت برگزید. وزارت او پس از مرگ آلب ارسلان و در زمان پادشاهى فرزند ملکشاه ادامه یافت، | اولین پست دولتى وى، کتابت براى فرزند حاکم سلجوقى چغرى بیگ؛ یعنى آلب ارسلان بود. هنگامى که آلب ارسلان به پادشاهى رسید، به ابوعلى حسن لقب «نظامالملک» داد و او را به مقام وزارت برگزید. وزارت او پس از مرگ آلب ارسلان و در زمان پادشاهى فرزند ملکشاه ادامه یافت، | ||
| خط ۵۱: | خط ۵۴: | ||
== وفات == | == وفات == | ||
اما سرانجام در | اما سرانجام در رمضان ۴۸۵ق، هنگامی که با اردوی شاهی از اصفهان به بغداد میرفت، به نقلی در نزدیکی صحنه در کرمانشاه و به نقلی دیگر در نزدیکی نهاوند بهدست فردی که لباس صوفیان را پوشیده و از فداییان فرقه اسماعیلیه بود با ضرب کارد بر سینه و رگش زخمی شد و یک روز پس از آن درگذشت و در بنای دارالبطیخ در محله احمدآباد اصفهان و در کوچهای بهنام خواجه نظامالملک به خاک سپرده شد. | ||
آرامگاه خواجه | آرامگاه خواجه نظامالملک ابنایی کوچک و بی پیرایه آرامگاهی سلجوقی است و در آن حدوداً هشت قبر وجود دارد که به شاهزادگان و بزرگان سلجوقی نسبت داده میشوند. | ||
== آثار== | == آثار== | ||
| خط ۵۹: | خط ۶۲: | ||
مهمترین اثر خواجه، «سیاستنامه» یا «سیر الملوک» است که در آن به شیوه رایج سیاستنامهنویسى دیوانى، به بیان دیدگاههاى سیاسى خود پرداخته است. | مهمترین اثر خواجه، «سیاستنامه» یا «سیر الملوک» است که در آن به شیوه رایج سیاستنامهنویسى دیوانى، به بیان دیدگاههاى سیاسى خود پرداخته است. | ||
همچنین وی در پردازش تقویم جلالی با دانشمندانی همچون خیام همکاری داشت، این تقویم در سال 451ق تکمیل شد. | |||
همچنین دانشگاه نظامیه بغداد که [[غزالی، محمد بن محمد|امام محمد غزالی]] از آموزگاران آن بود به دستور او برپا شد. نظامیههای مشهور دیگر در اصفهان، نیشابور (نظامیه نیشابور)، بصره، موصل و هرات بودند. | |||
== نگارخانه == | |||
{{وسطچین}} | |||
<gallery> | |||
پرونده:NUR10252J1.jpg|200px|بندانگشتی|[[سير الملوك (سیاستنامه)]] | |||
پرونده:NUR10827J1.jpg|200px|بندانگشتی|[[سير الملوك]] | |||
پرونده:NUR24362J1.jpg|200px|بندانگشتی|[[سیاستنامه یا سیرالملوک]] | |||
پرونده:NUR50883J1.jpg|200px|بندانگشتی|[[سیاستنامه (سیرالملوک)]] | |||
پرونده:NUR91911J1.jpg|200px|بندانگشتی|[[جزء فیه مجلسان]] | |||
پرونده:NUR03395.1.jpg|200px|بندانگشتی|تندیس خواجه نظامالملک | |||
</gallery> | |||
{{پایان}} | |||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||
| خط ۶۷: | خط ۸۶: | ||
[[سیر الملوک]] | [[سیر الملوک]] | ||
[[ | [[سیاستنامه (سیرالملوک)]] | ||
[[سیر الملوک (سیاستنامه)]] | |||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:شهریور(1400)]] | |||