پرش به محتوا

قمقام زخار و صمصام بتار: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، محمد بن علی'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ابن بابویه، ابوجعفر، محمد بن علی' به 'ابن بابویه، محمد بن علی')
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۴: خط ۲۴:
| زبان = فارسی
| زبان = فارسی
| تعداد جلد = 1
| تعداد جلد = 1
| کتابخانۀ دیجیتال نور = 19450
| کتابخانۀ دیجیتال نور =11977
| کد کنگره = ‏DS‎‏ ‎‏38‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏چ‎‏9‎‏ق‎‏9*  
| کد کنگره = ‏DS‎‏ ‎‏38‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏چ‎‏9‎‏ق‎‏9*  
| کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE11977AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون = AUTOMATIONCODE11977AUTOMATIONCODE
خط ۳۷: خط ۳۷:


==ساختار==
==ساختار==
کتاب، مشتمل بر مقدمه‌ای در ذکر شرح حال نویسنده و آثار او به قلم حسین عمادزاده، مقدمه نویسنده و متن اثر در ضمن عناوین متعدد است.
کتاب، مشتمل بر مقدمه‌ای در ذکر شرح حال نویسنده و آثار او به قلم [[عمادزاده، حسین|حسین عمادزاده]]، مقدمه نویسنده و متن اثر در ضمن عناوین متعدد است.
   
   
نویسنده در حد توان به‌گونه‌ای دقیق مسائل متنوع را پیرامون یک موضوع‌ خاص طرح کرده و نتیجه گرفته و از حشو و زوائد (به قول خودش) به‌‌شدت پرهیز کرده است. او از کتاب‌های متعدد فقهی، تاریخی، حدیثی و... شیعه به‌وفور بهره برده، منابع مهمی چون نهج‌البلاغة و شروح آن، [[كامل الزيارات|كامل الزیارات]]، [[امالی شيخ صدوق|امالی]] [[ابن بابویه، محمد بن علی|شیخ صدوق]]، [[امالی شیخ طوسی (ترجمه حسن زاده)|امالی شیخ طوسی]]، [[إحقاق الحق و إزهاق الباطل|إحقاق‌ الحق]]، [[الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد|ارشاد]]، [[الكافي (ط. الاسلاميه)|اصول کافی]]، [[تهذيب الأحكام|تهذیب]]، [[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشیعة]] و همچنین از کتاب‌های صحاح اهل سنت و دیگر کتاب‌های معتبر تاریخی و لغوی آنان استفاده کرده است. او با تبحر خاصی که در ادبیات داشته، در جای‌جای کتاب از امثله، اشعار و ضرب‌المثل‌های عربی و فارسی بهره برده است.
نویسنده در حد توان به‌گونه‌ای دقیق مسائل متنوع را پیرامون یک موضوع‌ خاص طرح کرده و نتیجه گرفته و از حشو و زوائد (به قول خودش) به‌‌شدت پرهیز کرده است. او از کتاب‌های متعدد فقهی، تاریخی، حدیثی و... شیعه به‌وفور بهره برده، منابع مهمی چون نهج‌البلاغة و شروح آن، [[كامل الزيارات|كامل الزیارات]]، [[امالی شيخ صدوق|امالی]] [[ابن بابویه، محمد بن علی|شیخ صدوق]]، [[امالی شیخ طوسی (ترجمه حسن زاده)|امالی شیخ طوسی]]، [[إحقاق الحق و إزهاق الباطل|إحقاق‌ الحق]]، [[الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد|ارشاد]]، [[الكافي (ط. الاسلاميه)|اصول کافی]]، [[تهذيب الأحكام|تهذیب]]، [[تفصیل وسائل الشیعة إلی تحصیل مسائل الشریعة|وسائل الشیعة]] و همچنین از کتاب‌های صحاح اهل سنت و دیگر کتاب‌های معتبر تاریخی و لغوی آنان استفاده کرده است. او با تبحر خاصی که در ادبیات داشته، در جای‌جای کتاب از امثله، اشعار و ضرب‌المثل‌های عربی و فارسی بهره برده است.


==گزارش محتوا==
==گزارش محتوا==
فرهاد میرزا در مقدمه کتاب ضمن ستایش پروردگار و منقبت حضرت‌ رسول(ص) و مولا [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] و سایر ائمه اطهار(ع) و بیان شمه‌ای‌ از معرفت به علم تاریخ، هدف خود را از تألیف کتاب، «تذکر نوائب و تفجع بر مصائب سیدالشهدا، وسیله نجات و ذخیره معاد دانسته» و نشر مناقب و ذکر مصائب آل تبار، حضرت خیرالانام عليه ‌الصلاة و السلام‌ را از جمله انگیزه‌های خود برشمرده و عنوان کرده است که در کتاب‌های گذشته‌ فریقین در مورد سیدالشهدا اختلاف بسیار وجود دارد که صحیح از سقیم تشخیص نتوان داد؛ بنابراین جمع یک کتاب با ویژگی‌های منحصربه‌فرد از نظر وی ضروری می‌نموده است. فرهاد میرزا علاوه بر آنکه در چند جای کتاب عنوان کرده‌ است که نیت خیر و قصد ذکر مصائب کربلا را داشته، تأکید کرده است که در این مسیر پیروز و موفق گردیده و آرزو کرده است خداوند عمل او را برای آن جهان ذخیره نیکو قلمداد نماید. وی موفقیت خود را نیز در این دانسته است که: «رجاء واثق داشتم و نیت صادق کردم و از خدای‌ در همه حال رشاد خواستم و از باطن امام استمداد نمودم»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4214/29 ر.ک: رحیمی، عبدالرفیع، ص31؛ متن کتاب، ص29]</ref>
فرهاد میرزا در مقدمه کتاب ضمن ستایش پروردگار و منقبت حضرت‌ رسول(ص) و مولا [[امام على(ع)|امیرالمؤمنین(ع)]] و سایر ائمه اطهار(ع) و بیان شمه‌ای‌ از معرفت به علم تاریخ، هدف خود را از تألیف کتاب، «تذکر نوائب و تفجع بر مصائب سیدالشهدا، وسیله نجات و ذخیره معاد دانسته» و نشر مناقب و ذکر مصائب آل تبار، حضرت خیرالانام عليه‌الصلاةوالسلام‌ را از جمله انگیزه‌های خود برشمرده و عنوان کرده است که در کتاب‌های گذشته‌ فریقین در مورد سیدالشهدا اختلاف بسیار وجود دارد که صحیح از سقیم تشخیص نتوان داد؛ بنابراین جمع یک کتاب با ویژگی‌های منحصربه‌فرد از نظر وی ضروری می‌نموده است. فرهاد میرزا علاوه بر آنکه در چند جای کتاب عنوان کرده‌ است که نیت خیر و قصد ذکر مصائب کربلا را داشته، تأکید کرده است که در این مسیر پیروز و موفق گردیده و آرزو کرده است خداوند عمل او را برای آن جهان ذخیره نیکو قلمداد نماید. وی موفقیت خود را نیز در این دانسته است که: «رجاء واثق داشتم و نیت صادق کردم و از خدای‌ در همه حال رشاد خواستم و از باطن امام استمداد نمودم»<ref>[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/4214/29 ر.ک: رحیمی، عبدالرفیع، ص31؛ متن کتاب، ص29]</ref>
   
   
وی همچنین سال آغاز نگارش، شیوه و دلیل نام‌گذاری اثرش را چنین توضیح می‌دهد: «در این سال که سنین هجرى به یک‌هزاروسى‏صدوسه رسیده، آغاز جمع و تصنیف و ترتیب و ترصیف نمودم و خداى داناست که با قلت بضاعت و عدم استطاعت به‏قدر وسع و طاقت در ترجیح اقوال و تنقیح اخبار که متون کتب فرق اسلامیه از احادیث صحیحه و تواریخ معتبره بدان محتوى و منطوى است، اغفالى نرفت و در جمع و ذکر آن اهمالى نیفتاد و از کتب محدثین و مورخین که از سنه 1000 (یک‌هزار) هجرى و بعد به‌ رشته تألیف درآورده‏‌اند، درج و نقل نکردیم و این کتاب که شناوران لجه معرفت را بحرى است زاخر و دلاوران عرصه محبت را سیفى است باتر، قمقام زخار و صمصام بتار نام نهادم که لفظ با معنی و اسم با مسمی مطابق باشد»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/14 ر.ک: مقدمه، ص19-14]</ref>
وی همچنین سال آغاز نگارش، شیوه و دلیل نام‌گذاری اثرش را چنین توضیح می‌دهد: «در این سال که سنین هجرى به یک‌هزاروسى‏صدوسه رسیده، آغاز جمع و تصنیف و ترتیب و ترصیف نمودم و خداى داناست که با قلت بضاعت و عدم استطاعت به‏قدر وسع و طاقت در ترجیح اقوال و تنقیح اخبار که متون کتب فرق اسلامیه از احادیث صحیحه و تواریخ معتبره بدان محتوى و منطوى است، اغفالى نرفت و در جمع و ذکر آن اهمالى نیفتاد و از کتب محدثین و مورخین که از سنه 1000 (یک‌هزار) هجرى و بعد به‌ رشته تألیف درآورده‏‌اند، درج و نقل نکردیم و این کتاب که شناوران لجه معرفت را بحرى است زاخر و دلاوران عرصه محبت را سیفى است باتر، قمقام زخار و صمصام بتار نام نهادم که لفظ با معنی و اسم با مسمی مطابق باشد»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/14 ر.ک: مقدمه، ص19-14]</ref>
   
   
مباحث کتاب پس از مقدمه عمادزاده و مقدمه مؤلف، با ذکر احادیث موضوعه (جعلی) در زمان بنی‌امیه آغاز شده است: «روزبه‌روز مردمان را به حطام دنیوی رغبت همی‌ فزود و روایات کاذبه زیادت همی ‌گشت»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/25 متن کتاب، ص25]</ref>پس از آن کنیه، القاب، مدت عمر، اولاد امام حسین(ع) و مطالب دیگری به‌اجمال بیان شده، تااینکه به نسب یزید و آغاز دعوت مردم توسط معاویه به بیعت با یزید می‌رسد. از اینجای مباحث وداع سیدالشهدا با روضه مبارکه پیامبر(ص)، وصیت به محمد بن حنفیه و مباحث متنوع مرتبط با واقعه کربلا مطرح شده، تااینکه به واقعه عاشورا رسیده و پس از ذکر وقایع آن روز و حوادث پس از آن، فضایل کربلا و حکایات استشفا به تربت شریف آن حضرت ذکر شده است. نهضت توابین، قیام مختار، ذکر ثواب گریه و انشاد شعر بر مصیبت امام حسین(ع) و اشعار عربی و فارسی در این رابطه آخرین موضوعات کتاب را تشکیل داده است.
مباحث کتاب پس از مقدمه [[عمادزاده، حسین|عمادزاده]] و مقدمه مؤلف، با ذکر احادیث موضوعه (جعلی) در زمان بنی‌امیه آغاز شده است: «روزبه‌روز مردمان را به حطام دنیوی رغبت همی‌ فزود و روایات کاذبه زیادت همی ‌گشت»<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/25 متن کتاب، ص25]</ref>پس از آن کنیه، القاب، مدت عمر، اولاد امام حسین(ع) و مطالب دیگری به‌اجمال بیان شده، تااینکه به نسب یزید و آغاز دعوت مردم توسط معاویه به بیعت با یزید می‌رسد. از اینجای مباحث وداع سیدالشهدا با روضه مبارکه پیامبر(ص)، وصیت به محمد بن حنفیه و مباحث متنوع مرتبط با واقعه کربلا مطرح شده، تااینکه به واقعه عاشورا رسیده و پس از ذکر وقایع آن روز و حوادث پس از آن، فضایل کربلا و حکایات استشفا به تربت شریف آن حضرت ذکر شده است. نهضت توابین، قیام مختار، ذکر ثواب گریه و انشاد شعر بر مصیبت امام حسین(ع) و اشعار عربی و فارسی در این رابطه آخرین موضوعات کتاب را تشکیل داده است.
   
   
فرهاد میرزا در ابتدای اثر چگونگی خبر دادن جبرئیل از تولد امام حسین(ع) و بشارت او به پیامبر(ص) و فاطمه زهرا(س) و قرار دادن وصایت و امامت در ذریه طاهرین آن حضرت به پاداش مظلومیت را به نقل از کتاب شریف کافی گزارش کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/46 ر.ک: همان، ص46]</ref>
فرهاد میرزا در ابتدای اثر چگونگی خبر دادن جبرئیل از تولد امام حسین(ع) و بشارت او به پیامبر(ص) و فاطمه زهرا(س) و قرار دادن وصایت و امامت در ذریه طاهرین آن حضرت به پاداش مظلومیت را به نقل از کتاب شریف کافی گزارش کرده است<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/19450/1/46 ر.ک: همان، ص46]</ref>
خط ۶۵: خط ۶۵:
# [[:noormags:73479|رحیمی، عبدالرفیع، «قمقام زخار» در تاریخ واقعه کربلا، پایگاه مجلات تخصصی نور: مجله کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، اردیبهشت 1383، شماره 79، صفحه 28 تا 32]].  
# [[:noormags:73479|رحیمی، عبدالرفیع، «قمقام زخار» در تاریخ واقعه کربلا، پایگاه مجلات تخصصی نور: مجله کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، اردیبهشت 1383، شماره 79، صفحه 28 تا 32]].  


{{سرور شهیدان}}
==وابسته‌ها==
==وابسته‌ها==
[[القمقام الزخار و صمصام البتار (تعریب)]]
{{وابسته‌ها}}
 
[[القمقام الزخار و الصمصام البتار]]


[[رده:کتاب‌شناسی]]
[[رده:کتاب‌شناسی]]
خط ۷۴: خط ۷۷:
[[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]]
[[رده:ائمه اثنی عشر (دوازده امام)]]
[[رده:حالات فردی]]
[[رده:حالات فردی]]
[[رده:حسین بن علی(ع)]]
[[رده:امام حسین(ع)]]