۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'ولي' به 'ولی') |
جز (جایگزینی متن - 'كيفيت' به 'کیفیت') |
||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
بخش دوم كه نویسنده آن را (شيراز نامه) نامیده؛ شامل مطالبى درباره آثار ابنيه، محلات، دروازهها، مساجد، مدارس مذهبى، بقاع مزارات و شرح حال برخى از دانشمندان، فقها، ادبا، اطباء صاحبان مشاغل، همچنين خوشنویسان، نقاشان، ادارات و اهل صنعت شيراز است. در بخش آخر کتاب نيز سلاطين و حكام شيراز از زمان امویان - از سال 74ق - تا واپسين روزهاى سلطنت ناصرالدين شاه؛ يعنى زمانى كه فرصتالدوله کتاب را به رشته تحرير درآورده، نام برده شدهاند، چنانكه خود نيز اشاره مىكند، در این خصوص از کتاب گوبينو استفاده نموده است، منتهى با توجه به اينكه گوبيتو در سالهاى نخست سلطنت ناصرى (1858 - 1855م) به ایران سفر كرده، این مطالب فقط تا همان سالها را در بر مىگيرد، از آن پس تا پایان عصر ناصرى را فرصتالدوله، بامطالعه منابع و ديدهها و شنيدههاى خود تكمیل نموده است. | بخش دوم كه نویسنده آن را (شيراز نامه) نامیده؛ شامل مطالبى درباره آثار ابنيه، محلات، دروازهها، مساجد، مدارس مذهبى، بقاع مزارات و شرح حال برخى از دانشمندان، فقها، ادبا، اطباء صاحبان مشاغل، همچنين خوشنویسان، نقاشان، ادارات و اهل صنعت شيراز است. در بخش آخر کتاب نيز سلاطين و حكام شيراز از زمان امویان - از سال 74ق - تا واپسين روزهاى سلطنت ناصرالدين شاه؛ يعنى زمانى كه فرصتالدوله کتاب را به رشته تحرير درآورده، نام برده شدهاند، چنانكه خود نيز اشاره مىكند، در این خصوص از کتاب گوبينو استفاده نموده است، منتهى با توجه به اينكه گوبيتو در سالهاى نخست سلطنت ناصرى (1858 - 1855م) به ایران سفر كرده، این مطالب فقط تا همان سالها را در بر مىگيرد، از آن پس تا پایان عصر ناصرى را فرصتالدوله، بامطالعه منابع و ديدهها و شنيدههاى خود تكمیل نموده است. | ||
در مورد بخش نخست کتاب كه به موضوع آثار باستانى فارس مربوط مىشود، نویسنده غرض و هدف خود را از این كار: تا اكتشاف آثار مزبور، بلكه ثبت و ضبط آن اعلام مىكند، كارى كه با دقت نظر از سوى وى انجام گرفته است. از محاسن کتاب در این قسمت توضيحات مفصلى است كه نویسنده در مورد نقش بر جستهها داده است (از جمله اسارت والرين توسط شاپور ساسانى). وى همچنين كتيبههاى موجود در آن منطقه را خط به خط ترجمه و عينا در متن کتاب آورده است و حتى در این باره به منابع اروپايى؛ مانند تاريخ ایران نوشته سرجان ملكم نيز استناد كرده است. این ویژگى نه تنها ارزش عملى كار مؤلف را نشان مىدهد، بلكه تبحر او را در ترجمه متون خط میخى نشان داده مىدهد، هرچند قابل مقايسه با | در مورد بخش نخست کتاب كه به موضوع آثار باستانى فارس مربوط مىشود، نویسنده غرض و هدف خود را از این كار: تا اكتشاف آثار مزبور، بلكه ثبت و ضبط آن اعلام مىكند، كارى كه با دقت نظر از سوى وى انجام گرفته است. از محاسن کتاب در این قسمت توضيحات مفصلى است كه نویسنده در مورد نقش بر جستهها داده است (از جمله اسارت والرين توسط شاپور ساسانى). وى همچنين كتيبههاى موجود در آن منطقه را خط به خط ترجمه و عينا در متن کتاب آورده است و حتى در این باره به منابع اروپايى؛ مانند تاريخ ایران نوشته سرجان ملكم نيز استناد كرده است. این ویژگى نه تنها ارزش عملى كار مؤلف را نشان مىدهد، بلكه تبحر او را در ترجمه متون خط میخى نشان داده مىدهد، هرچند قابل مقايسه با کیفیت و سطح مطالعات امروزى نباشد. | ||
ویژگىهاى برجسته آثار عجم هنگامى آشكارتر مىگردد كه كار فرصتالدوله با منابع هم عصر خود نظير فارسنامه ناصرى مقايسه گردد. چنانكه در کتاب اخير فقط توضيحى در مورد نقش برجستهها داده شده و به ندرت كتيبهاى خوانده شده است. البته نویسنده کتاب، میرزا حسن حسینى فسايى، خود نيز اشاره نموده است كه (...ترجمه كتيبهها را با نامهاى كه به وزير علوم وقت؛ يعنى علىقلى خان مخبرالدوله نوشتم، خواستم، او نيز چون تسلط به زبان آلمانى داشت، از یکى از منابع آلمانى اخذ كرده ترجمه و برای بند فرستاد...). | ویژگىهاى برجسته آثار عجم هنگامى آشكارتر مىگردد كه كار فرصتالدوله با منابع هم عصر خود نظير فارسنامه ناصرى مقايسه گردد. چنانكه در کتاب اخير فقط توضيحى در مورد نقش برجستهها داده شده و به ندرت كتيبهاى خوانده شده است. البته نویسنده کتاب، میرزا حسن حسینى فسايى، خود نيز اشاره نموده است كه (...ترجمه كتيبهها را با نامهاى كه به وزير علوم وقت؛ يعنى علىقلى خان مخبرالدوله نوشتم، خواستم، او نيز چون تسلط به زبان آلمانى داشت، از یکى از منابع آلمانى اخذ كرده ترجمه و برای بند فرستاد...). |
ویرایش