پرش به محتوا

بلقینی، عمر بن رسلان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰: خط ۱۰:
|-
|-
|نام پدر  
|نام پدر  
| data-type="authorfatherName" |
| data-type="authorfatherName" |رسلان
|-
|-
|متولد  
|متولد  
| data-type="authorbirthDate" |
| data-type="authorbirthDate" |724ق
|-
|-
|محل تولد
|محل تولد
| data-type="authorBirthPlace" |
| data-type="authorBirthPlace" |بلقینه‌ در غرب‌ مصر
|-
|-
|رحلت  
|رحلت  
خط ۲۲: خط ۲۲:
|-
|-
|اساتید
|اساتید
| data-type="authorTeachers" |
| data-type="authorTeachers" |[[شمس‌الدین‌ اصفهانی‌]]
 
[[سبکی، عبدالوهاب بن علی|تقی‌الدین‌ سبکی‌]]
 
[[عزالدین‌ بن‌ جماعه‌]]
 
[[ابن نباته، محمد بن محمد|ابن‌‌ نُباته‌]]
|-
|-
|برخی آثار
|برخی آثار
خط ۳۲: خط ۳۸:
</div>
</div>


'''عمر بن رسلان بلقینی''' (724-805ق)، مفتی، محدث‌ و مفسر شافعی بوده است. تقی‌الدین‌ سبکی از اساتید و ابن‌ حجر عسقلانی‌ از شاگردان او بوده‌اند.
'''سراج‌الدین عمر بن رسلان بلقینی''' (724-805ق)، مفتی، محدث‌ و مفسر شافعی بوده است. تقی‌الدین‌ سبکی از اساتید و [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن‌ حجر عسقلانی‌]] از شاگردان او بوده‌اند.حاشیه‌ بر «روضة الطالبين» نووی‌ از جمله آثار اوست. ‌
حاشیه‌ بر «روضة الطالبين» نووی‌ از جمله آثار اوست. ‌


==خاندان==
==خاندان==
خط ۴۲: خط ۴۷:


==اساتید==
==اساتید==
وی‌ نحو را نزد ابوحیان‌ آموخت‌ و از مجلس‌ درس‌ بزرگان‌ آن‌ عصر همچون‌ شمس‌الدین‌ اصفهانی‌، تقی‌الدین‌ سبکی‌، محمد بن‌ عدلان‌ و عزالدین‌ بن‌ جماعه‌ در فقه‌ و حدیث‌ بهره‌مند گشت‌. افزون‌ بر استادان‌ حدیث‌ خویش‌ در قاهره‌، وی‌ با سفر به‌ مکه‌ و بیت‌المقدس‌ در ۷۴۰ و ۷۴۹ق‌، از عالمان‌ شهرهای‌ مختلف‌ همچون‌ ذهبی‌، مِزّی‌ و ابن‌‌ نُباته‌ نیز اجازه‌ دریافت‌ کرد. در همان‌ روزهای‌ جوانی‌، بسیاری‌ از بزرگان‌ عصر او همچون ابوحیان‌، ابن‌‌ جماعه‌ و ابن ‌‌عقیل‌، از وی‌ تمجید کرده‌اند.
وی‌ نحو را نزد [[ابوحیان‌]] آموخت‌ و از مجلس‌ درس‌ بزرگان‌ آن‌ عصر همچون‌ [[شمس‌الدین‌ اصفهانی‌]]، [[سبکی، عبدالوهاب بن علی|تقی‌الدین‌ سبکی‌]]، [[محمد بن‌ عدلان‌]] و [[عزالدین‌ بن‌ جماعه‌]] در فقه‌ و حدیث‌ بهره‌مند گشت‌. افزون‌ بر استادان‌ حدیث‌ خویش‌ در قاهره‌، وی‌ با سفر به‌ مکه‌ و بیت‌المقدس‌ در ۷۴۰ و ۷۴۹ق‌، از عالمان‌ شهرهای‌ مختلف‌ همچون‌ [[ذهبی، محمد بن احمد|ذهبی‌]]، مِزّی‌ و [[ابن نباته، محمد بن محمد|ابن‌‌ نُباته‌]] نیز اجازه‌ دریافت‌ کرد. در همان‌ روزهای‌ جوانی‌، بسیاری‌ از بزرگان‌ عصر او همچون ابوحیان‌، ابن‌‌ جماعه‌ و ابن ‌‌عقیل‌، از وی‌ تمجید کرده‌اند.


==تدریس==
==تدریس==
سراج‌الدین‌ در حدود ۲۸ سالگی‌ به‌ دامادی‌ ابن‌ عقیل‌ درآمد. او در دوره کوتاهی‌ که ابن‌ عقیل‌ به‌جای‌ ابن‌ جماعه،‌ قاضی‌القضات‌ مصر شد، نیابت‌ وی‌ را برعهده‌ داشت‌ و در مدت‌ کوتاه‌ عزل‌ تا بازگشت‌ ابن‌ جماعه‌، بر مسند درس‌ فقه‌ شافعیه او نیز تکیه‌ زد. به‌‌رغم‌ ادعای‌ برخی‌ تذکره‌نویسان‌ در تصریح‌ به‌ انتصاب‌ وی‌ به‌ افتای‌ دارالعدل‌ در ۷۶۵ق، با توجه‌ به‌ آنکه‌ این‌ انتصاب‌ را نخستین‌ تجربه همکاری‌ سراج‌الدین‌ با حکومت‌ برشمرده‌اند، اشتغال‌ وی‌ به‌ فتوا را در جوانی‌ و ایام‌ حیات‌ استادانش‌ دانسته‌ و انتصاب‌ وی‌ به‌ سمت‌ بالاتر قضای‌ عسکر را نیز پس‌ از درگذشت‌ بهاءالدین‌ سبکی‌ در ۷۶۳ق‌، آورده‌اند. سراج‌الدین‌ که‌ با بازگشت‌ ابن‌ جماعه‌، از جانب‌ او در مدرسه ابن‌ طولون‌، فقه‌ و تفسیر تدریس‌ می‌کرد، در همان‌ ایام‌، تدریس‌ را در مدارس‌ نوپای‌ قاهره‌ همچون‌ «ظاهریه‌» نیز پی‌ می‌گرفت‌.  
سراج‌الدین‌ در حدود ۲۸ سالگی‌ به‌ دامادی‌ ابن‌ عقیل‌ درآمد. او در دوره کوتاهی‌ که ابن‌ عقیل‌ به‌جای‌ ابن‌ جماعه،‌ قاضی‌القضات‌ مصر شد، نیابت‌ وی‌ را برعهده‌ داشت‌ و در مدت‌ کوتاه‌ عزل‌ تا بازگشت‌ ابن‌ جماعه‌، بر مسند درس‌ فقه‌ شافعیه او نیز تکیه‌ زد. به‌‌رغم‌ ادعای‌ برخی‌ تذکره‌نویسان‌ در تصریح‌ به‌ انتصاب‌ وی‌ به‌ افتای‌ دارالعدل‌ در ۷۶۵ق، با توجه‌ به‌ آنکه‌ این‌ انتصاب‌ را نخستین‌ تجربه همکاری‌ سراج‌الدین‌ با حکومت‌ برشمرده‌اند، اشتغال‌ وی‌ به‌ فتوا را در جوانی‌ و ایام‌ حیات‌ استادانش‌ دانسته‌ و انتصاب‌ وی‌ به‌ سمت‌ بالاتر قضای‌ عسکر را نیز پس‌ از درگذشت‌ بهاءالدین‌ سبکی‌ در ۷۶۳ق‌، آورده‌اند. سراج‌الدین‌ که‌ با بازگشت‌ ابن‌ جماعه‌، از جانب‌ او در مدرسه ابن‌ طولون‌، فقه‌ و تفسیر تدریس‌ می‌کرد، در همان‌ ایام‌، تدریس‌ را در مدارس‌ نوپای‌ قاهره‌ همچون‌ «ظاهریه‌» نیز پی‌ می‌گرفت‌.  
وی‌ پس‌ از واقعه عزل‌ تاج‌الدین‌ سبکی‌ در ۷۶۹ق‌، قاضی‌‌القضات‌ شافعیه شام‌ شد؛ به‌ همین‌ منظور در ملازمت‌ سلطان‌ ظاهر برقوق‌ به‌ حلب‌ رفت‌ و سرانجام‌، برای‌ ترک‌ کشمکش‌ با سبکی‌ - که‌ همچنان‌ بر تدریس‌ در مدارس‌ دمشق‌ و امامت‌ جمعه‌ اصرار داشت - کناره‌ جست. او پس‌ از اسنوی‌ (د ۷۷۲ق/۱۳۷۰م‌)، مسند تدریس‌ مدرسه‌های‌ ملکیه‌ و ابن‌ طولون‌ را برعهده‌ گرفت‌. در ۷۷۹ق،‌ پس‌ از قتل‌ ملک‌ اشرف‌، از جانب‌ امیر طَشتُمُر دَوادار نامزد قاضی‌القضاتی‌ مصر گردید و همین‌ مسئله‌ بر محبوبیت‌ او در میان‌ مردمان‌ افزود. پس‌ از آن‌ در عین‌ برخورداری‌ از جایگاه‌ اجتماعی‌، هیچ‌گاه‌ بدین‌ منصب‌ دست‌ نیافت‌. در ۷۹۳ق‌، در سفری‌ که‌ ظاهر برقوق‌ به‌ شام‌ برای‌ جنگ‌ با صلیبیان‌ داشت‌، در کنار سلطان‌ بود. وی‌ نخستین‌ کسی‌ است‌ که‌ حکم‌ جهاد برضد تیمور لنگ‌ را صادر کرد. در خلال‌ این‌ مدت‌، در مدارس‌ خَشّابیه‌، ابن‌ طولون‌ و ظاهریه‌ نیز به‌ تدریس‌ پرداخت‌.
 
