پرش به محتوا

کلیات اوحدی اصفهانی: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۱ اوت ۲۰۲۰
جز
جایگزینی متن - 'ث‎ا' به 'ث‌ا'
جز (جایگزینی متن - 'رده:سال97-25شهریور الی24 مهر' به '')
جز (جایگزینی متن - 'ث‎ا' به 'ث‌ا')
خط ۷۹: خط ۷۹:
در ده‌نامه [[اوحدي، رکن‌الدين|اوحدی]]، برخلاف روش معمول، سه نامه اول از زبان عاشق به معشوق و پس از آن نامه‌ها یک‎درمیان از عاشق به معشوق و بالعکس است. عاشق، نامه اول را به ‎دست باد می‌سپارد. پس از آنکه نامه به دست معشوق می‌رسد و او از وصل عاشق سر باز می‌زند، شاعر تا انتهای کتاب پس از هر پاسخ، تحت عنوان خلاصه سخن، این سنگدلی معشوق را آزمایش عاشق دانسته و با ذکر حکایتی توضیح می‌دهد. در آخر معشوق به عاشق پاسخ مثبت می‌دهد و [[اوحدي، رکن‌الدين|اوحدی]] ده‌نامه را با ذکر حکایت حاجی‌ای که به عشق دیدن جمال کعبه خستگی بیابان را بر خود هموار ساخته و خاتمه‌ای در اشاره به نام‌گذاری ده‌نامه به «منطق العشاق» و طلب بخشش از خداوند به پایان می‌برد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35600/2/478 ر.ک: متن، کتاب، ص479-478]</ref>.
در ده‌نامه [[اوحدي، رکن‌الدين|اوحدی]]، برخلاف روش معمول، سه نامه اول از زبان عاشق به معشوق و پس از آن نامه‌ها یک‎درمیان از عاشق به معشوق و بالعکس است. عاشق، نامه اول را به ‎دست باد می‌سپارد. پس از آنکه نامه به دست معشوق می‌رسد و او از وصل عاشق سر باز می‌زند، شاعر تا انتهای کتاب پس از هر پاسخ، تحت عنوان خلاصه سخن، این سنگدلی معشوق را آزمایش عاشق دانسته و با ذکر حکایتی توضیح می‌دهد. در آخر معشوق به عاشق پاسخ مثبت می‌دهد و [[اوحدي، رکن‌الدين|اوحدی]] ده‌نامه را با ذکر حکایت حاجی‌ای که به عشق دیدن جمال کعبه خستگی بیابان را بر خود هموار ساخته و خاتمه‌ای در اشاره به نام‌گذاری ده‌نامه به «منطق العشاق» و طلب بخشش از خداوند به پایان می‌برد<ref>[https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/35600/2/478 ر.ک: متن، کتاب، ص479-478]</ref>.


از سده پیش از حمله مغولان تا سده پیش از به قدرت رسیدن قزلباشان و تأسیس‎ سلسله‎ صفویّه سرودن منظومه‌های عرفانی شامل مباحث اجتماعی و تربیتی و اخلاقی و حتی انتقادی نسبت به حاکمان و صاحبان مناصب ظاهری دین، رواج یافته بود. عطّار، سنایی، مولوی، شیخ شبستری و نیز [[اوحدي، رکن‌الدين|اوحدی]] سراینده منظومه باارزش جام ‎جم، در زمره نامدارترین این گویندگان بشمار رفته‌اند. در این منظومه‌های معروف، فزون بر مواعظ و نصایح به‌طور مستقیم و غیر مستقیم، اوضاع و احوال زمان و آشفتگی نهادها و کارکردهای اجتماعی‎ و سیاسی‎ و چگونگی دست‌اندازی‌های نااهلان بر فضایل جامعه و مذهب و کم‌بها شدن رفتارها و سنّت‎های کارساز و شیوع رذایل و قبایح، اعتیاد به می‌خوارگی و کشیدن بنگ، دغل‌کاری در لباس علم و فقه و قضا و فتوّت‎، در‎ میان‎ مردم نیز مورد عنایت قرار‎ گرفته‎ است‎. حقیقت این است که منظومه جام جم فقط به دنبال مثنوی‌های آن عصر به سبک حديقة الحقيقة سنایی سروده نشده، بلکه‎ با‎ رعایت‎ سبک شعری، رسالت و حوالتی تاریخی و فرهنگی نیز برعهده‎ داشته است. اوحدی، سرودن جام‎ جم‎ را‎ در‎ دوره کمال و پختگی، به خواست غیاث‎الدّین محمّد بن رشیدالدّین‎ فضل‌اللّه به سال 237ق، آغاز کرده و در رمضان سال بعد به پایان رسانده است. شاعر با توانمندی‎ تمام‎ بر‎ قامت دانش و ذوق و آگاهی‌های خود، جامه زیبای مثنوی را پوشانیده و با صداقت بیان کرده است‎ که‎:
از سده پیش از حمله مغولان تا سده پیش از به قدرت رسیدن قزلباشان و تأسیس‎ سلسله‎ صفویّه سرودن منظومه‌های عرفانی شامل مباحث اجتماعی و تربیتی و اخلاقی و حتی انتقادی نسبت به حاکمان و صاحبان مناصب ظاهری دین، رواج یافته بود. عطّار، سنایی، مولوی، شیخ شبستری و نیز [[اوحدي، رکن‌الدين|اوحدی]] سراینده منظومه باارزش جام ‎جم، در زمره نامدارترین این گویندگان بشمار رفته‌اند. در این منظومه‌های معروف، فزون بر مواعظ و نصایح به‌طور مستقیم و غیر مستقیم، اوضاع و احوال زمان و آشفتگی نهادها و کارکردهای اجتماعی‎ و سیاسی‎ و چگونگی دست‌اندازی‌های نااهلان بر فضایل جامعه و مذهب و کم‌بها شدن رفتارها و سنّت‎های کارساز و شیوع رذایل و قبایح، اعتیاد به می‌خوارگی و کشیدن بنگ، دغل‌کاری در لباس علم و فقه و قضا و فتوّت‎، در‎ میان‎ مردم نیز مورد عنایت قرار‎ گرفته‎ است‎. حقیقت این است که منظومه جام جم فقط به دنبال مثنوی‌های آن عصر به سبک حديقة الحقيقة سنایی سروده نشده، بلکه‎ با‎ رعایت‎ سبک شعری، رسالت و حوالتی تاریخی و فرهنگی نیز برعهده‎ داشته است. اوحدی، سرودن جام‎ جم‎ را‎ در‎ دوره کمال و پختگی، به خواست غیاث‌الدّین محمّد بن رشیدالدّین‎ فضل‌اللّه به سال 237ق، آغاز کرده و در رمضان سال بعد به پایان رسانده است. شاعر با توانمندی‎ تمام‎ بر‎ قامت دانش و ذوق و آگاهی‌های خود، جامه زیبای مثنوی را پوشانیده و با صداقت بیان کرده است‎ که‎:
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|''نامه‎ اولیاست این نامه‎''|2=''مبر این را به شهر هنگامه''}}
{{ب|''نامه‎ اولیاست این نامه‎''|2=''مبر این را به شهر هنگامه''}}
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش