پرش به محتوا

البلغة في تاريخ أئمة اللغة: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
}}  
}}  
   
   
'''البلغة في تاريخ أئمة اللغة'''، اثر مجدالدین محمد بن یعقوب فیروزآبادی (729-‌817ق)، کتابی است در شرح حال و زندگی‌نامه بزرگان علم نحو و لغت که با تحقیق برکات یوسف هبود به چاپ رسیده است.
'''البلغة في تاريخ أئمة اللغة'''، اثر [[فیروزآبادی، محمد بن یعقوب|مجدالدین محمد بن یعقوب فیروزآبادی]] (729-‌817ق)، کتابی است در شرح حال و زندگی‌نامه بزرگان علم نحو و لغت که با تحقیق [[هبود، برکات یوسف|برکات یوسف هبود]] به چاپ رسیده است.


==نسبت کتاب==
==نسبت کتاب==
در صحت انتساب کتاب به فیروزآبادی، شکی وجود ندارد؛ زیرا تمامی مصادر و منابعی که به شرح حال وی پرداخته‌اند، کتاب حاضر را جزء آثار او برشمرده‌اند؛ که از جمله آنها، می‌توان از جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق/1505م) و سخاوی (902ق/1497م) نام برد<ref>ر.ک: بخش تمهید، ص22</ref>.
در صحت انتساب کتاب به [[فیروزآبادی، محمد بن یعقوب|فیروزآبادی]]، شکی وجود ندارد؛ زیرا تمامی مصادر و منابعی که به شرح حال وی پرداخته‌اند، کتاب حاضر را جزء آثار او برشمرده‌اند؛ که از جمله آنها، می‌توان از [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدین سیوطی]] (متوفی 911ق/1505م) و سخاوی (902ق/1497م) نام برد<ref>ر.ک: بخش تمهید، ص22</ref>.


==اهمیت کتاب==
==اهمیت کتاب==
خط ۴۵: خط ۴۵:
در مبحث دوم، به معرفی کتاب و تشریح روش نویسنده در نگارش آن، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص22</ref>.
در مبحث دوم، به معرفی کتاب و تشریح روش نویسنده در نگارش آن، پرداخته شده است<ref>ر.ک: همان، ص22</ref>.


در مبحث سوم، به تشریح اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته بر روی کتاب، پرداخته شده است. ازآنجاکه اثر حاضر، کتابی مختصر می‌باشد، محقق اقدام به افزودن مطالبی از کتاب «بغية الوعاة في طبقات اللغويين و النحاة» سیوطی، به مطالب آن نموده، تا خواننده، فایده بیشتر از محتویات کتاب ببرد؛ ازاین‌رو، اقدامات وی را می‌توان در سه قسمت زیر، خلاصه نمود:
در مبحث سوم، به تشریح اقدامات تحقیقی صورت‌گرفته بر روی کتاب، پرداخته شده است. ازآنجاکه اثر حاضر، کتابی مختصر می‌باشد، محقق اقدام به افزودن مطالبی از کتاب «[[بغية الوعاة في طبقات اللغويين و النحاة]]» [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]]، به مطالب آن نموده، تا خواننده، فایده بیشتر از محتویات کتاب ببرد؛ ازاین‌رو، اقدامات وی را می‌توان در سه قسمت زیر، خلاصه نمود:
# در متن:
# در متن:
## استفاده از علامات مناسب شماره‌گذاری در مواضع صحیح آن؛
## استفاده از علامات مناسب شماره‌گذاری در مواضع صحیح آن؛
خط ۵۸: خط ۵۸:
تهیه فهارس فنی برای کتاب و پرهیز از فهارسی که متناسب با مطالب و موضوع کتاب نمی‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص25-26</ref>.
تهیه فهارس فنی برای کتاب و پرهیز از فهارسی که متناسب با مطالب و موضوع کتاب نمی‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص25-26</ref>.


بخش دوم، دربردارنده متن کتاب، به‌همراه استدراکات محقق از کتاب «بغية الوعاة في طبقات اللغويين و النحاة» سیوطی می‌باشد. متن کتاب دربردارنده مجموعا 422 زندگی‌نامه از بزرگان نحو و لغت می‌باشد. مؤلف در ارائه شرح‌حال‌ها، شیوه اختصار را در پیش گرفته است. برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های کتاب را می‌توان در امور زیر، خلاصه نمود:
بخش دوم، دربردارنده متن کتاب، به‌همراه استدراکات محقق از کتاب «[[بغية الوعاة في طبقات اللغويين و النحاة]]» [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] می‌باشد. متن کتاب دربردارنده مجموعا 422 زندگی‌نامه از بزرگان نحو و لغت می‌باشد. مؤلف در ارائه شرح‌حال‌ها، شیوه اختصار را در پیش گرفته است. برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های کتاب را می‌توان در امور زیر، خلاصه نمود:
# ورود تراجم و شرح‌حال‌ها بر اساس ترتیب حروف الفبا، بدون در نظر گرفتن تاریخ وفیات افراد و بدون تقدیم اسامی کسانی که نامشان «محمد» می‌باشد؛ آن‌چنان‌که شیوه سیوطی در نگارش کتاب «بغية الوعاة في طبقات اللغويين و النحاة» بوده است.
# ورود تراجم و شرح‌حال‌ها بر اساس ترتیب حروف الفبا، بدون در نظر گرفتن تاریخ وفیات افراد و بدون تقدیم اسامی کسانی که نامشان «محمد» می‌باشد؛ آن‌چنان‌که شیوه [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] در نگارش کتاب «بغية الوعاة في طبقات اللغويين و النحاة» بوده است.
# تفاوت در تراجم اعلام؛ بدین صورت که برخی از تراجم، از یک سطر تجاوز نکرده، ولی برخی دیگر، یک صفحه کامل را به خود اختصاص داده است. علت این موضوع، می‌تواند عدم دسترسی نویسنده به مطالب بیشتر نسبت به شخص معرفی‌شده، باشد.
# تفاوت در تراجم اعلام؛ بدین صورت که برخی از تراجم، از یک سطر تجاوز نکرده، ولی برخی دیگر، یک صفحه کامل را به خود اختصاص داده است. علت این موضوع، می‌تواند عدم دسترسی نویسنده به مطالب بیشتر نسبت به شخص معرفی‌شده، باشد.
# غفلت از ذکر بسیاری از اعلام؛ یا به دلیل عدم اطلاع از آنان و یا به علت عدم مراجعه به تصنیفات ایشان.
# غفلت از ذکر بسیاری از اعلام؛ یا به دلیل عدم اطلاع از آنان و یا به علت عدم مراجعه به تصنیفات ایشان.
# غفلت از ذکر تاریخ وفات بسیاری از اعلامی که به شرح حال ایشان، پرداخته شده است.
# غفلت از ذکر تاریخ وفات بسیاری از اعلامی که به شرح حال ایشان، پرداخته شده است.
# ذکر اخبار یا اشعار برخی از اشخاصی که به شرح حال ایشان، پرداخته شده و اکتفا به ذکر نام تنها، بدون اشاره به هرگونه خبر، شعر یا نقل قول، برای اشخاص دیگر.
# ذکر اخبار یا اشعار برخی از اشخاصی که به شرح حال ایشان، پرداخته شده و اکتفا به ذکر نام تنها، بدون اشاره به هرگونه خبر، شعر یا نقل قول، برای اشخاص دیگر.
# عدم رعایت ترتیب طبقات اعلام؛ آن‌گونه‌ که در آثاری مانند: «مراتب النحويين» ابوطیب لغوی و «طبقات اللغويين و النحويين» زبیدی شاهد آن هستیم.
# عدم رعایت ترتیب طبقات اعلام؛ آن‌گونه‌ که در آثاری مانند: «[[مراتب النحويين]]» [[ابوطیب لغوی]] و «[[طبقات اللغويين و النحويين]]» زبیدی شاهد آن هستیم.
# عدم ذکر تمام آثار اشخاصی که شرح حالشان ارائه گردیده و اکتفا به ذکر برخی از مهم‌ترین تألیفات ایشان در زمینه لغت و نحو<ref>ر.ک: همان، ص23</ref>.
# عدم ذکر تمام آثار اشخاصی که شرح حالشان ارائه گردیده و اکتفا به ذکر برخی از مهم‌ترین تألیفات ایشان در زمینه لغت و نحو<ref>ر.ک: همان، ص23</ref>.


۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش