۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
موسوعة طبقات الفقهاء: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
'''موسوعة طبقات الفقهاء'''، تأليف گروه علمى مؤسسه امام صادق(ع) و زير نظر [[آيت‌الله جعفر سبحانى]]، مجموعه‌اى است دربردارنده طبقات فقهاى مسلمان، از قرن اول تا چهاردهم هجرى كه به زبان عربى و در دوران معاصر نوشته شده است. | |||
== ساختار == | == ساختار == | ||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
الف) مشخصه‌هاى تشريع در قرآن كريم كه عبارتند از: | الف) مشخصه‌هاى تشريع در قرآن كريم كه عبارتند از: | ||
#تدريج در تشريع؛ | |||
#اكتفا به بيان احكام كلى؛ | |||
#توجه به حقايق و معانى نه ظواهر؛ | |||
#انعطاف‌پذيرى تشريع؛ | |||
#فراگيرى تشريع؛ | |||
#توجه يكسان به جسم و روح؛ | |||
#عدالت در تشريع؛ | |||
#فطرت به‌عنوان مقياس؛ | |||
#گستردگى آفاق دلالت؛ | |||
#مدينه محل تشريع <ref>سخن‌سنج، على، ص 21</ref>. | |||
ب) مصون ماندن قرآن از تحريف: اين بخش از كتاب ضمن تعريف لغوى و اصطلاحى تحريف و بيان وجوه مختلف آن، به اثبات تحريف نشدن قرآن و ديگر مسائل مربوط بدان پرداخته است. نويسنده براى اثبات عدم تحريف قرآن، به موارد زير اشاره نموده است: | ب) مصون ماندن قرآن از تحريف: اين بخش از كتاب ضمن تعريف لغوى و اصطلاحى تحريف و بيان وجوه مختلف آن، به اثبات تحريف نشدن قرآن و ديگر مسائل مربوط بدان پرداخته است. نويسنده براى اثبات عدم تحريف قرآن، به موارد زير اشاره نموده است: | ||
#عدم امكان راه يافتن تحريف به قرآن <ref>همان، ص 22</ref>؛ | |||
#شهادت خود قرآن به تحريف نشدن <ref>همان</ref>. | |||
دو- سنت: در اين بخش، به تعريف امور زير پرداخته شده است: سنت در لغت و اصلاح، جايگاه سنت در تشريع، پالايش و تدوين سنت نبوى(ص)، ائمه اهل بيت و تدوين حديث، مسئله منع تدوين حديث و مشكلاتى كه به بار آورد، افراط و تفريط در سنت، كلمات قصار و جامع امهات شريعت در كلام نبى(ص) (كه در اينجا 125 حديث از منابع اهل سنت نقل شده است)، پيامبر(ص) و اجتهاد، اجتهاد پيامبر(ص) و راه يافتن خطا بدان (به فرض كه اجتهاد در مورد پيامبر(ص) معنا داشته باشد، كه اين‌چنين نيست)، اشاره به اينكه علم به ملاك غير از اجتهاد است و پيامبر(ص) و امور دنيوى <ref>همان، ص 23</ref>. | دو- سنت: در اين بخش، به تعريف امور زير پرداخته شده است: سنت در لغت و اصلاح، جايگاه سنت در تشريع، پالايش و تدوين سنت نبوى(ص)، ائمه اهل بيت و تدوين حديث، مسئله منع تدوين حديث و مشكلاتى كه به بار آورد، افراط و تفريط در سنت، كلمات قصار و جامع امهات شريعت در كلام نبى(ص) (كه در اينجا 125 حديث از منابع اهل سنت نقل شده است)، پيامبر(ص) و اجتهاد، اجتهاد پيامبر(ص) و راه يافتن خطا بدان (به فرض كه اجتهاد در مورد پيامبر(ص) معنا داشته باشد، كه اين‌چنين نيست)، اشاره به اينكه علم به ملاك غير از اجتهاد است و پيامبر(ص) و امور دنيوى <ref>همان، ص 23</ref>. | ||
| خط ۱۲۱: | خط ۱۱۱: | ||
الف) ميراث حديثى شيعه: | الف) ميراث حديثى شيعه: | ||
#جوامع اوليه: «المحاسن» برقى، «نوادر الحكمة» اشعرى قمى، «الجامع» بزنطى، «كتاب الثلاثون» پسران سعيد بن حماد اهوازى <ref>همان</ref>. | |||
#جوامع ثانويه: «الكافي» كلينى، «من‌لايحضره‌الفقيه» شيخ صدوق، «التهذيب» و «الاستبصار» شيخ طوسى <ref>همان</ref>. | |||
#جوامع اخيره: «الوافي» فيض كاشانى، «وسائل الشيعة» شيخ حر عاملى، «بحار الأنوار» علامه مجلسى، «جوامع الكلم» جزايرى، «عوامل المعالم» عبدالله بحرانى، «الشفا في أخبار آل مصطفى» محمدرضا بن عبداللطيف تبريزى، «مستدك الوسائل» حسين بن محمدتقى طبرسى، «جوامع أحاديث الشيعة» زير نظر آيت‌الله بروجردى <ref>همان</ref>. | |||
ب) ميراث حديثى اهل سنت: | ب) ميراث حديثى اهل سنت: | ||
#جوامع اوليه: «صحيح بخارى»، «صحيح مسلم»، «سنن النسائي»، «سنن أبي‌داود السجستاني»، «سنن الترمذي»، «سنن ابن ماجة»، «الموطأ» مالك بن انس، «مسند» احمد بن حنبل، «سنن» سعيد بن منصور، «سنن الدارمي» <ref>همان</ref>. | |||
#جوامع ثانويه: «جامع الأصول في أحاديث الرسول» الشيبانى، «مشكاة المصابيح» الفراء، «جامع المسانيد و السنن» ابن كثير، «المطالب العالية بزوائد المسانيد الثمانية» العسقلانى، «كنز العمال في سنن الأقوال و الأفعال» المتقى الهندى <ref>همان</ref>. | |||
#جوامع اخيره: «التاج الجامع للأصول» الشيخ ناصف، «المسند الجامع» گروهى از علما <ref>همان</ref>. | |||
در فصل پنجم، ميراث فقهى مذاهب خمسه (شيعى، حنفى، مالكى، شافعى و حنبلى)، به‌صورت اختصار مورد بررسى قرار گرفته است <ref>همان</ref>. | در فصل پنجم، ميراث فقهى مذاهب خمسه (شيعى، حنفى، مالكى، شافعى و حنبلى)، به‌صورت اختصار مورد بررسى قرار گرفته است <ref>همان</ref>. | ||
| خط ۱۴۱: | خط ۱۲۷: | ||
الف) تاريخ اصول فقه شيعه: عالمان شيعى و حتى اصحاب امامان(ع) هيچ‌گاه از نوشتن در باب اصول فقه غفلت نورزيده‌اند. براى ترسيم خط سير تطور اين علم، مى‌توان به مراحل زير اشاره كرد: | الف) تاريخ اصول فقه شيعه: عالمان شيعى و حتى اصحاب امامان(ع) هيچ‌گاه از نوشتن در باب اصول فقه غفلت نورزيده‌اند. براى ترسيم خط سير تطور اين علم، مى‌توان به مراحل زير اشاره كرد: | ||
#پيدايش و شكوفايى <ref>همان</ref>؛ | |||
#مرحله ابداع و ابتكار <ref>همان، ص 25</ref>. | |||
ب) تاريخ اصول فقه اهل سنت <ref>همان</ref>. | ب) تاريخ اصول فقه اهل سنت <ref>همان</ref>. | ||