۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
ظفرنامه (شرف‌الدین علی یزدی): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'كيفيت' به 'کیفیت') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
}} | }} | ||
'''ظفرنامه'''، مشهورترين اثر شرف‌الدين على يزدى است كه به روزگار پيرى به دستور ابراهيم ميرزا در سال 828ق، در شيراز شروع به نوشتن آن كرد و طى چهار سال به نگارش مقاله اول آن - كه اختصاص به زندگى تيمور دارد - مشغول بود؛ ماده تاريخ اتمام كتابت آن هم «صنف فى شيراز» (831) است. | '''ظفرنامه'''، مشهورترين اثر [[یزدی، شرف‌الدین علی|شرف‌الدين على يزدى]] است كه به روزگار پيرى به دستور ابراهيم ميرزا در سال 828ق، در شيراز شروع به نوشتن آن كرد و طى چهار سال به نگارش مقاله اول آن - كه اختصاص به زندگى تيمور دارد - مشغول بود؛ ماده تاريخ اتمام كتابت آن هم «صنف فى شيراز» (831) است. | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
مؤلف طى چهار سال موفق به نگارش مقاله اول از كتابش شد. آن چه از فحواى متن كتاب برمى‌آيد، شرف‌الدين على | مؤلف طى چهار سال موفق به نگارش مقاله اول از كتابش شد. آن چه از فحواى متن كتاب برمى‌آيد، [[یزدی، شرف‌الدین علی|شرف‌الدين على يزدى]]، در صدد بوده طى سه مقاله، كتابى تاريخى درباره تيمور، پسرش شاهرخ و نوه‌اش ابراهيم ميرزا تأليف كند. | ||
مؤلف مقدمه را طى هفت سال از 822 تا 828ق. و مقاله نخست را طى سال‌هاى 828 تا 831ق، به اتمام رسانده است و با توجه به فوت او كه در سال 858ق. ذكر شده است، او حداقل فرصتى بيست ساله براى اتمام مابقى مقالات داشته است. | مؤلف مقدمه را طى هفت سال از 822 تا 828ق. و مقاله نخست را طى سال‌هاى 828 تا 831ق، به اتمام رسانده است و با توجه به فوت او كه در سال 858ق. ذكر شده است، او حداقل فرصتى بيست ساله براى اتمام مابقى مقالات داشته است. | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۶: | ||
مؤلف شيوه گردآورى اخبار و وقايع و نحوه نگارش آنان را بيان كرده است و در اين‌باره مى‌نويسد، به دستور تيمور مقرر شد تا نظام‌الدين شامى و صفى‌الدين ختلانى، مطالب را طورى بنويسند كه جنبه مداهنه و مبالغه پيدا نكند. | مؤلف شيوه گردآورى اخبار و وقايع و نحوه نگارش آنان را بيان كرده است و در اين‌باره مى‌نويسد، به دستور تيمور مقرر شد تا نظام‌الدين شامى و صفى‌الدين ختلانى، مطالب را طورى بنويسند كه جنبه مداهنه و مبالغه پيدا نكند. | ||
اما مهم‌ترين كتاب مورد استفاده شرف‌الدين على | اما مهم‌ترين كتاب مورد استفاده [[یزدی، شرف‌الدین علی|شرف‌الدين على يزدى]]، كتاب مورخ سلفش نظام‌الدين شامى است، طورى كه ظفرنامه مؤلف، صورتى است مشروح و مفصل از ظفرنامه نظام‌الدين شامى؛ شيوه اقتباس در همه جاى يكسان نيست، گاهى عبارات كلمات و حتى امثال و اشعار و آيات و احاديث را نقل به عبارت كرده و زمانى هم دخل و تصرف‌هاى فرعى در آن‌ها نموده است؛ مثلاًبه جاى برخى از واژه‌ها معادل يا مترادف‌شان را به كار برده و يا با حفظ معنى عبارات و کیفیت بيان وقايع با تغيير الفاظ و عبارات به گونه‌هاى ديگر قرينه‌سازى كرده است. | ||
مزاياى ظفرنامه مؤلف، نسبت به كتاب شامى يكى در ضبط كامل اسامى است كه به خوبى مى‌توان خويشاوندى افراد را شناخت و مزيت ديگر آن، ذكر تاريخ روز و ماه و سال رويدادها است و مزيت سوم مشخص نمودن حدود اعلام جغرافيايى است. | مزاياى ظفرنامه مؤلف، نسبت به كتاب شامى يكى در ضبط كامل اسامى است كه به خوبى مى‌توان خويشاوندى افراد را شناخت و مزيت ديگر آن، ذكر تاريخ روز و ماه و سال رويدادها است و مزيت سوم مشخص نمودن حدود اعلام جغرافيايى است. | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۱۰۲: | ||
اشاره مؤلف به نوشته‌هاى بخشيان اويغور و دبيران فرس است كه به دستور تيمور هر چه وقوع مى‌يافت، پس از تحقيق، درباره آن مطالب نوشته مى‌شد. | اشاره مؤلف به نوشته‌هاى بخشيان اويغور و دبيران فرس است كه به دستور تيمور هر چه وقوع مى‌يافت، پس از تحقيق، درباره آن مطالب نوشته مى‌شد. | ||
نثر شرف‌الدين على | نثر [[یزدی، شرف‌الدین علی|شرف‌الدين على يزدى]]، تقليدى است از كتاب جهانگشا، امّا به زيبايى و دلربايى اثر ماندگار عطاملك جوينى نيست. تاريخ ادبيات نويسان معاصر مؤلف را زنده‌كننده نثر فنى در قرن نهم معرفى كرده‌اند؛ ترجيع وصف بر خبر، اطناب، به كارگيرى واژه‌هاى عربى، تركى و مغولى، تضمين و اقتباس آيات، احاديث و روايات، استفاده از صنايع فنون بيانى و بديعى، به كارگيرى كنايات و امثله و بهره‌گيرى و تضمين اشعار فارسى و عربى از ويژگى نثر فنى ظفرنامه مؤلف است. | ||
نثر مؤلف تا مدت‌ها مورد تقليد منشيان و مترسلان، و سرمشق اهل فضل بوده است، كه نمونه‌اى از اين تقليد را مى‌توان در نامه آصف‌خان از بزرگان دربار تيموريان هند- معاصر اكبر گوركانى- به حكيم ركناى معروف، مشاهده كرد. | نثر مؤلف تا مدت‌ها مورد تقليد منشيان و مترسلان، و سرمشق اهل فضل بوده است، كه نمونه‌اى از اين تقليد را مى‌توان در نامه آصف‌خان از بزرگان دربار تيموريان هند- معاصر اكبر گوركانى- به حكيم ركناى معروف، مشاهده كرد. | ||
| خط ۱۲۸: | خط ۱۲۸: | ||
== منابع مقاله == | == منابع مقاله == | ||
متن و مقدمه كتاب | متن و مقدمه كتاب | ||