موسوی گلپایگانی، سید جمال‌الدین احمد: تفاوت میان نسخه‌ها

| data-type="authorfatherName" |آیت‌الله سيد حسين گلپايگانى

| data-type="authorBirthPlace" |سعيدآباد گلپايگان

| data-type="authorTeachers" |[[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند ملا محمد كاظم خراسانى]]

[[نائینی، محمدحسین|ميرزاى نايينى]]

[[قشقایی، جهانگیر|جهانگيرخان قشقايى]]

'''سيد جمال‌الدين گلپايگانى''' (1295-1377ق)، فقیه، اصولی، عارف، مرجع تقلید، از شاگردان  [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانى]]، [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد محمد كاظم يزدى]] و [[نائینی، محمدحسین|ميرزاى نايينى]]  

او فرزند آیت‌الله سيد حسين گلپايگانى، در سال 1295ق، در سعيدآباد گلپايگان متولد شد.  

خواندن و نوشتن را در روستاى خود فراگرفت و دروس حوزوى را در پيش برادران خود آموخت، سپس براى ادامه تحصيل عازم حوزه علميه گلپايگان شد.

وى، بيشتر علوم عربى، بلاغت و منطق را از علماى گلپايگان آموخت. او، هر روز مسافت بين سعيدآباد و گلپايگان را براى آموختن علم پياده مى‌پيمود. وى، پس از آنكه چند سالى را در گلپايگان به تحصيل اشتغال داشت، در سال 1311ق، در حالى كه 16 سال بيشتر نداشت، براى ادامه تحصيل عازم اصفهان گرديد.

در اصفهان، در مدرسه علميه الماسيه ثبت نام نمود و در همان‌جا به كسب علم پرداخت. مدتى گذشت تا اينكه به مدرسه شيخ محمد على ثقةالاسلام منتقل گرديد و سطوح عالى حوزوى را آغاز نمود و «قوانين» را پيش مرحوم حاجى ميرزا بديع آموخت و سپس«[[فرائد الاصول (طبع انتشارات اسلامی)|رسائل]]» و «[[كتاب المكاسب|مكاسب]]» را نزد بزرگانى همچون شيخ عبدالكريم گزى، سيد محمد خاتون‌آبادى، شيخ محمد على ثقةالاسلام، شيخ [[مدرسی، محمدتقی|محمدتقى مدرسى]] و آیت‌الله سيد محمدباقردُرچه‌اى فراگرفت. هم‌چنين علم درايه، رجال و علوم ديگر را از علماى اصفهان آموخت.

وى، علم معقول و اخلاق را پيش بزرگانى همچون آخوند ملامحمد كاشى كه خود حكيم و عارفى بزرگ و از نوادر عصر خويش بود و [[قشقایی، جهانگیر|جهانگيرخان قشقايى]] كه از بزرگ‌ترين حكيمان و فيلسوفان اسلامى به شمار مى‌رفت، آموخت.

او، در دورانى كه در اصفهان مشغول تحصيل بود، با [[بروجردی، حسین|آیت‌الله حاج آقا حسين بروجردى]]، هم‌درس و هم‌مباحثه بود. [[بروجردی، حسین|آیت‌الله بروجردى]]، چه هنگامى كه در بروجرد بود و چه اوقاتى كه به قم هجرت نمود، نامه‌هايى به ايشان مى‌نوشت و درباره بعضى از مسائل مشكل و حوادث كه واقع مى‌شد، از او استمداد مى‌نمود.

سيد جمال‌الدين، در جمادى الاخر 1319ق، آهنگ نجف اشرف كرد. وى، زمانى كه در اصفهان بوده، احتمالاً به درجه اجتهاد رسيده بود.

او، هنگامى كه عازم نجف بود، در مسير خود از گلپايگان گذشت و مورد استقبال علماى آن ديار قرار گرفت و در اوايل ماه مبارک رمضان سال 1319ق، وارد نجف اشرف گرديد. وى، در نخستين روزهاى ورود به نجف، در درس [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند ملا محمد كاظم خراسانى]] حاضر شد و خارج فقه و اصول را در حوزه درس او فراگرفت. وى، دو دوره خارج اصول را پيش [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانى]] گذراند كه يك دوره آن را تقرير نمود و هنگامى كه دولت بعث عراق، در اوايل انقلاب اسلامى، ايرانيان را از عراق بيرون كرد، آن نوشته‌ها مفقود گرديد، ولى هم‌اكنون بعضى از تقريرات او در دست بستگان نزديك وى موجود است.

او، علاوه بر شركت در درس [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانى]]، از درس [[همدانی، رضا بن محمد هادی|حاج آقا رضا همدانى]] و [[یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم|سيد محمد كاظم يزدى]] نيز بهره جست.

هم‌چنين از انفاس ملكوتى آقاى شيخ هادى طهرانى، آخوند [[نهاوندی نجفی، علی بن فتح‌الله|ملا على نهاوندى]]، شيخ محمد بهارى و سيد ابوتراب خوانسارى نيز استفاده كرد.  

مدتى هم در سامرا، در درس [[شیرازی، محمدتقی بن محب‌علی|آیت‌الله محمدتقى شيرازى]] شركت نمود و بخش زيادى از تقريرات او را به رشته تحرير درآورد و سپس به نجف بازگشت. سرانجام در سال 1329ق، [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانى]] دار فانى را وداع گفت و سيد جمال‌الدين كه مدت 10 سال در درس او شركت كرده بود، در درس هيچ‌كس حاضر نشد تا آن هنگام كه متوجه [[نائینی، محمدحسین|آیت‌الله ميرزا حسين غروى نايينى]] گرديد. شركت سيد جمال‌الدين، در درس [[نائینی، محمدحسین|آیت‌الله نايينى]]، عامل بزرگى براى شركت علما و فضلاى حوزه علميه نجف در درس ايشان شد. شركت او، در درس [[نائینی، محمدحسین|آیت‌الله نايينى]] باعث تعجب خيلى از علماى نجف شد، چون او، خود، يكى از استوانه‌هاى حوزه نجف بود. در واقع، او به‌عنوان مشاور علمى نايينى بوده است؛ يعنى [[نائینی، محمدحسین|مرحوم نايينى]] از وجود ايشان استفاده مى‌نمود. آنچه مؤيد اين مطلب است، اجازه اجتهادى است كه [[نائینی، محمدحسین|مرحوم نايينى]] به ايشان داده و از ايشان به‌عنوان حجت‌الاسلام ياد كرده و اين، در حالى است كه [[نائینی، محمدحسین|مرحوم نايينى]] چنين عنوانى را براى كمتر كسى به كار برده و شايد براى هيچ‌كدام از شاگردانش به كار نبرده است.

سيد جمال‌الدين، حدود 30 سال در درس [[نائینی، محمدحسین|ميرزاى نايينى]] شركت نمود و تقريرات زيادى از درس‌هاى او را به رشته تحرير درآورد. آقا جمال، مى‌فرمود: «من يك طاقچه تقريرات درس آقاى نايينى را دارم.»

وى، هيچ‌گاه از تهذيب نفس غافل نبود و در اين وادى از انفاس قدسيه آیت‌الله سيد مرتضى كشميرى و آية الحق سيد احمد كربلايى بهره‌ها برد و از اشارت عارف كامل، حاج شيخ على محمد نجف‌آبادى همواره بهره‌مند بود تا اينكه حائز رتبه‌اى از كرامات گرديد.

پس از رحلت [[نائینی، محمدحسین|آیت‌الله نايينى]]، آیت‌الله سيد جمال‌الدين گلپايگانى، به تدريس دروس خارج فقه و اصول پرداخت. تعداد زيادى از فضلاى ايرانى، نجفى و لبنانى در درس او شركت می‌كردند كه اكثر آنها به درجه اجتهاد رسيدند. اينك به معرفى شمارى از شاگردان او مى‌پردازيم:

وى، وصيت كرده بود كه مرا در مقبرة العلما دفن كنيد و اگر نشد، در وادى السلام. وقتى جنازه را به عللى نتوانستند در مقبرة العلماء دفن كنند، آن را به قبرستان وادى السلام آوردند، امّا جاى مناسبى پيدا نكردند كه او را دفن كنند؛ غير از مكانى كه در زمان حياتش هميشه مى‌آمد و در آن‌جا مى‌نشست و فاتحه و دعا مى‌خواند، ازاين‌رو، ايشان را همان‌جا دفن كردند.

# اجتهاد و تقليد؛

# غيبت و چند مسئله فقهى؛

#: اين سه كتاب، در يك مجلد، تحت عنوان كتاب [[فرائد الاصول (طبع انتشارات اسلامی)|رسائل]]، در سال 1370ق، توسط المطبعة الحيدرية، در نجف به چاپ رسيده است.

# جواز بقاء بر تقليد از ميت؛

# ديوان اشعار كه حاوى اشعار فارسى و عربى است؛

# رساله عمليّه؛

# رساله منجزات المريض؛

# كتاب صلات؛

# حاشيه بر [[كتاب المكاسب|مكاسب]]؛

# يك دوره اصول فقه؛

# حديث رفع؛

# تقريرات درس خارج [[آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین|آخوند خراسانى]]؛

# تقريرات درس خارج [[نائینی، محمدحسین|ميرزاى نايينى]]؛

# تقريرات درس خارج محمدتقى شيرازى.