وی‌ پس‌ از واقعه عزل‌ [[سبکی، عبدالوهاب بن علی|تاج‌الدین‌ سبکی‌]] در ۷۶۹ق‌، قاضی‌‌القضات‌ شافعیه شام‌ شد؛ به‌ همین‌ منظور در ملازمت‌ سلطان‌ ظاهر برقوق‌ به‌ حلب‌ رفت‌ و سرانجام‌، برای‌ ترک‌ کشمکش‌ با [[سبکی، عبدالوهاب بن علی|سبکی‌]] - که‌ همچنان‌ بر تدریس‌ در مدارس‌ دمشق‌ و امامت‌ جمعه‌ اصرار داشت - کناره‌ جست. او پس‌ از اسنوی‌ (د ۷۷۲ق/۱۳۷۰م‌)، مسند تدریس‌ مدرسه‌های‌ ملکیه‌ و ابن‌ طولون‌ را برعهده‌ گرفت‌. در ۷۷۹ق،‌ پس‌ از قتل‌ ملک‌ اشرف‌، از جانب‌ امیر طَشتُمُر دَوادار نامزد قاضی‌القضاتی‌ مصر گردید و همین‌ مسئله‌ بر محبوبیت‌ او در میان‌ مردمان‌ افزود. پس‌ از آن‌ در عین‌ برخورداری‌ از جایگاه‌ اجتماعی‌، هیچ‌گاه‌ بدین‌ منصب‌ دست‌ نیافت‌. در ۷۹۳ق‌، در سفری‌ که‌ ظاهر برقوق‌ به‌ شام‌ برای‌ جنگ‌ با صلیبیان‌ داشت‌، در کنار سلطان‌ بود. وی‌ نخستین‌ کسی‌ است‌ که‌ حکم‌ جهاد برضد تیمور لنگ‌ را صادر کرد. در خلال‌ این‌ مدت‌، در مدارس‌ خَشّابیه‌، ابن‌ طولون‌ و ظاهریه‌ نیز به‌ تدریس‌ پرداخت‌.


سراج‌الدین‌ سال‌های‌ پایانی‌ عمر که‌ در رأس‌ فقیهان‌ شام‌ و مصر جای‌ گرفته‌ بود، بیشتر به‌ تدریس‌ و افتا اشتغال‌ داشت‌ و از حجاز، بغداد، یمن‌، خراسان‌، هند، روم‌ و مغرب‌ به‌ او مراجعه‌ می‌شد و در اغلب‌ امور کشورداری‌ نیز سلطان‌ ظاهر برقوق‌ با او مشورت‌ می‌کرد. نفوذ وی‌ سبب‌ شد که‌ فرزندانش‌ راه‌های‌ پیشرفت‌ را در عرصه مناصب‌ حکومتی‌ سریع‌تر طی‌ کنند.
سراج‌الدین‌ سال‌های‌ پایانی‌ عمر که‌ در رأس‌ فقیهان‌ شام‌ و مصر جای‌ گرفته‌ بود، بیشتر به‌ تدریس‌ و افتا اشتغال‌ داشت‌ و از حجاز، بغداد، یمن‌، خراسان‌، هند، روم‌ و مغرب‌ به‌ او مراجعه‌ می‌شد و در اغلب‌ امور کشورداری‌ نیز سلطان‌ ظاهر برقوق‌ با او مشورت‌ می‌کرد. نفوذ وی‌ سبب‌ شد که‌ فرزندانش‌ راه‌های‌ پیشرفت‌ را در عرصه مناصب‌ حکومتی‌ سریع‌تر طی‌ کنند.


==شاگردان==
==شاگردان==
در میان‌ طبقه شاگردان‌ او می‌توان‌ به‌ ابن‌ حجر عسقلانی‌ که‌ از او فقه‌ آموخته‌ و استماع‌ حدیث‌ کرده‌ بود، مجدالدین‌ برماوی‌، ولی‌الدین‌ عراقی‌ و فرزندش‌ جلال‌الدین‌ اشاره‌ کرد. شاگردان‌ او از مذاهب‌ فقهی‌ مختلف‌ بسیارند؛ گروهی‌ از آنها در زمان‌ حیاتش‌ به‌ قضا می‌پرداختند و شهرت‌ یافته‌ بودند.
در میان‌ طبقه شاگردان‌ او می‌توان‌ به‌ [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن‌ حجر عسقلانی‌]] که‌ از او فقه‌ آموخته‌ و استماع‌ حدیث‌ کرده‌ بود، مجدالدین‌ برماوی‌، ولی‌الدین‌ عراقی‌ و فرزندش‌ جلال‌الدین‌ اشاره‌ کرد. شاگردان‌ او از مذاهب‌ فقهی‌ مختلف‌ بسیارند؛ گروهی‌ از آنها در زمان‌ حیاتش‌ به‌ قضا می‌پرداختند و شهرت‌ یافته‌ بودند.


==وفات==
==وفات==
خط ۶۳: خط ۶۹:


==پانویس==
==پانویس==
<references/>
<references />


==منابع مقاله==
==منابع مقاله==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش