۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
الفروق: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
در این نسخه از کتاب، در بالای صفحات «الفروق» [[قرافی، احمد بن ادریس|شهاب‌الدین ابوالعباس احمد بن ادریس صهناجی]] مشهور به [[قرافی، احمد بن ادریس|قرافی]]، در پایین صفحه حاشیه [[اب‍ن‌ش‍اط، قاسم بن عبدالله|ابوالقاسم قاسم بن عبدالله انصاری]] معروف به [[اب‍ن‌ش‍اط، قاسم بن عبدالله|ابن شاط]] با نام «إدرار الشروق علی أنواء الفروق» و در حاشیه این دو کتاب، «تهذيب الفروق والقواعد السنية في الأسرار الفقهية» [[مالکی مکی، محمدعلی بن حسین |محمدعلی بن حسین مالکی]] ارائه شده است. | در این نسخه از کتاب، در بالای صفحات «الفروق» [[قرافی، احمد بن ادریس|شهاب‌الدین ابوالعباس احمد بن ادریس صهناجی]] مشهور به [[قرافی، احمد بن ادریس|قرافی]]، در پایین صفحه حاشیه [[اب‍ن‌ش‍اط، قاسم بن عبدالله|ابوالقاسم قاسم بن عبدالله انصاری]] معروف به [[اب‍ن‌ش‍اط، قاسم بن عبدالله|ابن شاط]] با نام «إدرار الشروق علی أنواء الفروق» و در حاشیه این دو کتاب، «تهذيب الفروق والقواعد السنية في الأسرار الفقهية» [[مالکی مکی، محمدعلی بن حسین |محمدعلی بن حسین مالکی]] ارائه شده است. | ||
قرافی در مقدمه کتاب به گردآوری 548 قاعده فقهی در این کتاب اشاره کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص4</ref>. | قرافی در مقدمه کتاب به گردآوری 548 قاعده فقهی در این کتاب اشاره کرده است<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص4</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
نویسنده، این کتاب را علاوه بر «أنوار البروق في أنواء الفروق»، «الأنوار والأنواء» و «الأنوار والقواعد السنية» نامیده است. وی سپس از اهمیت قواعد فقهی و تفاوت‌هایی که میان فروع فقهی مربوطه در هر باب وجود دارد، سخن به میان آورده است. | نویسنده، این کتاب را علاوه بر «أنوار البروق في أنواء الفروق»، «الأنوار والأنواء» و «الأنوار والقواعد السنية» نامیده است. وی سپس از اهمیت قواعد فقهی و تفاوت‌هایی که میان فروع فقهی مربوطه در هر باب وجود دارد، سخن به میان آورده است. | ||
همچنین در ضمن یک فایده، تفاوت «فرق» با تخفیف و تشدید را مطرح کرده است. قرافی به نقل از یکی از اساتیدش، اولی را در معانی و دومی را در اجسام می‌داند؛ چراکه کثرت حروف در زبان عربی مقتضی کثرت معنی و قوت آن است و ازآنجاکه معانی لطیف و اجسام متراکم هستند، لذا اجسام با تشدید و معانی با تخفیف تناسب دارند؛ البته گاه آیات قرآن کریم خلاف این است؛ چنان‌که در آیه '''و إذ فرقنا بكم البحر''' (بقره: 50)، در بحر باآنکه جسم است فرق با تخفیف استعمال شده است<ref>ر.ک: همان، ص4-3</ref>. | همچنین در ضمن یک فایده، تفاوت «فرق» با تخفیف و تشدید را مطرح کرده است. قرافی به نقل از یکی از اساتیدش، اولی را در معانی و دومی را در اجسام می‌داند؛ چراکه کثرت حروف در زبان عربی مقتضی کثرت معنی و قوت آن است و ازآنجاکه معانی لطیف و اجسام متراکم هستند، لذا اجسام با تشدید و معانی با تخفیف تناسب دارند؛ البته گاه آیات قرآن کریم خلاف این است؛ چنان‌که در آیه '''و إذ فرقنا بكم البحر''' (بقره: 50)، در بحر باآنکه جسم است فرق با تخفیف استعمال شده است<ref>ر.ک: همان، ص4-3</ref>. | ||
| خط ۴۹: | خط ۵۱: | ||
در جلد اول، 45 فرق ذکر شده که اولین آنها فرق بین شهادت و روایت و آخرینشان فرق بین قاعده قبول شرط و قاعده قبول تعلیق بر شرط است<ref>ر.ک: همان، ص4 و 228</ref>. | در جلد اول، 45 فرق ذکر شده که اولین آنها فرق بین شهادت و روایت و آخرینشان فرق بین قاعده قبول شرط و قاعده قبول تعلیق بر شرط است<ref>ر.ک: همان، ص4 و 228</ref>. | ||
در جلد دوم، 68 فرق بیان گردیده که اولین آنها فرق بین قاعده آنچه جمع و افتراقش مطلوب است و بین آنچه تنها جمعش مقصود است و بین آنچه فقط افتراقش منظور است و آخرینشان فرق بین قاعده تفضیل بین معلومات است<ref>ر.ک: همان، ج2، ص2 و 211</ref>. | در جلد دوم، 68 فرق بیان گردیده که اولین آنها فرق بین قاعده آنچه جمع و افتراقش مطلوب است و بین آنچه تنها جمعش مقصود است و بین آنچه فقط افتراقش منظور است و آخرینشان فرق بین قاعده تفضیل بین معلومات است<ref>ر.ک: همان، ج2، ص2 و 211</ref>. | ||
در جلد سوم، 87 فرق توضیح داده شده که اولینشان فرق بین قاعده آنچه اجتماع عوضین در آن برای شخص واحد صحیح است و بین قاعده آنچه چنین چیزی در آن صحیح نیست و آخرینشان فرق بین قاعده آنچه از مسلمان جایز است و بین قاعده آنچه از وی جایز نیست، می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ج3، ص2 و 289</ref>. | در جلد سوم، 87 فرق توضیح داده شده که اولینشان فرق بین قاعده آنچه اجتماع عوضین در آن برای شخص واحد صحیح است و بین قاعده آنچه چنین چیزی در آن صحیح نیست و آخرینشان فرق بین قاعده آنچه از مسلمان جایز است و بین قاعده آنچه از وی جایز نیست، می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ج3، ص2 و 289</ref>. | ||
در جلد چهارم 74 فرق خاطرنشان گردیده که اولینشان فرق بین قاعده قرض و قاعده بیع و آخرینشان فرق بین قاعده دعاهای مکروه و بین قاعده دعاهای غیر مکروه است<ref>ر.ک: همان، ج4، ص2 و 298</ref>. | در جلد چهارم 74 فرق خاطرنشان گردیده که اولینشان فرق بین قاعده قرض و قاعده بیع و آخرینشان فرق بین قاعده دعاهای مکروه و بین قاعده دعاهای غیر مکروه است<ref>ر.ک: همان، ج4، ص2 و 298</ref>. | ||
محمد بن مکی شمس‌الدین عاملی (متوفی 786ق)، معروف به شهید اول که از اکابر عالمان شیعی است، 94 قاعده از کتاب الفروق را در | [[شهید اول، محمد بن مکی|محمد بن مکی شمس‌الدین عاملی]] (متوفی 786ق)، معروف به [[شهید اول، محمد بن مکی|شهید اول]] که از اکابر عالمان شیعی است، 94 قاعده از کتاب الفروق را در «[[القواعد و الفوائد في الفقه و الاُصول و العربية|القواعد والفوائد]]» خویش آورده و بسیاری از آنها را مورد نقد قرار داده است؛ مثل امکان یا عدم امکان امر تخییری یا انواع مصالح که مورد نقد شهید قرار گرفته است<ref>ر.ک: جهان‌گیری، محسن، ص72-71</ref>. | ||
==وضعیت کتاب== | ==وضعیت کتاب== | ||